CORPORATE GOVERNANCE 1992-2008
achtergrond
1992
Na het plotselinge overlijden van
de Britse tycoon Robert Maxwell
komt bij zijn Mirror Group een
grote fraude met pensioengelden
aan het licht.
In december verschijnt het
Cadbury Report met aan
bevelingen om het vertrouwen
van investeerders in het
Britse systeem van corporate
governance te herstellen.
1996
Als uitvloeisel van een compromis
over een wetsvoorstel over
beschermingsconstructies wordt
in Nederland de commissie-Peters
ingesteld om te adviseren over
corporate governance.
1997
Publicatie van het rapport van de
commissie-Peters met voorstellen
om de transparantie over het
ondernemingsbeleid te vergroten
en aandeelhouders meer
zeggenschap te geven.
1998
In Groot-Brittannië is het Hampel
Report aanleiding tot de eerste
versie van de Combined Code
met principes van corporate
governance waaraan bedrijven
met een notering aan de London
Stock Exchange geacht worden
zich te houden.
2000
Het Britse parlement neemt de
Financial Services and Markets Act
aan die kracht van wet verleent
aan de Combined Code.
2001
Het Amerikaanse energiebedrijf
Enron gaat failliet. Uit onderzoek
blijkt dat 20 miljard aan schulden
buiten de boeken bleef. Managers
hebben miljoenen in eigen zak
gestoken, accountants hebben
bewijsmateriaal vernietigd.
2002
Het industriële conglomeraat
Tyco komt in de problemen
na een periode van agressieve
uitbreidingen en sterk oplopende
kosten. In 2005 worden de CEO
en de CFO veroordeeld wegens
diefstal van 600 miljoen dollar. Het
telecombedrijf WorldCom blijkt de
prijs van zijn aandeel kunstmatig
te hebben opgeschroefd.
Twee maanden later wordt het
faillissement aangevraagd.
De Europese Commissie kiest
voor IFRS (International Financial
Reporting Standards) als met
ingang van 2005 verplicht systeem
voor de externe verslaglegging
door de financiële sector in de EU-
landen. Kernpunt is dat er wordt
geboekt op fair value in plaats van
op aankoopwaarde, waardoor
een getrouwer beeld ontstaat
van de reële marktwaarde. Niet-
beursgenoteerde instellingen
mogen volgens de geldende
nationale stelsels blijven
rapporteren.
In de Amerikaanse senaat
voegen de democraat Sarbanes
en de republikein Oxley hun
wetsvoorstellen samen tot de
wet-Sarbanes-Oxley. Het doel is
deugdelijk ondernemingsbestuur
af te dwingen en nieuwe
schandalen te voorkomen.
2003
Ahold raakt in de problemen als
blijkt dat de omzet bij dochter
US Food Service aanzienlijk lager
is geweest dan gerapporteerd.
CEO Cees van der Hoeven moet
aftreden en wordt later zelfs
strafrechtelijk vervolgd.
De commissie-Tabaksblat krijgt
opdracht een gedragscode
te ontwikkelen voor
beursgenoteerde ondernemingen.
In juli verschijnt een concept
voor Nederlandse Corporate
Governance Code.
In Italië wordt in december Calisto
Tanzi, oprichter van Parmalat,
beschuldigd van fraude en
witwaspraktijken. De boekhouding
van het voedingsmiddelenbedrijf
blijkt een tekort te verbergen van
4 miljard.
2004
Publicatie in Groot-Brittannië van
de Higgs Review, over de rol van
de non-executive director en het
audit committee. Het rapport
bevat ook aanbevelingen ter
versterking van de Combined
Code door invoering van het
principe comply or explain.
In september kondigt Rabobank
aan vanaf 1 januari 2005 volgens
IFRS te rapporteren.
In Den Haag wordt het European
Corporate Governance Forum
geïnstalleerd, dat de convergentie
tussen de nationale corporate
governance-codes moet
bevorderen.
De Nederlandse Corporate
Governance Code treedt in
werking. Het "Pas toe of leg
uit" wordt wettelijk verankerd.
Tegelijkertijd wordt de Monitoring
Commissie Corporate Governance
Code ingesteld, die jaarlijks moet
nagaan in hoeverre de code wordt
nageleefd.
2007
Tegen de zomer beginnen
groeiende problemen met
Amerikaanse sub-prime
hypotheken de markt voor
complexe financiële producten
aan te tasten. Er wordt
gewaarschuwd voor een recessie.
De FED voert de eerste van een
reeks renteverlagingen door.
2008
In maart blijkt dat hedgefondsen
van Bears Stern hun beleggingen
stelselmatig te hoog hebben
gewaardeerd. Na een koersval
neemt JP Morgan de bank over.
Op de interbancaire geldmarkt
worden de eerste tekenen van
stagnatie zichtbaar.
In Nederland komt de
Monitoring Commissie Corporate
Governance Code in juni met
conceptaanbevelingen om de
code-Tabaksblat de actualiseren.
In de Verenigde Staten blijken
reddingsoperaties nodig voor de
hypotheekbanken Freddie Mac
en Fannie Mae, de zakenbank
Merril Lynch en verzekeraar AIG.
Lehmann Brothers vraagt uitstel
van betaling aan. De Dow Jones
verliest meer dan 25%.
In de Verenigde Staten kondigt
de Securities and Exchange
Commission aan de Generally
Accepted Accounting Principle
(US GAAP) te willen verruilen voor
IFRS als standaard bij de financiële
externe verslaglegging.
In oktober dreigt Fortis om te
vallen. De Nederlandse overheid
koopt ABN Amro. ING Groep en
Aegon krijgen kapitaalinjecties.
In december komt de Monitoring
Commissie Corporate Governance
Code met haar definitieve
aanbevelingen tot bijstelling van
de code-Tabaksblat.
BANK IN BEWEGING 31