'ALS JE ALS BANK MIDDEN IN DE SAMENLEVING WILT STAAN, IS EEN
LEDENWEBSITE ONMISBAAR"
best practice
Prikkelen
Passie
Elektronische verkiezingen
kenheid van leden is dat we de verwachtingen goed
managen. Zo kunnen we de coöperatie aanpassen aan
ontwikkelingen in de maatschappij."
Een andere succesfactor is de fasering van de virtuele
ledenparticipatie. "Wie te snel wil, loopt het risico de
ambities niet te kunnen waarmaken. Een gefaseerd tijdpad
helpt ons de virtuele ledenplatforms regelmatig te consul
teren. Toen wij de eerste keer een e-mail naar de leden
verstuurden, was de respons opvallend hoog. Maar je moet
niet teveel in één keer willen, anders gaat dat ten koste van
de zorgvuldigheid van het proces", waarschuwt Smeets.
In oktober hield de bank een eerste peiling via e-mail,
waarin leden een aantal vragen werd voorgelegd. Dat is
de eerste fase van de virtuele participatie. Fase twee is het
gericht inzetten van de peiling in specifieke gebieden en
onder bepaalde doelgroepen. In de derde fase krijgen de
leden zeggenschap, bijvoorbeeld over de besteding van
het sociaal dividend. De bedoeling is dat deze fase in 2010
aanbreekt.
De ledenraden moeten verder zorgen voor een goede
terugkoppeling van de reacties aan de leden en aangeven
wat zij doen met de inbreng. "Er moet opvolging zijn
van de reacties die je losmaakt met ledenparticipatie"
zegt Leijnse van Walcheren/Noord-Beveland. "Je moet
daarover ook verantwoording afleggen aan de leden.
Maximale transparantie is een voorwaarde, maar dan wel
op alle fronten. Niet alleen op de ledensite, maar ook in het
ledenblad. Daarvoor zijn ook afspraken nodig, bijvoorbeeld
over de termijn waarbinnen we reageren op reacties van
leden en over de rol daarbij van de ledenraad en de bank."
Ook de aantrekkelijkheid van de website verdient aandacht.
Hoge bezoekersaantallen zijn nodig om de ledenpartici
patie van de grond te krijgen. Er moet voortdurend iets
nieuws zijn te vinden, iets dat leden prikkelt. "De uitdaging
is telkens weer een prikkelende stelling neer te leggen die
aansluit bij de beleving en interesse van de leden", zegt
manager Coöperatie Boon van Rabobank Haarlem en
Omstreken. "Daarnaast proberen we de belangstelling
hoog te houden door aanbiedingen te doen via de website,
bijvoorbeeld lastminutedeelnames aan evenementen als
workshops of expertmeetings."
Ook belangrijk om rekening mee te houden: de interactie
met de overige dienstverlening. Ledenparticipatie is niet
uitsluitend virtueel, waarschuwen de betrokken banken.
Nog steeds zijn real life bijeenkomsten gewenst, ook al
zien die er nu wat anders uit door de virtuele omgeving.
"Vroeger waren afdelingsbijeenkomsten nogal formeel",
aldus Leijnse. "We gaan nu toe naar korte vergaderingen,
waarna de resterende tijd wordt gevuld met een lezing ot
een netwerkbijeenkomst."
De laatste - maar niet de minste - randvoorwaarde
is passie. Een bank moet het zien zitten om leden te
betrekken bij de coöperatie. "Het organiseren van virtuele
participatie kost tijd", zegt Leijnse van Walcheren/Noord-
Beveland. "Maar het enthousiasme dat je onder de leden
losmaakt, inspireert. Dat geeft energie."
De wet gaat ervan uit dat leden van een coöperatie hun
stemrecht uitoefenen in een vergadering. Elk lid heeft, zo
stelt de wetgever, ten minste één stem. Begin vorig jaar
heeft de wetgever het gebruik van elektronische communi
catiemiddelen expliciet mogelijk gemaakt. Hiermee hoopt
de overheid de verenigingsdemocratie te bevorderen en
kosten voor vergaderen te besparen. Onder de mogelijk
heden vallen e-mail, websites, intranet en videoverbin
dingen, maar ook stemmen via stemkastjes.
Door de wetswijziging is het mogelijk een vergadering
elektronisch bijeen te roepen, een elektronische volmacht te
verstrekken, de vergadering zelf elektronisch te houden en
ook verkiezingen buiten vergadering elektronisch te laten
plaatsvinden. Het aantal leden dat deelneemt aan verkie
zingen van ledenraden zou hierdoor kunnen toenemen.
Toch bestonden voor het aannemen van de nieuwe wet ook
bedenkingen tegen elektronische verkiezingen. Die hebben
te maken met het debat voorafgaand aan een verkiezing.
Zal dat op internet net zo levendig zijn als bij traditioneel
georganiseerde verkiezingen, of is de discussie juist de
grote afwezige bij online verkiezingen?
Of internetverkiezingen meer stemmers trekken en wat
de inbreng daarbij is van de leden, is nog niet duidelijk.
Toch lijkt het dat de internetdemocratie ook bij Rabobank
doorgang zal vinden. Zo staat in 2009 op de planning leden
ook virtueel de mogelijkheid te geven hun stem te laten
horen bij de lokale virtuele bank.
BANK IN BEWEGING 23