moeten gesteund worden, omdat bij hen initiatief aam
wezig is en ze opbouwend kunnen werken; juist hun
zelfstandigheidsgevoel is oorzaak, dat ze den woeker
ten prooi vallen, omdat ze in den regel geen crediet kum
nen krijgen bij de banken
De vraag of in het inlandsche bedrijfsleven voldoende
objecten zijn te vinden om tot een bloeiende crediet-
coöperatie te komen, meende hij bevestigend te moeten
beantwoorden, mits door den landbouw=voorlichtingst
dienst intensief en met warme belangstelling gewerkt
wrodt. Dan alleen kan de productie per eenheid opge=
voerd worden; ook de aanplant van voordeelige ham
delsgewassen voor de consumptie in de steden moet
aangemoedigd en gesteund worden. Waar vooral steun
van het coöperatief stelsel noodig is, is de aanplant van
handelsgewassen voor de Europeesche markt, omdat
daarbij de concurrentie van het Westersch kapitaal
moet worden doorstaan.
Daartoe zal geld, zeer veel geld noodig zijn, maar bij
innige samenwerking tusschen credietwezen en land*
bouwdienst, goede organisatie en deskundige leiding
kan men eindelijk tot de zoo noodige en grondige ver*
betering van den maatschappelijken welvaartsstand
komen.
De invoering van het systeem.
Daarvoor is noodig het aanstellen van propagandist
ten onder een specialen dienst en onder leiding van
het credietwezen; de hulp van Volkslectuur kan daarbij
van groot nut zijn. Uitbreiding van den landbouwkum
digen voorlichtingsdienst moet dan gelijktijdig plaats
vinden.
Na den inhoud in een kort resumé nog eens te hebt
ben samengevat eindigde hij: „Zie ik den toestand goed
in, dan bevindt de inlandsche landbouw en de inlandsche
industrie zich thans aan den vooravond van een ontwikt
kelingsperiode, zooals we die een 50 jaar geleden in
Nederland hebben gekend. Deze ontwikkeling heeft
daar toen geleid tot verrassende en niet gedachte resub
taten. Het slot is geweest een nooit gekende bloei in de
Nederlandsche bedrijven.
Moge dit ook voor Indië nog eens bewaarheid worden.
2044
