687
dienaangaande in de laatste tientallen jaren veel ver;
anderd. Door de verschillende verkoop;vereenigingen,
zooals boter; en eiermijnen, fruit; en groentenveilingen,
door het gezamenlijk bewerken van de grondstoffen, als
bijv. melk in de zuivelfabrieken en suikerbieten in de
coöperatieve suikerfabrieken, hebben ook de landbouw;
en tuinbedrijven eenigszins den vorm van handels; en
industrieondernemingen aangenomen en verdienen veel;
al heel wat meer, dan zulks bij de oprichting der boe;
renleenbanken het geval was.
Dientengevolge kan de boer en tuinder, als hij door
geld te leenen zijn bedriif kan uitbreiden of intensiever
bewerken, gemakkelijker eene hoogere rente betalen dan
voorheen.
Als men de rente vergelijkt, welke de boerenleenban;
ken vragen voor voorschotten met die, welke de gewone
handelsbanken nemen, dan mag men bij de boerenleen;
banken van een goedkoop, soms zeer goedkoop crediet
spreken. En dit is een zeer gelukkig verschijnsel. Hoe
goedkooper boer en tuinder crediet kunnen krijgen, hoe
meer zij jaarlijks kunnen aflossen, althans, indien niet
het voordeel van goedkoop crediet op de ééne of andere
wijze, bijvoorbeeld door te hooge, en overbodige uit;
gaven, wordt opgeteerd.
Toch mag het crediet, in het belang van den boer of
tuinder zeiven niet al te goedkoop zijn, en al te veel
onder den gewonen rentestandaard blijven. Want eer;
stens zijn er dan menschen, die te spoedig, en te on;
nadenkend crediet vragen, meenend door de kleine
gevorderde rente zeker bij het nemen van een voorschot
te zullen verdienen; en tweedens kan het voorkomen,
dat het geld, bij de boerenleenbank geleend, weerom
verder wordt uitgeleend aan familieleden of anderen,
die geen boer zijn, of nog erger, dat het geleende geld
gebruikt wordt om effecten te koopen, die hooge rente
geven. En dan worden soms door gewetenlooze be;
Het Weekblad van den Noordbr. Chr, Boerenbond schreef in
zijn nummer van den 26en October jl.: „Maar wat te zeggen van
boeren, die eigen geld of, erger, geld, dat ze bij de Boerenleenbank
opgenomen hadden, om intrest te winnen bij de Hanze; of andere
banken gingen uitzetten. En die zijn er verschillende geweest."