Control is geen controleren,
maar be- en zo nodig veroordelen
Feiten en Cijfers
11 Wegwijs
'Eerst een misverstand wegwerken: er is verschil tussen control en controle. Wij zijn
controller, geen controleur. Er wordt niet zozeer gekeken of aangeleverde cijfers op
detailniveau kloppen. Control is op basis van rapportages prognoses opstellen, kijken
of de feitelijke ontwikkelingen daarmee sporen en beleidsmaatregelen voorstellen.'
RABOBAND NUMMER 1 2/27 JUNI 1994
Control Rabobankorganisatie
Centrale Administratie Control Deelnemingen Centrale Control
Bestuurlijke Organisatie
Administratie
Gelieerde Instellingen
'Onze Centrale Administratie is het eind
station binnen de organisatie voor de totale fi
nanciële verslaglegging', meldt hoofd Control
Rabobankorganisatie drs. Jos van Lange. 'Dat
geldt voor externe publicaties als jaarverslag en
halfjaarcijfers en voor allerlei interne rapporta
ges. Plaatselijke banken sturen elke maand, al
dan niet op tijd, hun maandstaat met bijbeho
rende cijfers naar Financiële Besturing van het
Werkgebied Aangesloten Banken. Daar wordt
alles samengevoegd tot de verzamelmaandstaat
van de plaatselijke banken.'
De Nederlandsche Bank
'De verzamelmaandstaat is uiterlijk af op de
veertiende werkdag van een maand. We zouden
hem graag eerder hebben, de Nederlandsche
Bank trouwens ook. Elke maand moeten wij
aan hen rapporteren. Naast gegevens van de ge
zamenlijke plaatselijke banken, gaat het ook om
cijfers van Rabobank Nederland, bijvoorbeeld
over het Centrale Bankbedrijf, en van de doch
ters zoals De Lage Landen en Nedship. De
Nederlandsche Bank stelt elke maand vast of de
Rabobankorganisatie voldoet aan de gestelde
liquiditeitseisen. Dat is natuurlijk altijd zo.'
BIS-ratio
Ook wordt elke maand vastgesteld in welke ma
te de Rabobank voldoet aan de solvabiliteits-
richtlijnen. Van Lange: 'Dat is de zogenaamde
BIS-ratio. BIS staat voor Bank for International
Settlements, zeg maar de Centrale Bank der
Centrale Banken. Die BIS-ratio geeft aan of een
bank voldoende eigen vermogen heeft. De mi
nimum ratio is 8, wij zitten op ruim 12.'
Bestuurlijke Informatie
'Minstens zo belangrijk als het verzamelen van
gegevens voor de Nederlandsche Bank, is wat
we voor de Rabobank zelf doen', stelt Van Lan-
0
0
1
(D
3
5
ge. 'We informeren Hoofddirectie en Beleids-
comité over het financiële reilen en zeilen in de
organisatie. Dat heet bestuurlijke informatie.
Elke maand brengt Financieel Economisch Be
heer, de dienst waar wij bijhoren, een boekje uit
met gegevens over de hele organisatie: plaatse
lijke banken, Rabohypotheekbank, Rabobank
Nederland, met name het Centrale Bankbedrijf
en Centrale Thesaurie, die de middelen van de
lokale banken beheert, en de dochters. Ook be
vat het beschouwingen en prognoses. Binnen
kort komt er een aparte toegespitste bestuurlij
ke informatie voor de Raad van Beheer. Die is
er al voor de Raad van Toezicht.'
Control Deelnemingen
De activiteit Control Deelnemingen houdt zich
bezig met het beheer van de concerndochters als
Interpolis, De Lage Landen, Nedship Bank, de
joint venture Iris en allerlei kleintjes. 'Het be
langrijkste is met een zekere regelmaat kijken
hoe het loopt bij zo'n deelneming', verklaart
Van Lange. 'Een dochter levert cijfers aan bij de
Centrale Administratie, maar de beoordeling
ervan gebeurt door Control Deelnemingen. Die
komen met lastige opmerkingen als: 'In het eer
ste kwartaal was de volumegroei maar zoveel,
dat klopt niet met de prognose. Hoe zit dat?' Op
basis van de informatie worden adviezen ge-
Control Rabobankorganisatie valt, samen met Control Rabo
bank Nederland, onder de centrale dienst Financieel Econo
misch Beheer. Er werken 17 mensen en er zijn drie afdelingen:
De Centrale Administratie, Control Deelnemingen en Centrale
Control. Alle cijfermatige informatie van de Rabobankorgani
satie wordt hier verwerkt, bekeken en beoordeeld.
schreven voor de commissarissen van de doch
ters, veelal leden van de Hoofddirectie. Ook als
een deelneming wordt ge- of verkocht speelt
Control Deelnemingen een grote rol.'
Centrale Control
Prognoses voor het lopende en het komende
jaar worden organisatiebreed opgesteld door
Centrale Control. Van Lange: 'Dat begint met
de financiële verkenning. Die zijn we nu aan
het maken voor 1995. Er kan in een jaar veel
veranderen, bijvoorbeeld door daling van de
hypotheekrente of een reductie van personeel.
In de loop van de tijd ontstaat er dus een scher
per zicht op de te verwachten resultaten. Uit
eindelijk willen we komen tot een acceptabel
jaarresultaat. Enerzijds een financieel resultaat
dat ons in staat stelt om voldoende aan vermo
gensvorming te doen, anderzijds een passend
coöperatief resultaat. We moeten tarieven en
voorwaarden hanteren die in de ogen van leden
van plaatselijke banken redelijk zijn. Daar stu
ren we zo goed mogelijk op. Ook dat is control.'
Financiële verhoudingen
'Momenteel spelen de nieuwe financiële ver
houdingen tussen Rabobank Nederland en de
lokale banken', aldus Van Lange. 'We moeten
als organisatie voldoen aan de liquiditeits- en
solvabiliteitseisen van de Nederlandsche Bank.
De inhoud van de daarvan afgeleide interne
eisen bereiden wij voor. Tot nu toe moesten
banken ten minste 22 procent, met een remweg
tot 18 procent, van hun toevertrouwde midde
len aanhouden bij Rabobank Nederland. Na
overleg met BVC's, Kringen en Centrale Kring
vergadering is onlangs besloten, dat dat per 1 ja
nuari 15 procent wordt. Bovendien wordt de
rentevergoeding op de tegoeden geheel geba
seerd op de beleggingsopbrengst die Rabobank
Nederland met de gelden realiseert. Op de ren
te worden dus geen kosten meer ingehouden,
terwijl ook de vermogensoverheveling op die
manier wordt gestopt. Verder wordt de solva-
biliteitsregeling geïndividualiseerd. Alle banken
krijgen een eigen S(olvabiliteits)-grens waar ze
aan moeten voldoen en een S-plusgrens waar
naar ze moeten streven.'
Triple A
Control Rabobankorganisatie voert de jaarlijk
se gesprekken met de ratinginstituten Moody's,
Standard Poor, Thomson en IBCA. Zij geven
de banken elk jaar een rapportcijfer, dat van be
lang is voor de verkrijgingsprijs van gelden in de
professionele markten. Van Lange: 'De mensen
van die instituten zijn net als wij controllers. Ze
zitten geen cijfertjes te controleren, maar be
oordelen hoe de Rabobank zich ontwikkelt. We
krijgen nog steeds van alle instituten de hoog
ste rating en dat gebeurt hopelijk dit jaar ook
weer. Dan blijven we één van de weinige Triple
A banken ter wereld.'
