"Als de structuur gaat belemmeren, moet je je afvragen of er niet iets veranderd moet worden het debat Ineke Noordhoff: terwijl banken van 'funding' afhankelijk zijn. Er zal meer economische groei ontstaan in het Verre Oosten dan in het Westen. De onzekerheid op de kapitaalmarkt, mede door de omvangrijke schulden van overheden. Valt de euro om? Klanten worden zelfbewuster, accepteren minder. Klantloyaliteit is geen vast gegeven meer. We zullen als bank te maken krijgen met een agressievere manier van toezicht houden, met meer regels op het gebied van solvabiliteit en liquiditeit. Toezicht niet alleen door officiële instanties, maar ook door de media." NvV: "Het buitenland zal voor Rabobank steeds belangrijker worden. De food agrimarkt is dé groeisector voor de komende tien, twintig jaar en zal zich meer en meer afspelen over de grenzen. Er komen meer mensen in de wereld, er zal meer vraag ontstaan naar bio-producten en grondstoffen. Daarnaast krijgen we op deze markt steeds meer te maken met weersinvloeden en prijsindexaties. Als bank onderscheiden we ons op deze markt, maar we moeten ervoor zorgen dat we de kennis in huis blijven houden en dat we die verder blijven ontwikkelen." IN: "Er zijn ook lokale ontwikkelingen gaande waarmee we rekening dienen te houden, vooral op demografisch vlak. Denk aan de krimp in de regio's en de groeiregio's die juist verstedelijken. Daarnaast heeft een veranderende verhouding tussen jong en oud natuurlijk consequenties voor gezondheidsvraagstukken." Is Rabobank wel ontvankelijk genoeg voor invloeden van buitenaf? LG: "Het trackrecord is goed. Bovendien kan een coöperatie zich de luxe veroorloven om zich te richten op de langere termijn, in tegenstelling tot beursgenoteerde banken, die meer op de korte termijn gericht zijn. Voor contact met de buitenwereld is de coöperatieve bestuursstructuur slechts één van de middelen. Directies van lokale banken en het bestuur van Rabobank Nederland hebben ook andere middelen, zoals klantencontacten, input van medewerkers, wetenschappelijke bronnen en klassieke en moderne media. Over twintig jaar hebben we een ander Nederland en zullen we ongetwijfeld een andere Rabo hebben." IN: "Commissarissen kunnen hier ook een steentje aan bijdragen. Door een goede mix van verschillende commissarissen houdt de organisatie contact met de buitenwereld. Daarbij is het belangrijk dat ze door hun andere werkzaamheden vertrouwen met zich meebrengen." NvV "Rabobank staat midden in de maatschappij en heeft daardoor antennes om te kunnen anticiperen op veranderingen die in de maatschappij plaatsvinden. Ik vind het wel heel belangrijk dat commissarissen herkenbaar blijven voor de achterban. Er moeten in een raad niet alleen financiële specialisten zitten, maar ook ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf. Als zij op bepaalde vlakken niet meekunnen, dan dien je er als bank voor te zorgen dat ze dat wél kunnen - door een goede opleiding aan te bieden. Ik krijg soms de indruk dat er een soort elitecorps van commissarissen met een enorme uitstraling ontstaat. Ik vraag mij af of dat wel goed is." Zal de lokaal geënte structuur van Rabobank geen belemmering gaan vormen voor de groei, die volgens voorspellingen voor het grootste deel in het buitenland zal plaatsvinden? IN: "Als de structuur gaat belemmeren, moet je je afvragen of er niet iets veranderd moet worden." NvV: "Er staat momenteel een structuur die adequaat genoeg is om in een snelgroeiende economie mee te doen. Grote vraag: hebben we genoeg eigen vermogen om zelf snel te groeien? Rabobank kan alleen door winstinhouding groeien en daar zit een grens aan van circa zes a zeven procent per jaar." IN: "Dat kun je ook zien als een 'blessing in disguise'. Juist dankzij de beperkte groeimogelijkheden heeft Rabobank de kredietcrisis tamelijk goed doorstaan. En als je per se snel wilt groeien, dan moet je aan de leden maar uitleggen waarom je dat wilt. De leden houden ons wel met twee benen op de grond. Want wat is anders nog de toegevoegde waarde van een lidmaatschap?" LG: "Er is niks zo gevaarlijk voor een bank als een snelle groei." NvV: "Maar soms is het moeilijk uit te leggen dat we van alles in het verre buitenland ondernemen, terwijl een klant de grootste moeite heeft om een bedrijf net over de grens te kopen en bij ons te financieren. Daar zouden we nog eens goed naar moeten kijken." BANK IN BEWEGING 17

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Bank in Beweging' | 2011 | | pagina 17