interview Dus de banken hebben het gedaan? Wat moet er gebeuren om de zaak weer goed op de rails te krijgen? Aan wat voor maatregelen denkt u dan, om de consument tot bestedingen te verleiden? Dat is wat de overheid kan doen. Hebben de banken daar ook nog een rol bij? Wat kan en moet Rabobank hiermee? Dient Visie 2009 ertoe om die maatregelen te onderbouwen en uit te werken? Achteraf is het een inschattingsfout geweest van de Ameri kaanse overheid om die bank niet te redden. Men heeft onderschat wat het zou doen met het financiële stelsel als mensen zagen dat zelfs zo'n gerenommeerde instelling kon failleren. De tweede was het faillissement van IceSave en de ontmanteling van Fortis. Op zich staan die gebeurtenissen los van de kredietcrisis, maar ze zijn er wel door versneld. Dat heeft sterk bijgedragen aan het omslaan van het sentiment." "In het maatschappelijk debat wordt in algemene zin gesproken over 'de banken', terwijl daar best wel ruimte is voor nuancering. Ik durf te zeggen dat Rabobank op een betere manier is aangestuurd dan welke andere grootbank ook. Een aantal kleinere banken doet het ook prima. Maar je kunt tien keer de beste van de klas zijn - als de hele klas wordt gedegradeerd, dan doet het toch pijn." "We moeten nu focussen op het herstel van de reële economie. Het grootste gevaar op korte termijn is nu niet inflatie, maar deflatie. Als consumenten hun bestedingen uitstellen omdat ze verwachten dat de prijzen gaan dalen, dan wordt dat een self-fulfilling prophecy. Dan vliegt de werkloosheid omhoog, en dat willen we niet. Aan de bestedingskant doet de overheid al veel. Het stimulerings pakket is substantieel en het is goed gericht. Zelf zou ik graag zien dat er ook belastingverlagingen kwamen voor de burger. Die moeten dan wel van tijdelijke aard zijn en ook als zodanig worden aangekondigd, waardoor mensen worden geprikkeld om het geld ook echt uit te geven." "Je moet daar een beetje mee spelen. De inkomstenbe lasting tijdelijk verlagen en tegelijk aankondigen dat over een jaar de BTW alsnog omhoog gaat. De overdrachts belasting verlagen en erbij vertellen dat die na twee jaar weer wordt verhoogd. Zo kun je via de verwachtingen het gedrag beïnvloeden." "Een deel van het probleem is de kredietverlening aan bedrijven. Bij Rabobank kunnen vaste klanten uit het MKB nog gewoon terecht, zij het tegen een hogere opslag. Maar andere banken zijn heel terughoudend. Met name grote ondernemers hebben daar last van. Dat heeft alles te maken met de behoefte van banken om hun solvabi liteit hoog te houden. Elke euro die ze uitlenen, verandert op hun balans de verhouding tussen eigen vermogen en vreemd vermogen. Dat maakt grootschalige kredietver lening onaantrekkelijk." "Vooral het roer recht houden. We zijn de afgelopen jaren goed bezig geweest en dat moeten we blijven doen. We moeten zuinig omgaan met ons eigen vermogen en zorgen dat we onze winst kunnen blijven maken. Dat betekent ook: strak op de kosten sturen en ons concentreren op de kernprocessen. Wel onze klanten optimaal blijven bedienen, maar liever even geen frivoliteiten." "Nee, het visiedocument gaat over de buitenwereld. Wat verwachten wij van de wereldeconomie, wat gaan de beurzen doen, hoe ontwikkelt zich de rente? Een tipje van de sluier: wij denken dat de Nederlandse economie volgend jaar per saldo niet groeit. Onze raming staat op nul procent. In technische zin zal er waarschijnlijk sprake zijn van een recessie, met twee opeenvolgende kwartalen krimp. Dit jaar komen we nog uit op een groei van twee procent, maar dat is dankzij de kracht van het eerste kwartaal. In 2009 zul je ongeveer het omgekeerde zien: in de tweede helft van het jaar kan de economie weer voorzichtig aantrekken. Maar er zijn nog veel onzekerheden. Wat gaan de G20 doen als ze over een paar maanden weer bij elkaar komen? Hoe lang houdt de Obama-factor aan? Wat gebeurt er met de koers van de dollar? Wat doet de olieprijs? Dat zijn allemaal zaken om scherp in de gaten te houden." De complete Visie 2009 is vanaf 17 december te downloaden van www.rabobank.com BANK IN BEWEGING 7

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Bank in Beweging' | 2008 | | pagina 7