makes the world go round'
Ruud Galle over ondernemen en ethiek
de kwestie
Prof. mr. Ruud Galle is sinds 1 juli 2008 directeur van de Nationale
Coöperatieve Raad voor land- en tuinbouw (NCR). Daarnaast is hij
hoogleraar ondernemingsrecht aan de Universiteit van Tilburg,
verscheen van zijn hand onder meer het boek Ondernemen en
ethiek en publiceert hij geregeld over dat onderwerp. Tijd voor
een gesprek over de ethiek van de coöperatie.
oe belangrijk is ethiek voor een onderneming? En
speelt het in tijden als nu een nog grotere rol?
En als je dat nu eens niet doet?
Is dat al een deel van de ethiek?
Tekst Guus Peters
Fotografie Michiel van Nieuwkerk
'Vertrouwen
"Het is absoluut van belang. Altijd geweest ook. Maar ik zeg er
onmiddellijk bij dat 'de ethiek' niet bestaat. Ethiek is een sociaal
fenomeen; het zijn de waarden en de normen van een bepaalde
organisatie op enig moment en die moet je wel met z'n allen
vaststellen. Nederland heeft als gemeenschap zijn ethiek, maar
een bedrijf heeft dat ook en Rabobank ook. Zelfs de maffia
heeft haar eigen ethiek.
Wat we nu zien, in een tijd waarin alles complexer, inter-
nationaler en multicultureler wordt, is dat het wel eens zoeken
is naar waarden en normen. En dat levert gedragscodes op,
ethische codes, ondernemingscodes. Rabobank loopt daarin
wel voorop, in zijn algemeenheid, iri het welbewust zoeken
naar de eigen waarden en normen. Die worden ook trans
parant gemaakt en er wordt draagvlak voor gecreëerd. Dan
weet je met elkaar wat je te doen staat. De ethiek is richting
gevend, maar je moet haar eerst gezamenlijk formuleren."
"Je kunt natuurlijk meegaan in de grote maalstroom en zien
wat je overkomt. Dat heeft een aantal financiële spelers gedaan
en tot verrassing van sommigen gebeuren er dan opeens
vreemde dingen. De negatieve kanten van het Wall Street-
kapitalisme worden momenteel zichtbaar en dat is bijzonder
leerzaam. Velen hebben altijd geroepenmoney makes the
world go round1. Nee dus. Vertrouwen makes the world go
round. En bij coöperatieve ondernemingen is vertrouwen
altijd van wezenlijk belang geweest. Laat je niet gek maken
door de markt of kortetermijnsucces. Er is sprake van prudent
ondernemen waarbij de belangen van alle betrokkenen in
aanmerking worden genomen. En niet alleen van de aandeel
houders."
"Zeker. Bij een coöperatie gaat het om financieel gewin op
langere termijn, maar ook om zeggenschap en om vertrouwen,
dus ook transparantie. Dat zijn drie pijlers onder het coöpe
ratief ondernemen. Het gaat dus niet sec om rendement op
ingebracht vermogen. De oriëntatie is een wezenlijke andere.
Die heeft men bijvoorbeeld gekozen in de Nederlandse land
en tuinbouw. Daar is een aantal grote en sterke coöperatieve
ondernemingen actief, met heel mooie balansposities. Ik mag
wel zeggen dat de land- en tuinbouw de enige nog resterende
Nederlandse maakindustrie is, goed voor een heel groot
deel van onze export. Dat hebben we echt te danken aan het
coöperatief ondernemen, aan het gezamenlijk investeren in de
lange termijn."
BANK IN BEWEGING 25
