35
Einde 1909 was een bedrag ingelegd van 10.353.000
bij de boerenleenbanken bij de Centrale te Eindhoven aan-
aangesloten, en aan 9.400 verschillende personen was er
uitgeleend 6.120.000.
Einde 1914 was ingelegd 22.871.000 en aan 18.700 ver
schillende personen was er uitgeleend 13.070.000.
Gedurende den oorlog brak eene periode aan van vele
inlagen bij de boerenleenbanken, wijl het vee voor een groot
gedeelte moest worden verkocht, en alle voorraden van
granen en veevoeder verdwenen, zonder dat de mogelijkheid
bestond deze aan te vullen. Maar voor het overgroote
gedeelte zijn deze inlagen maar tijdelijk, wijl zij teruggehaald
worden, zoodra de veestapel weerom kan worden uitgebreid,
en de voorraden aangevuld.
In drie maanden van dit jaar, Februari, Maart en April
vloeiden, volgens de maand-balansen, bij de Centrale Boeren
leenbank te Eindhoven tien millioen weg, en volgens het
Jaarverslag der Coöp. Centrale Raiffeisenbank te Utrecht in
het jaar 1919 vier en dertig millioen.
Toch blijven de uitleeningen door de plaatselijke boeren
leenbanken gedaan wel het bewijs leveren, dat zij niet tot
deposito-kassen vervormd worden, zooals het Bestuur van
Spaarfonds voor Bodemcultuur meent te mogen beweren.
Want bij de plaatselijke boerenleenbanken stonden in den
vorm van voorschotten (wij laten de loopende-rekeningen
buiten beschouwing) op het einde van 1918 uit:
aangesloten bij de Utrechtsche Centrale:
bij 25.646 personen ƒ33.945.126,525
aangesloten bij de Eind-
hovensche Centrale: bij 17.615 ƒ15.504.812,135
Totaal bij 43.261 personen ƒ49.449.938,66
Uit bovenstaande besluiten wij, dat het Bestuur van
Spaarfonds voor Bodemcultuur" het recht mist, om te
beweren, dat de spaargelden der boerenleenbanken uitgegeven
worden „zonder voldoend sociaal inzicht" en dat de boeren
leenbanken „vervormd zouden zijn tot deposito-kassen."
Men staat waarlijk versteld, dat Spaarfonds voor Bodem
cultuur op zulke wijze over de boerenleenbanken kan spreken,
wijl dit Spaarfonds er zelfs niet aan denkt, om aan de
land- en tuinbouwers een crediet te verschaffen, zooals de
boerenleenbanken dit verleenen en dat het meest nood-