'Onafhankelijkheid is
voor mij het grootste goed'
Wie zichzelf
belangrijker vindt,
ondermijnt het team
wat ik heb geleerd
zijn, waardoor het vertrouwen onherstelbaar beschadigd is.
Ik realiseer me dat mijn werkwijze - mensen in hun manier
van denken veranderen - ethisch en moreel gevaarlijk is. Met
welk recht denk ik in de menselijke geest te mogen kneden?
Want dan kom ik wel in de buurt van Adolf H. Daar ben ik
me bewust van, en dus vraag ik mezelf met regelmaat af: doe
ik het goed? Vaak doe ik dat wanneer ik in de duinen ga lopen
en daar in gesprek raak met mijn alter ego."
"Door de jaren heen heb ik met regelmaat een sabbatical
year genomen. Daar zouden leidinggevenden in het
bedrijfsleven ook eens over kunnen nadenken. In zon
jaar kan ik nieuwe energie opdoen. Want ik ben enorm
toegewijd en geef me volledig. Die gedrevenheid, die
intrinsieke motivatie, zit in me en als coach heb ik ook een
voorbeeldfunctie. Tijdens zo'n sabbatical ben ik ook altijd
bij andere sporten en trainers gaan kijken, om daar van te
leren. Want een coach, een leider, moet zich ontwikkelen.
Dat betekent dus kritisch naar zichzelf kijken - en blijven
"Bescheidenheid duidt op absolute zelfkennis en zelfkritiek.
In het boek Good to great van Jim Collins komt een aantal
bedrijven aan bod dat in vijftien jaar tijd exceptioneel
groeide. Hun leiders waren dus ook van exceptioneel niveau,
waarbij één kenmerkende overeenkomst opviel: allemaal
waren ze bescheiden. En uiteraard hadden ze een passie om
hard te werken; en niet voor zichzelf, maar voor het bedrijf,
de organisatie. Onder werknemers heb je ook zulke intrinsiek
gemotiveerde mensen. Op moeilijke momenten staan ze er.
Die vertrekken niet om vijf uur 's middags, maar zijn bereid
nog een paar uurtjes door te werken als de situatie daarom
vraagt. Een coach, maar ook een leidinggevende in het
bedrijfsleven, moet het voorbeeld geven, en dus intrinsiek
gemotiveerd zijn. Een bonus, gemeengoed in de top van het
bedrijfsleven en zeker in de bankwereld, is een extrinsieke
en dus verkeerde motivatie. Ik vind een bonus beledigend.
Doe mij maar een heel goed salaris, want je krijgt waar
voor je geld. En met een hoog salaris mag dat ook worden
verondersteld. Waarom dan ook nog een bonus?"
kijken. En als blijkt dat je fouten maakt, moet je dat eerlijk
toegeven; vanwege je geloofwaardigheid en het vertrouwen
dat anderen in je hebben. Daarom heb ik tijdens interviews
en persconferenties ook altijd eerlijk antwoord gegeven op
alle gestelde vragen; ook als er problemen of conflicten waren.
Want waarom zou je de vuile was binnenhouden? Iedereen
heeft vuile was en door te proberen die binnenskamers
te houden, wek je alleen maar argwaan en roep je meer
vragen op. Mensen willen duidelijkheid en hebben recht op
informatie. Krijgen ze die niet, verliezen ze het vertrouwen.
Ik heb decennia geleden al afstand genomen van de politiek.
Kabinetten die in stilte worden geformeerd - waarom? Geen
enkele transparantie, eerlijkheid en openheid; maar wel horen
we de politieke leiders steeds weer over 'het vertrouwen van
de kiezer terugwinnen?'
"In het bedrijfsleven zie je ook dat netwerken en image
building belangrijk zijn; het 'pleasen' van klanten en
contacten dus. Er zijn ook coaches die hun oren laten hangen
naar wat een bestuur of de omgeving wil. Zo zou ik niet
kunnen werken. Voor mij is onafhankelijkheid het grootste
goed. Dus zou ik het waarschijnlijk niet redden in het
bedrijfsleven. Maar natuurlijk zijn er ook overeenkomsten.
En of iemand nou coach van een sportteam is of manager bij
een bedrijf; ik beweer dat wie mijn vijf in het begin genoemde
criteria toepast meteen een concurrentievoordeel heeft. Want
je bent anders dan je gehele omgeving. En mijn gelijk verbind
ik dan, zonder opschepperig te willen doen, aan mijn vele
kampioenschappen."
Ton Boot, basketballcoach (70) werd als speler
vijfvoudig landskampioen, als coach 14 keer, 4
keer bekerwinnaar, 7 keer coach van het jaar en
HBIIliHBi 1979 finalist Europa Cup
Hij is Ridder in de orde van Oranje-Nassau en
columnist voor De Telegraaf.
Op zaterdagmiddag is hij vaste gast op de radio
bij Sportforum van NOS Langs de Lijn.
BANK IN BEWEGING 33
