2512
nen, die azen op het ongeluk van anderen en daarvan
een levensbestaan maken, zijn meestal al wel zoo diep
gezonken, dat ze geen gevoel meer hebben voor het oor*
deel van anderen.
Alleen het bereiken van hun doel, een slachtoffer
weer wat geld afhandig maken of erger nog successie*
velijk uitpersen, gaat bij hen boven alles. Menschen,
die den naam „mensch" niet meer verdienen.
Het land wordt afgestroopt door z.g. agenten van
allerlei instellingen als: landcredietbanken, veecrediet*
banken, veeverzekeringen, veeaankoop op crediet, enz.
Deze agenten werken op provisie en hun inkomsten
bestaan in hoofdzaak uit aanbrengpremies. Zij praten
het zoo mooi mogelijk voor en zien maar de handtee*
kening te krijgen. Van wat er verder gebeurt, trekken
velen zich minder aan. En het is juist dit, wat tot zulke
ongewenschte toestanden leidt.
Niet alles is in wezen zwendel. Laten we eerst even
dus het meest gunstige geval nemen, n.1. dat de instel*
ling zelve wel solide is. Ook dan echter heeft het sy*
steem van provisiejagerij groote nadeelen en gevaren.
Immers worden als regel bij de besprekingen door deze
agenten alleen de voordeelen, dus de rechten genoemd
en breed uitgemeten, maar verzwegen de nadeelen, de
plichten. En dan ziet men daardoor gebeuren, dat
iemand zich laat overreden, om later tot de conclusie
te komen, dat hem veel is verzwegen en hij dus feite*
lijk is beet genomen. En bovendien komt hij tevens tot
de onaangename gewaarwording, dat het terugtreden
heel wat lastiger is dan het toetreden en dat een en an*
der dus voor hem zeer onaangename gevolgen heeft.
Tal van gevallen van dien aard hebben wij reeds ter
behandeling gekregen.
Maar dit zijn nog de meest gunstige. Een legio andere
gelukzoekers trekken het land rond, wier heele bewe*
ging op grijpen is gebaseerd. Spaarkassen, die nooit
aan uitkeering toe komen, verzekeringen, die alleen pre*
mie innen, maar met uitbetalingen chicaneeren, crediet*
banken, die alleen maar z.g. voorschotten voor onder*
