ook bij menschen, die hoogere bedragen noodig heb*
ben, en geen anderen uitweg zien dan de gang naar een
woekerkantoor; dan worden zij uitgeknepen als een
citroen, en zuchten jaren en jaren onder den ondrage*
lijken last.
Er is een tijd geweest, dat de landbouwers en tuinders
zeer gemakkelijke slachtoffers werden van den woeker;
onder alle mogelijke vormen trad hij op. En wie eenmaal
in de handen van zulke woekeraars gevallen was, kwam
er niet gemakkelijk meer uit.
Herhaaldelijk kwamen er gevallen voor, waarbij aan
landbouwers telkens kleinere bedragen geleend werden,
zonder van de voorwaarden van terugbetaling te spre*
ken, totdat de som zóó groot was geworden, dat van
terugbetaling uit de verdiensten van het bedrijf geen
sprake meer kon zijn. Maar geen nood. De geldschieter
bleef gaarne helpen, maar dan moest er hypotheek ge*
geven worden. En na korte jaren was de schuld, ver*
meerderd met de woekerkosten en woekerrente zoo
hoog geloopen, dat de woekeraar zonder eenig mede*
lijden alles liet verkoopen, en dat de man met zijn huis*
houden maar een goed heenkomen moest zoeken.
Er is een tijd geweest, dat het aldus was.
En thans, nu de Boerenleenbanken in nagenoeg iedere
gemeente hare heilzame werking kunnen uitoefenen,
nu hoort men bij den landbouwenden* en tuindersstand
niet meer, of hoogstens nog als een uitzonderingsgeval,
van woeker.
In de steden en bij andere standen is de woeker nog
zóó veelvuldig, dat bij den Wetgever op strenge maat*
regelen tegen den woeker wordt aangedrongen.
Voor den landbouwenden stand in zijn geheelen om*
vang is zulks overbodig.
Dank zij den Boerenleenbanken, die dan ook terecht
door alle boeren en tuinders moeten gesteund worden.
Laten wij aan deze feiten denken bij de propaganda
voor onze Boerenleenbanken.
En laten ook zij eraan denken, die het Landbouw*
crediet, als van algemeen belang zijnde, dienen te
steunen.
1456