De workshops
Nieuwe bijeenkomsten voor
commissarissen en bestuurders
ledereen kon zich van tevoren opgeven voor één van de
zes subsessies op de conferentie, namelijk Grenzen vervagen,
over de verbreding en internationalisering van de markten,
De blik van de buitenwacht op de Rabobank, over hoe de
buitenwereld de Rabobank beschouwt, Maatschappelijk
Verantwoord Ondernemen, over commitment en
commercie, HR als draaischijf voor verandering, over
de rol van de commissaris in het human resource
management, Ledenraad als kracht in plaats van macht,
over de ledeninvloed in de Rabobank en Marktleiderschap
en veranderende markten, over het belang om marktleider
te zijn en te blijven. Bank in Beweging is aanwezig bij deze
laatste workshop.
Als Rabobank moeten we marktleider zijn
Piet van Schijndel, lid Raad van Bestuur Rabobank
Nederland: "Je spreekt van marktleiderschap als je vanuit
een krachtspositie opereert in de markt. Dat houdt in dat
je marktmacht en pricingpower hebt én ertoe doet; dat
de concurrenten een beetje bang voor je zijn. Je moet net
als Ajax, Feijenoord en PSV meedoen aan de competitie
vanuit een krachtige positie. Dan ontstaat er een dynamiek;
men daagt je uit, waardoor je vanzelf sterker wordt. Op
die manier heeft het bedrijf ook de omvang om voorop
te blijven lopen met research en aantrekkingskracht voor
talent."
Marktleiderschap is dus ook belangrijk voor de continuïteit
van het bedrijf, stelt hij. Wil je namelijk continuïteit
garanderen, dan moetje bepaalde ontwikkelingen kunnen
volgen of daarop kunnen anticiperen. Dat kan kostbaar zijn
en dat kun je alleen bekostigen als je een bepaald volume
hebt. Daarbij moet je voor continuïteit voortdurend goede
mensen aan je kunnen binden. "Als je daarin slaagt, komt
het met innovatie en service wel goed", voorspelt Van
Schijndel. "Je moet dus ook een zekere uitstraling hebben.
Daarop letten is een wezenlijke taak voor u, commissarissen."
In 2008 start Rabobank Nederland met kleinschalige
themabijeenkomsten voor commissarissen en gekozen
bestuurders van lokale banken. Deze bijeenkomsten zijn
bedoeld om verdieping te bieden in actuele onderwerpen
en ontwikkelingen binnen de Rabobank Groep. Daarbij
is gelegenheid elkaar te ontmoeten en ervaringen uit te
wisselen. De bijeenkomsten zullen verspreid over het land
worden aangeboden. Binnenkort zal het programma met
data, locaties en onderwerpen worden gecommuniceerd
via Governet.
Marktleiderschap is nodig voor een geloofwaardig
coöperatief alternatief
Om een geloofwaardig alternatief voor andere marktpar
tijen te vormen, moetje allereerst een goede onderneming
zijn met goede producten en een goede service, aldus Van
Schijndel. "Wij zijn als coöperatieve financiële dienstverlener
alleen werkelijk van betekenis voor onze klanten en concur
renten als we marktleider zijn." Op de vraag of de Rabobank
niet beter uitsluitend zou kunnen streven naar marktleider
schap, zelfs als dat ten koste zou gaan van de coöperatieve
identiteit, antwoordt Van Schijndel ontkennend. Hij stelt vast
dat de Rabobank juist marktleider is geworden door in alles
wat zij doet de klant als vertrekpunt te nemen. En dat laatste
wordt in onze organisatie structureel bewaakt door de leden.
Heel veel organisaties zoeken momenteel in hun streven naar
het vergroten van marktaandeel ook naar vormen van com-
munity-binding. De Rabobank heeft dat allang omdat zij zo is
georganiseerd. "De coöperatie blijft leidend, ook als we geen
marktleider zouden zijn", concludeert hij vastbesloten.
Voor marktleiderschap is multidistributie nodig
Als de klant om producten vraagt die de Rabobank niet le
vert, is het beter die klant toch te kunnen bedienen door mid
del van samenwerkingsverbanden, dan 'nee'te verkopen en
de klant naar de concurrent te sturen, legt Van Schijndel uit.
Een goed voorbeeld is bijvoorbeeld de joint venture Obvion
(een samenwerkingsverband tussen de Rabobank en ABP,
red.). Obvion verkoopt via tussenpersonen hypotheken en
vergroot op die manier het marktaandeel van de Rabobank
op de hypotheekmarkt. Zó kan de Rabobank een gedegen
tegenspeler voor concurrenten zijn.
Marktleiderschap belangrijker dan winst?
En dan de hamvraag: Wat moet prevaleren, winst of markt
leiderschap? Dat is een subtiele afweging waar ook de com
missaris voor komt te staan. Volgens Van Schijndel moet
marktaandeel dan prevaleren. Misschien is winst maken op
de korte termijn belangrijk, maar op de lange termijn heeft
marktaandeel prioriteit. Het is immers vaak lastiger en duur
der om marktaandeel te heroveren dan om het resultaat te
verbeteren. Het zijn eigenlijk twee pijlers die onlosmakelijk
met elkaar verbonden zijn. En marktleiderschap hoeft niet ge
lijk te staan aan 'het grootste marktaandeel'. Je hoeft dus niet
altijd op alle fronten de grootste te zijn, maar je moet wel een
machtspositie hebben en, niet onbelangrijk, de markt moet je
ook zo zien. Een substantieel marktaandeel moet uiteindelijk
ook winstgevend zijn, al is het maar om ook marktleider te
kunnen blijven. Er is in zijn ogen wel een kritische onder
grens voor marktleiderschap. Maar hoeveel mag het kosten?
Daar valt geen exact antwoord op te geven. Naarmate jouw
ondergrens dichterbij komt, mag je meer investeren om je
positie te versterken. De commissaris moet het beleid van het
bestuur op dit punt scherp toetsen.
BANK IN BEWEGING