34
ring zijne uitspraak, nader toe te lichten, en de gronden aan
te geven waarop zij steunt.
De oprichters van het „Spaarfonds voor bodemcultuur"
zijn bij de stichting van hunne instelling uitgegaan van de
veronderstelling, dat de gelden in de verschillende Neder-
landsche Spaarbanken ingelegd, èn te weinig rente opbrengen,
èn belegd worden zonder voldoend sociaal inzicht.
En onder deze Nederlandsche Spaarbanken worden ook
genoemd de boerenleenbanken.
Welnu; ten aanzien van de boerenleenbanken wij laten
andere geheel buiten beschouwing achten wij deze veron
derstelling geheel onjuist.
Er zijn wellicht in ons land geene instellingen, die bij de
geheele inrichting en bij al haar doen en laten zoo geheel
geleid worden door een „sociaal inzichtals de boerenleen
banken. Bij de boerenleenbanken kunnen alle oppassende
landbouwers een crediet ontvangen, dat zich geheel aanpast
aan de behoeften van hun bedrijf. De boerenleenbanken
kennen niet enkel het zoogenaamd „los" bedrijfscrediet, dat
men ook seizoencrediet zou kunnen noemen, maar daaren
boven ook het „vast" bedrijfscrediet, voor het aanschaffen
van werkdieren, van machineriën enz., en tot uitbreiding
van het bedrijf.
En voor het verschaffen van grondcrediet is voor de leden
der boerenleenbanken de „Boerenhypotheekbank" opgericht,
die tegen vaste rente gelden verstrekt, tot een tijdloop van
30 en 40 jaren toe, met de meest gemakkelijke voorwaarden
van aflossing.
Van deze gelegenheden om crediet te krijgen, werd door
onze land- en tuinbouwers een groot gebruik gemaakt.
Het is wenschelijk hier eenige cijfers te geven, wijl het
Bestuur van Spaarfonds voor Bodemcultuur noch de inrich
ting, noch de goede werking onzer boerenleenbanken schijnt
te kennen, want in stede van zijne onjuiste meening omtrent
de boerenleenbanken openlijk terug te nemen, schrijft het
in zijn Verslag, dat in April van dit jaar verscheen
„De Boerenleenbanken hebben vooral de bedoeling om
„tijdelijke bedrijfsvoorschotten te verstrekken, terwijl zij door
„den loop der omstandigheden vervormd zijn tot deposito-
bassen."
Welnu, de volgende cijfers logenstraffen deze bewering
van „Spaarfonds"
