Van der Plas:
"In tijden dat er
maatschappelijk
relevante onder
werpen de revue
passeren, stijgt de
betrokkenheid"
we nu vijf avonden organiseren om iedereen de mogelijkheid
te geven aan te schuiven."
GvW: "Naarmate de thema's relevanter en controversiëler
zijn, worden de vergaderingen drukker bezocht. Milieu,
duurzaamheid, fileproblematiek: het zijn onderwerpen die
leven onder onze leden. Wat dat betreft groeien we als organi
satie met de tijd mee. Tien jaar geleden zouden we het niet
aangedurfd hebben om bijvoorbeeld het initiatief te nemen
Is door toenemende schaal
vergroting, concernvorming en
diversificatie van coöperaties en
bonden de afstand met de leden
sowieso niet vergroot?
GvW: "Misschien is de afstand
fysiek wel groter geworden tussen
bestuurders en leden, maar met de
moderne communicatiemiddelen
kun je die afstand goed overbruggen.
U moest eens weten hoeveel mensen
er reageren op mijn column in ons
verenigingsblad...
LvdP: "De coöperatie bestaat al heel
erg lang, heeft vele stormen overleefd
en heeft steeds weer een nieuwe jas
gevonden die past bij een tijdperk. En
bewijst er te staan op momenten dat
het eropaan komt. Ik geloof ook niet
dat de afstand zo groot is geworden.
Dat heb je als coöperatie natuurlijk
ook een beetje zelf in de hand."
Wat doen jullie er dan zoal aan
om de betrokkenheid van leden
te vergroten?
SA: "Te lang hebben we vast
gehouden aan het principe gelijke monniken, gelijke kappen.
Je ontkomt niet aan segmenteren, zeker in de huidige
tijdgeest. De output van de coöperatie moet voor iedereen
hetzelfde zijn, dat staat buiten kijf. Een bestuurder moet
tegenwoordig wel beseffen dat niet ieder lid even betrokken
is en dat je niet iedereen op dezelfde manier kunt aanspreken.
Het ene lid heeft behoefte aan persoonlijk contact, het andere
lid wil gewoon per e-mail op de hoogte gehouden worden.
Er bestaat ook een groep die zich afzijdig houdt en zegt: We
hebben het volste vertrouwen in het bestuur. Ook die houding
moet je respecteren."
LvdP: "Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer staat in een stadse
omgeving waar veel sociale verbindingen zijn weggevallen die
je vaak nog wel in een dorp aantreft. De stad is per definitie
anoniemer. Wij proberen als coöperatieve bank in een stad
die verbindingen weer te leggen. We creëren platforms als
ledensites, organiseren samenkomsten, stellen onze zalen en
ruimten ter beschikking aan groepen en clubs en proberen
discussies rond maatschappelijke thema's aan te jagen. Zo
16 BANK IN BEWEGING
voor een filevrijedag."
toon je als organisatie zelf betrokkenheid bij je omgeving en
daarmee stimuleer je de ledenbetrokkenheid."
GvW: "Er is een groep mensen die het leuk vindt permanent
actief te zijn. Een nog veel grotere groep wil dat niet, maar wil
best incidenteel wat doen. Als organisatie is het van belang
te weten wie die mensen zijn en waar ze zitten. We moeten
hun de gelegenheid bieden af en toe wat te kunnen doen en
als ze wat voor de vereniging gedaan hebben, moeten we hun
ook laten weten wat wij met hun inspraak of activiteit hebben
gedaan. Zorgvuldig vrijwilligersmanagement is écht van deze
tijd."
De invloed van leden is binnen uw organisaties
verankerd in een leden- of een bondsraad. Zijn dat
soms niet net kruiwagens vol springende kikkers?
GvW: "De leden van de Bondsraad nemen hun taak serieus
en stellen zich over het algemeen zeer constructief op. Dat
heeft al veel goeds opgeleverd. Maar soms gebeurt het, ja. Je
blijft echter de bestuurder van de kruiwagen en we moeten
samen toch echt ergens naartoe."
LvdP: "Ik vind niet dat je dat als hinderlijk moet ervaren. Je
gebruikt als bestuurder de ledenraad als toetssteen, niet alleen
voor de inhoud, maar ook voor het draagvlak. Het is toch
mooi om het beeld dat je zelf van de wereld hebt, te kunnen
toetsen bij mensen die zeer betrokken zijn bij jouw club?
Dat is een meerwaarde ten opzichte van organisaties zonder
ledeninspraak."
SA: "Met de ledenraad - bij ons een gekozen afvaardiging van
96 leden - borg je ook de identiteit van de coöperatie. Die
mag je nooit verloochenen. De mensen die leiding geven aan
de coöperatie moeten voeling hebben en blijven houden met
de leden, met het gedachtegoed, met de identiteit. Daar kies je
ze ook op uit, maar met de ledenraad zet je een extra slot op
de deur."
Hoe gaan jullie als bestuurders om met de spanningen
die kunnen ontstaan tijdens ledenvergaderingen?
LvdP: "Je moet je afvragen of een vereniging zonder span
ningen wel bestaansrecht heeft. Zonder spanningen is de kans
groot dat er een soort monocultuur ontstaat, dat er een single
issue-vereniging ontstaat. Dat zijn doorgaans partijen die snel
verdwijnen. Je hebt spanningen nodig om samen met elkaar
een debat te voeren."
GvW: "Spanning geeft energie. En energie geeft vooruitgang."
LvdP: "Ik zie het ook als mijn verantwoordelijkheid om het
debat zó te voeren dat het vruchtbaar blijft. Een vergiftigde
sfeer is niet constructief."
GvW: "De meerderheid beslist, maar het is ook de kunst om
als bestuur te luisteren naar die eenling in de zaal. Die kan wel
eens een punt hebben dat op de lange termijn heel relevant is.
Daar kun je als bestuur natuurlijk niet a la minute achteraan
hollen, want dan duw je de meerderheid van je af, maar je
mag het niet vergeten."
Geef eens een voorbeeld van botsende belangen?
GvW: "Op een gegeven ogenblik kwam vanuit de leden de
