2569
betalen, de schuldeischer ziet zijne zekerheid vermin*
deren en lijdt verlies, als hij bij dalende grondprijzen
moet executeeren. Ook in den tegenwoordigen tijd is
er volgens veler meening wel reden tot bezorgdheid en
wordt er op aangedrongen, dat men aan de lessen, die
de vorige groote landbouwcrisis heeft gegeven, indach*
tig zij. Hare verwoestingen zouden niet dien omvang
hebben gehad, wanneer in den voorafgaanden bloei*
tijd in mindere mate van het hypothecaire crediet ware
gebruik gemaakt.
Eene goede statistiek, waaraan men de „Ueberschul*
dung"' nauwkeurig kan toetsen, ontbreekt. Daarvoor
is noodig, dat men de werkelijk bestaande hypothe*
caire schulden kan vergelijken met de waarde van de
verbonden goederen. In ons land heeft men aan de
hypothecaire inschrijvingen geen houvast, omdat uit de
registers niets omtrent de gedeeltelijke aflossingen en
het op landelijke eigendommen gevestigd zijn van hy*
potheken blijkt. Alleen door de vermogensbelasting,
die geheim is, zou, mits de vragen voor de invulling
van het biljet voldoende werden gesteld, behoorlijke
gegevens kunnen worden verkregen. Wat de waarde
van de goederen betreft, heeft men een verouderden
maatstaf in de schatting voor de grondbelasting.x)
In den landbouw wordt in hoofdzaak hypotheek ver*
leend voor grondcrediet, maar ook vast* en los bedrijfs*
kapitaal is in elk landbouwbedrijf noodig, onverschillig
of de exploitant eigenaar van den grond is dan wel
pachter.
Wanneer wij nu eerst de vraag bespreken, hoever
gegaan mag worden met het opnemen van vast bedrijfs*
kapitaal, dan zien wij, dat de zaak verschillend beoor*
deeld moet worden, naarmate wij te maken hebben met
den eigengeërfden landbouwer met weinig of geen hy*
potheek op zijn goed, met een eigengeërfde wiens bezit
met ongeveer 2/3 der waarde is bezwaard, of met een
pachter.
De eigengeërfde met geen of weinig hypotheekschuld
Vergelijk o. a. J. Co n rad, Grundriss zum Studium der Pol.
Ockonomie 1908. II, blz. 101 v.
