'Natuurlijke bondgenoten'
3
Zoden aan de dijk
Geheim van de smid
Geen wonder
Sluis en Hazen in gesprek over Foster Parents Plan.
ken met 'toen' best wel een redelijk luxe
discussie. Maar daarom naar de toekomst
toe gezien zeker niet minder essentieel.
'Vanuit onze coöperatieve basis zijn we
uitgegroeid tot een sterke, rijke bank', zegt
communicatieman Gert Sluis, 'niet alleen
sterk en rijk in financiële zin, maar vooral
ook in maatschappelijk opzicht. De Rabo
bank is als coöperatie vanouds met de
gemeenschap verweven. Het ligt voor de
hand dat we langs diverse sporen heel
bewust aan die verwevenheid blijven wer
ken. We zijn een bank van en voor men
sen. Dat willen we in deze tijd weer sterk
benadrukken. Participatie was altijd al een
sleutelwoord in de coöperatie.'
Het samen werken aan participatie
staat ook centraal in de relatie met Foster
Parents Plan. 'Mensen willen meedoen',
stelt Hazen, 'en daar hebben ze recht op.
Van kindsbeen af. Het lot in eigen hand
nemen door zelfredzaamheid. Dat mensen
onvoldoende mogelijkheden hebben om te
participeren is een wereldwijd probleem.
Daarom kunnen zelforganisatie en zelfont
wikkeling een belangrijke rol spelen.' Het
is een benadering die trouwens steeds
meer terrein wint in het ontwikkelingsden-
ken. Ook bij grote instituties die zich met
de ontwikkelingsproblematiek bezighou
den, als de Wereldbank en de Verenigde
Naties. Het besef komt tot leven dat een
term als zelfredzaamheid te lang heeft ont
broken in het jargon van de ontwikke
lingssamenwerking. De weg die in het
verleden vanuit een - achteraf gezien -
misplaatst westers superioriteitsgevoel
werd bewandeld, was er een van pater
nalisme en technocratie. Het is een dood
lopende weg gebleken, waarop veel is mis
gegaan. Het klakkeloos overdragen van
westerse landbouwmethoden en technolo
gie naar Afrika, Zuid-Amerika en Azië
heeft ertoe geleid dat het delicate even
wicht tussen mens en natuur vaak enorm
is verstoord. 'Het is steeds duidelijker ge
worden', aldus Hazen, 'dat het op gang
helpen van zelfredzaamheid door de be
volking in ontwikkelingslanden de meeste
zoden aan de dijk zet. Ook in Nederland
wint dit denken terrein en wordt ingezien
dat private organisaties, het bedrijfsleven
niet uitgezonderd, daarbij niet alleen een
belangrijke rol kunnen spelen, maar ook
een stuk verantwoordelijkheid dragen.'
'De Rabobank', haakt Sluis daarop in,
'voelt als geen ander de plicht om aan de
verbetering van de omstandigheden in
andere delen van de wereld bij te dragen.
Omdat honderd jaar geleden een aantal
verstandige mensen in ons land zich de
noodzaak realiseerden om door samen
werking tot ontwikkeling te komen, is de
financiële emancipatie van grote groepen
Inwoners van Masvingo in Zimbabwe pompen water
uit de put van het recent gestarte irrigatieproject.
van onze bevolking tot stand gekomen en
de Rabobank geworden tot wat zij nu is:
een van de sterkste banken ter wereld. De
opdracht om deze succesformule wereld
wijd uit te dragen ligt besloten in onze
coöperatieve missie.'
Vanuit haar achtergrond heeft de Rabo
bank dus een natuurlijke betrokkenheid
bij situaties in de ontwikkelingslanden die
vergelijkbaar zijn met de situatie waaruit
zijzelf is voortgekomen. Een betrokken
heid die ook is vertaald in concreet hande
len. 'Eigenlijk', zegt Hazen, 'kun je zeggen
dat de Rabobank al vele jaren een eigen
stukje ontwikkelingsbeleid voert. Een be
langrijk instrument daarbij is de Stichting
Steun door Rabobanken, kortweg SSR.
Sinds haar oprichting in 1974 heeft de
SSR voor meer dan 60 miljoen gulden aan
hulp verleend, terwijl ook nogal wat
Rabobankmensen zich in die periode -
deels op locatie - voor het werk van de
Stichting hebben ingezet. De SSR steunt in
ontwikkelingslanden projecten voor de lo
kale bevolking die in soortgelijke omstan
digheden verkeert als indertijd onze eigen
plattelandsbevolking. Doel is het stimule
ren van economische zelfstandigheid. Het
opzetten van coöperatieve spaar- en kre
dietprogramma's is daarbij voor ons ook
in veel gebieden op de wereld een zeer ef
fectieve manier om dat te bereiken. Im
mers ook hier is zelforganisatie met parti
cipatie als basisprincipe het geheim van de
smid.'
'In termen van uitgangspunt, doelstel
ling en uitwerking staat het Foster Parents
Plan hier dus heel dichtbij ons', vat Sluis
het verhaal samen, 'het is geen wonder dat
wij hen graag steunen: we zijn in feite na
tuurlijke bondgenoten.' 'In de toekomst',
voegt Hazen tot besluit daaraan toe, 'wil
len we die samenwerking dan ook verder
uitbreiden door te kijken of ons eigen in
strumentarium, zoals dat door de SSR is
ontwikkeld, kan worden ingezet in situ
aties waarbij Foster Parents Plan is betrok
ken. Ons uitgangspunt daarbij blijft dat
het mensen mogelijk moet zijn om verant
woordelijkheid te nemen en te dragen
voor hun eigen toekomst. Dat is iets wat
ze zelf moeten doen. Maar op grond van
onze bijna honderdjarige geschiedenis
kunnen we ze wel de ervaring van ons
eigen ontwikkelingsproces aanbieden.'
De wegen van Rabobank en Foster
Plan hebben elkaar niet alleen logischer
wijs gekruist, ze lopen nu ook heel mooi
in elkaar over.