Jaarverslag in
historisch perspectief
JgLMJv Ir
.Vlliiflrllll
tVTSTi T^i
r-m|jfrr
historie
■1 vl
jB A' ƒ■-;«1 i A
T"'1 /Tjrr
"fajflraJI M PM--- H bp
Terugkijkend naar de ontstaansgeschiedenis van
Rabobank valt op, dat zij meer dan andere banken
en bedrijven van meet af aan geworteld is geweest
in de lokale samenleving. Het was namelijk niet één
ondernemer of één bepaalde familie die aan de wieg
stond van Rabobank, maar een gemêleerde groep
mensen. En bij elke nieuwe bank waren weer andere
mensen betrokken. Het feit dat in hun directe omgeving
onvoldoende financieringsmogelijkheden voor handen
waren, deed hen besluiten dan maar zelf een bank te
beginnen. Het idee van Raiffeisen stond hiervoor model.
Zoals bekend besloten de eerste banken in 1898 tot de
oprichting van een centrale bank. Om verschillende
redenen, waarover meer valt te lezen in onder andere
De Rabobank van dichtbijwerden er het zelfs twee: de
Coöperatieve Centrale Raiffeisenbank (CCRB) en de
Coöperatieve Centrale Boerenleenbank(CCB). In 1972
sloegen zij de handen ineen en ontstond Rabobank.
Net als Rabobank publiceerden deze beide oude centrale
organisaties jaarverslagen. Hoewel deze verslaggeving
natuurlijk primair bedoeld was voor de leden, vormen
ze een belangrijke bron voor elke historicus. Naast
financiële gegevens, bevatten de jaarverslagen een
opsomming van belangrijkste werkzaamheden, en
uiteraard de namen van de leden van de bestuurs- en
toezichtcolleges. Na enkele jaren werden hieraan
een overzicht van de ledenbanken en hun financiële
kerngegevens toegevoegd. In de beginjaren hadden de
verstrekte gegevens louter betrekking op de resultaten
van het eigen bedrijf. Dat was overigens bij veel banken
en bedrijven destijds het geval. Daarin verschillen
de jaarverslagen uit het begin van de twintigste eeuw
duidelijk van de meer recente jaarverslagen.
In 1914 ging de CCB ertoe over om ook een korte
beschrijving te geven van de effecten van de gewijzigde
economische omstandigheden - als gevolg van
het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog - op de
bedrijfsresultaten. Zo wordt opgemerkt: 'Het spreekt
vanzelf dat dergelijke groote gebeurtenissen niet
kunnen plaats grijpen zonder ook in te werken op ons,
overigens zoo rustig, bankbedrijf.' Hierna volgt een korte
beschrijving van de effecten. Een dergelijke beschrijving
van de economische omstandigheden in het verslagjaar
was voortaan een vast onderdeel van het CCB-
jaarverslag.
dtkA B™ i 1 -WJ
In het CCRB-jaarverslag voltrok zich een dergelijke
verandering na de Tweede Wereldoorlog. Zo valt in
het jaarverslag van de CCRB over 1946 onder meer
te lezen: 'Het verlies aan cultuurgrond van 186.000
H.A. wegens inundaties en andere omstandigheden is
nagenoeg ingehaald: de Wieringermeer heeft weer een
normale oogst opgeleverd en de eerste oogsten van de met
zout water geïnundeerde gronden zijn in het algemeen
meegevallen.'
In de latere verslagen van Rabobank Nederland werd
eveneens ingegaan op de economische ontwikkelingen
in het verslagjaar en de gevolgen daarvan op de
bedrijfsresultaten. Overigens onderging het jaarverslag
van Rabobank Nederland ook een aantal opvallende
veranderingen. Zo bevatte het jaarverslag 1974 voor
het eerst een foto op de omslag. Deze toonde een
straatbeeld met een Rabobank. In het jaar daarop is
gekozen voor een reeks verschillende foto's van klanten.
Sindsdien is de buitenwereld onderdeel geworden van
het eigen jaarverslag.
BANK IN BEWEGING 31
