1907
delijke dorpen. Ik zou nog verder kunnen gaan, en te
genstellingen kunnen maken tusschen wat was en wat is
en ik zou met cijfers aan de uitvoerstatistiek ontleend
kunnen antwoorden, welke de beteekenis van den land
bouw vroeger was in de huishouding van ons land en
voor de handelsbalans vergeleken met nu. Ik zou de
schrilste, de meest sprekende tegenstellingen en den
steeds stijgenden vooruitgang voor U kunnen levend
maken en in een heerlijk panorama voor U kunnen
schilderen, Mijnheer de Voorzitter. Ik zal dat niet doen.
Ik zou te veel van uw geduld vragen in deze vergade*
ring. Ik volsta daarom met als vaststaand feit te consta*
teeren, dat er in stoffelijk opzicht voor onze boerenbe*
volking veel, zeer veel ten goede is veranderd, en dat
wij met mannelijken trots, doch ook met groote dank*
baarheid in het hart mogen terugzien op de heerlijke
resultaten, welke in de laatste 30 jaren door onze orga*
nisatie werden bereikt. En al is er in dien tijd ook wel
iets verloren gegaan aan waarden van niet*stoffelijke
orde, die wij hoog aanslaan en waardeeren, en die wij
voor onze eenvoudige boeren en tuinders zoo gaarne
hadden willen behouden, wij zouden toch den ouden
tijd van vóór 30 jaren voor onze landelijke bevolking
niet meer terugwenschen. Dat neemt niet weg, dat
juist een dag van herdenking, zooals ik den dag van
vandaag zou willen noemen, moet zijn ook een dag van
bezinning. Bezinning van de waarde van de samenwer*
king, en van de diepere oorzaken, die dien grooten om*
mekeer, die groote verandering en verbetering op het
platteland hebben bewerkt. En dan zie ik voor mij het
zóó en ik geloof niet, dat ik mij daarin vergis dat
de beleving van de christelijke idee van saamhoorigheid
en naastenliefde, die vast aaneengesloten eenheid, die
daarvan de toepassing was, het geweest zijn, die de
landbouworganisatie en met name onze boerenleenban*
ken zoo sterk hebben gemaakt, dat zij geworden zijn tot
het machtigste geheel, dat wij heden ten dage kennen.
De christelijke idee van saamhoorigheid en samenwer*
king, staande in het teeken eener heerlijke naasten*
liefde en vast aaneengesloten eenheid, waarbij het per*
