6
tuinbouwproducten zeer in prijs zullen gedaald zijn, hooge
hypotheekrenten moeten opbrengen, zullen met moeite het
hoofd boven water kunnen houden.
Daarom ligt het op den weg der bestuurderen van de
plaatselijke boerenleenbanken, om hunne leden tegen onge
motiveerde opdrijving van pacht- en koopprijzen ten zeerste
te waarschuwen.
III. JACHT OP HET GELD.
Tijdens den oorlog, toen handel en industrie voor een
goed deel stil lagen, was er overal geldovervloed. Vandaar
dat er op het platteland voor geen enkele bankinstelling
reclame gemaakt werd. Destijds gaven de groote banken
voor terstond opvorderbare spaargelden (deposito's) hoogstens
1 tot 172% hoewel de boerenleenbanken voor datzelfde
soort geld steeds 3 °/o hebben vergoed.
Nu echter ook handel en industrie herleven, is voor deze
takken der volkshuishouding veel geld noodig, en zien wij,
hoe voor alle mogelijke bankinstellingen reclame wordt
gemaakt, tot in de afgelegenste dorpen. En waar handel en
industrie gewoon zijn hoogere rente te betalen dan de land
bouwers, en dit ook kunnen, wijl gewoonlijk de winstmarge
(verschil tusschen inkoop of kosten van fabricage en verkoop)
grooter is, wordt door deze instellingen nagenoeg steeds
hoogere rente aangeboden dan door de boerenleenbanken.
De verleiding is daarom groot om geld bij de boeren
leenbanken terug te nemen, om dit elders te beleggen. Deze
verleiding is des te grooter, als zulke belegging aangeprezen
wordt door personen, die bij de boerenleenbanken zijn be
trokken, hetzij als kassier, hetzij als lid van Bestuur of
Raad van Toezicht.
De verschillende bank- en andere instellingen weten zulks,
en daarom doen deze dan ook vele moeiten, om zulke per
sonen voor hunne zaak te winnen.
Toch mogen wij wel bedenken, welke de gevolgen zullen
zijn, indien aan de boerenleenbanken zooveel geld zou ont
trokken worden, dat deze niet meer in staat zouden zijn
het goed-geregeld en goedkoop crediet te verschaffen aan
onze oppassende landbouwers, en door middel der Centrale
Boerenleenbank aan de groote landbouw-vereenigingen, die
voor den aankoop der landbouwbenoodigheden en den ver
koop der landbouwproducten te zorgen hebben.
Dan immers zouden de vroegere toestanden van hulpe-
