"Duurzaamheid is het meest misbruikte woord
in Nederland"
"MVO tot in de nerven"
de kwestie
Rabobank heeft een Commissie Ethiek. Is dat
nuttig?
Is dat niet het lastige aan ethiek? Wat de één nog
wel vindt kunnen, gaat de ander te ver.
In uw publicaties gaat het ook over sociaal
rendement. Wordt dat net zo belangrijk als het
gewone rendement?
Dat is ook ethiek, hè?
Bank in Beweging liet Bart Jan Krouwel,
directeur MVO bij Rabobank, het interview met
Ruud Galle lezen en noteerde zijn reactie.
financieel te ondersteunen, maar je kunt er ook verder in gaan
door voorlichting en meedenken. Misschien zou dat nog wel
moeten worden geïntensiveerd."
"Oh, absoluut. Dat zie je ook wel bij andere ondernemingen.
Je kunt twee dingen doen. Alles per dossier bekijken: investeer
je in de seksindustrie, de wapenindustrie of de bio-industrie?
Daarnaast kun je ook meer in z'n algemeenheid nadenken
over welke taakje hebt in de duurzaamheidsproblematiek
en wat je daar als onderneming kunt betekenen. Je moet
met z'n allen een mening hebben over hoe je reageert op een
kredietverzoek van bijvoorbeeld een nieuw proefdiercentrum.
Rabobank heeft een interne code, waarin kernwaarden zijn
uitgewerkt. Als jurist weet ik datje allerlei waarden en normen
kunt opschrijven, maar dat er zich altijd weer een geval
voordoet dat er nét niet onder past. Dan begint een interes
sante discussie."
"Je kunt over veel dingen verschillend denken. Absoluut. Maar
als je groot bent, macht hebt en werkt met geld van anderen,
dan moetje er op z'n minst over denken. En dat gebeurt."
"Dat zou ik wel denken. Wat we gezien hebben, is dat de
wereld economiseert. Het doel van de economie lijkt wel eens
verdere economisering. We nemen ook allerlei maatregelen
en initiatieven omdat we denken dat de economie ons daartoe
dwingt. Maar de economie zou niet ten dienste moeten staan
van een verdere economisering, maar ten dienste van welzijn.
En dan welzijn op alle gebieden van de duurzaamheid. Dat
vergeten we wel eens. We worden gestuurd door de economie
en niet meer door politieke of zo u wilt ethische overtuigingen.
Dat is kwalijk. Het besef zou moeten doordringen dat de
economie ons niet mag dicteren."
"Jazeker. Het zal er wel aan bijdragen, mag je hopen."
"Volgens Ruud Galle heeft elk individu en elke organisatie zijn eigen ethiek.
Daar ben ik het in principe mee eens, maar je moet wel oppassen dat we
niet te veel verschillende normen-en-waarden-patronen gaan tegenkomen.
Als je dat zwart-wit ziet, dan weten we op een gegeven moment als samen
leving niet meer welke kant we op moeten.
Een van de meest misbruikte vormen van het woord 'duurzaamheid'is dat
het alleen over de tijdigheid van dingen gaat. Dan zou het woord 'conti
nuïteit' meer op zijn plaats zijn. Bij duurzaamheid hoort het te gaan over de
inhoud, de manier waarop je de dingen doet. Ik erken dat duurzaamheid
vaak een misbruikt woord is, maar dat mag geen reden zijn om het er dan
maar niet over te hebben. Bij Rabobank - en gelukkig staan we daarin niet
alleen - wordt daarom steeds meer gesproken over MVO, Maatschappelijk
Verantwoord Ondernemen.
Duurzaamheid wordt in de samenleving te veel gezien vanuit de ecolo
gische hoek. Bij MVO gaat het om de integratie van het sociale, het ecolo
gische en het economische. Bij Rabobank accepteren we dat onduidelijke
over duurzaamheid niet als een gegeven, maar we gaan de discussie aan
over wat het dan wél moet zijn.
MVO wordt binnen Rabobank breed opgepakt. Elke eenheid in de organi
satie heeft een eigen MVO-coördinator of MVO-afdeling. En de targets zijn
niet vrijblijvend. Elke eenheid moet in zijn budget en activiteitenplannen
minimaal twee MVO-doelen hebben. Het is tot in de nerven van de mensen
en de organisatie doorgevoerd, ledereen snapt dat MVO geen luxe of
idealisme is, maar gewoon dagelijkse business. Uiteraard levert dat de
nodige interne discussie op, die vrijwel altijd leidt tot interessante dialogen.
En tot slot: de Commissie Ethiek is een uitermate belangrijk en gerespecteerd
gremium in de organisatie. In de discussies gaat het nooit om of iets op
grond van wet en regelgeving mag: dat is dan al uitgezocht. Het gaat erom
of we, in het kader van MVO, uit ethische motieven iets wel of niet zouden
willen doen. Dat leidt tot uitermate interessante discussies, die vervolgens
worden terugvertaald naar de commercie. Dan zie je dat er in toenemende
mate andere normen en waarden meewegen bij beslissingen dan alleen
maar de materiële winst. Ook daar zie je weer het verschil tussen een coöpe
ratie en een aandeelhoudersgedreven structuur!'
BANK IN BEWEGING 27