797
4. Sparen maakt eerlijk en arbeidzaam.
Het ambt van den priester brengt mede dat hij van
tijd tot tijd ook aan gevangenissen en verbeterhuizen een
bezoek brengt. Laat men zich daar de geschiedenis van
den eenen of anderen ongelukkige vertellen, die door
diefstal in de gevangenis gekomen is, dan zal men bijna
altijd vernemen dat hij een verkwister was, die in nood
de hand naar 't goed van anderen uitstrekte. Indien hij
gespaard had, zou hij nooit zoo ver gekomen zijn. Welk
soort \>an menschen zijn het gewoonlijk, die het met 't
„mijn en dijn" zoo streng niet genomen hebben? Zijn
het spaarzame en huishoudelijke lieden? Neen, het zijn
bijna altijd personen, die op grooten voet leefden, deftig
en fijn aten, zeer dikwijls boven den dorst dronken, zich
boven hun stand kleedden, en die meenden, verplicht te
zijn iedere nieuwe en nieuwste mode te volgen; het zijn
menschen, die aan alles deel nemen wilden: aan alle
vermakelijkheden, aan alle bals, concerten, turn* en
theatervoorstellingen, aan alle uitstapjes, theekransjes
en ijsclubs, het zijn menschen, die men bijna iederen
avond in het bierhuis vinden kon, die zeer dikwijls bij
klaarlichten dag, in plaats van in hunne werkplaats in de
kroeg zaten; die reeds in hunne jeugd niet aan spaar
zaamheid gewend werden, aan welke men in hunne jeugd
niets weigerde maar alles toestond: geld voor snuister
rijen en lekkernijen op welke men reeds in hunne
kindsheid door bovenmatige kleederpracht hoovaardij
en ijdelheid inentte, welke men reeds als kinderen overal
meenam: naar de herberg, naar het theater, op reizen
en uitstapjes. Is dit overdreven?
De verkwisting, de zucht naar vermaak en genot,
naar opschik en pralerij zijn meestal de bronnen van
diefstal en bedrog. Kinderen bedriegen en bestelen huns
ne ouders, om snuisterijen te kunnen koopen; zonen en
dochters bedriegen vader en moeder om sigaren te kun*
nen rooken en bier te drinken of om zich een nieuwe
veer op den hoed te kunnen aanschaffen; dienstboden
bedriegen hare meesters om meer geld te kunnen uit*
geven voor kleedij en vermaak; de bazen bedriegen