interview
Dus de banken hebben het gedaan?
Wat moet er gebeuren om de zaak weer
goed op de rails te krijgen?
Aan wat voor maatregelen denkt u dan,
om de consument tot bestedingen te
verleiden?
Dat is wat de overheid kan doen. Hebben
de banken daar ook nog een rol bij?
Wat kan en moet Rabobank hiermee?
Dient Visie 2009 ertoe om die maatregelen
te onderbouwen en uit te werken?
Achteraf is het een inschattingsfout geweest van de Ameri
kaanse overheid om die bank niet te redden. Men heeft
onderschat wat het zou doen met het financiële stelsel als
mensen zagen dat zelfs zo'n gerenommeerde instelling kon
failleren.
De tweede was het faillissement van IceSave en de
ontmanteling van Fortis. Op zich staan die gebeurtenissen
los van de kredietcrisis, maar ze zijn er wel door versneld.
Dat heeft sterk bijgedragen aan het omslaan van het
sentiment."
"In het maatschappelijk debat wordt in algemene zin
gesproken over 'de banken', terwijl daar best wel ruimte is
voor nuancering. Ik durf te zeggen dat Rabobank op een
betere manier is aangestuurd dan welke andere grootbank
ook. Een aantal kleinere banken doet het ook prima. Maar
je kunt tien keer de beste van de klas zijn - als de hele klas
wordt gedegradeerd, dan doet het toch pijn."
"We moeten nu focussen op het herstel van de reële
economie. Het grootste gevaar op korte termijn is nu niet
inflatie, maar deflatie. Als consumenten hun bestedingen
uitstellen omdat ze verwachten dat de prijzen gaan dalen,
dan wordt dat een self-fulfilling prophecy. Dan vliegt de
werkloosheid omhoog, en dat willen we niet. Aan de
bestedingskant doet de overheid al veel. Het stimulerings
pakket is substantieel en het is goed gericht. Zelf zou ik
graag zien dat er ook belastingverlagingen kwamen voor
de burger. Die moeten dan wel van tijdelijke aard zijn en
ook als zodanig worden aangekondigd, waardoor mensen
worden geprikkeld om het geld ook echt uit te geven."
"Je moet daar een beetje mee spelen. De inkomstenbe
lasting tijdelijk verlagen en tegelijk aankondigen dat over
een jaar de BTW alsnog omhoog gaat. De overdrachts
belasting verlagen en erbij vertellen dat die na twee jaar
weer wordt verhoogd. Zo kun je via de verwachtingen het
gedrag beïnvloeden."
"Een deel van het probleem is de kredietverlening aan
bedrijven. Bij Rabobank kunnen vaste klanten uit het
MKB nog gewoon terecht, zij het tegen een hogere opslag.
Maar andere banken zijn heel terughoudend. Met name
grote ondernemers hebben daar last van. Dat heeft alles
te maken met de behoefte van banken om hun solvabi
liteit hoog te houden. Elke euro die ze uitlenen, verandert
op hun balans de verhouding tussen eigen vermogen en
vreemd vermogen. Dat maakt grootschalige kredietver
lening onaantrekkelijk."
"Vooral het roer recht houden. We zijn de afgelopen jaren
goed bezig geweest en dat moeten we blijven doen. We
moeten zuinig omgaan met ons eigen vermogen en zorgen
dat we onze winst kunnen blijven maken. Dat betekent
ook: strak op de kosten sturen en ons concentreren op
de kernprocessen. Wel onze klanten optimaal blijven
bedienen, maar liever even geen frivoliteiten."
"Nee, het visiedocument gaat over de buitenwereld. Wat
verwachten wij van de wereldeconomie, wat gaan de
beurzen doen, hoe ontwikkelt zich de rente? Een tipje van
de sluier: wij denken dat de Nederlandse economie volgend
jaar per saldo niet groeit. Onze raming staat op
nul procent. In technische zin zal er waarschijnlijk sprake
zijn van een recessie, met twee opeenvolgende kwartalen
krimp.
Dit jaar komen we nog uit op een groei van twee procent,
maar dat is dankzij de kracht van het eerste kwartaal. In
2009 zul je ongeveer het omgekeerde zien: in de tweede
helft van het jaar kan de economie weer voorzichtig
aantrekken. Maar er zijn nog veel onzekerheden. Wat gaan
de G20 doen als ze over een paar maanden weer bij elkaar
komen? Hoe lang houdt de Obama-factor aan? Wat gebeurt
er met de koers van de dollar? Wat doet de olieprijs? Dat
zijn allemaal zaken om scherp in de gaten te houden."
De complete Visie 2009 is vanaf 17 december te
downloaden van www.rabobank.com
BANK IN BEWEGING 7