n aandelenbedrijf
7
Meer inkomsten
Bank denkt vooruit
Risico's inschatten
Leiderschap soms gedeeld
Toewijzing verschilt
Ook rol voor plaatselijke banken
men. Steeds meer buitenlandse beleggers
tonen belangstelling voor Nederlandse
aandelen. 'Door de liberalisering van de
kapitaalmarkten aan het eind van de jaren
tachtig werd het eenvoudiger om aandelen
ook buiten Nederland te plaatsen', zegt
Bech. 'Een andere ontwikkeling is dat be
leggers over de hele wereld sinds een aan
tal jaren vrijwel direct en op hetzelfde mo
ment kunnen beschikken over nieuwtjes
en koersinformatie. Dat komt door tech
nologische ontwikkelingen, zoals het
informatiesysteem van Reuters.'
Beursintroducties horen volgens Bech
bij het dienstenpakket van een bank als de
Rabobank, die ook corporates - grote be
drijven en multinationals - volwaardig wil
bedienen. Bovendien verdient de bank
eraan. 'Ten eerste krijgen we als syndi
caatslid van de onderneming provisie over
het plaatsingsbedrag waarvoor we ons ga
rant hebben gesteld. Die inkomstenbron is
hard nodig, omdat de marges in het tradi
tionele bankieren - kredietverlening en
sparen - kleiner zijn geworden. Verder is
de verkoopprovisie voor de deelnemende
banken vaak hoger en krijgen we meer
aandelen toegewezen dan partijen die niet
betrokken zijn bij de beursgang van een
onderneming. Daardoor kunnen we onze
institutionele en particuliere beleggers
beter bedienen.'
Hoe komt een bankensyndicaat tot
stand? Bech: 'Meestal signaleert een bank
voor welke onderneming een beursintro
ductie interessant kan zijn. Bij wijze van
spreken nog voor het bedrijf zich dat zelf
Dominique Bech en haar collega's van de
Rabo Effectenbank volgen koersontwikkelingen
op de voet.
realiseert. Dat is een kwestie van je ogen
en je oren openhouden, in netwerken bij
voorbeeld. In ons geval is dat één van de
sterke kanten van de plaatselijke banken.
De praktijk wijst uit dat ABN Amro tot
nu toe bij de beursgang van de meeste
Nederlandse bedrijven optreedt als lead-
manager. Zij zijn inmiddels zo'n twintig
jaar actief in de aandelenmarkt, wij zijn
nu zo'n vijf jaar serieus bezig. Bij de intro
ductie van KPN zijn wij door de verkoper,
de overheid dus, gevraagd om deel te
nemen aan het syndicaat. Maar in het
algemeen brengt de leadmanager aan het
bedrijf een advies uit over de andere syndi
caatsleden. Toen we in de gaten kregen dat
de beursintroductie van Vendex eraan zat
te komen, hebben we zelf contact opgeno
men met Vendex en ABN Amro.'
De Rabobank zegt overigens niet klak
keloos ja tegen de begeleiding van de
beursgang van een bedrijf. 'Om te begin
nen maken we samen met IRIS Research
een financieel-economische analyse van
het bedrijf', zegt Bech. 'Vervolgens beoor
delen we het risico dat we lopen. We
schatten in hoe groot de vraag zal zijn
naar de aandelen. Ook dat gebeurt samen
met onder meer IRIS. De afdeling Product
Management Effecten is daarbij betrok
ken. Het gaat erom een aandeel zodanig in
te markt te zetten, dat het aantrekkelijk is
voor de belegger die jij op het oog hebt.
Wij doen dat voor de institutitonele beleg
gers. Product Management Effecten van
IRIS neemt, in overleg met ons, de markt
bewerking van de particuliere beleggers
voor haar rekening en geeft daarover ad
viezen aan de plaatselijke banken. Zowel
bij de beursintroductie van KPN als die
van Vendex hebben we samen met IRIS in
formatiebijeenkomsten georganiseerd voor
beleggingsadviseurs van Rabobanken.'
De invloed die een lid van het syndicaat
heeft, verschilt. 'Zowel bij KPN als Ven
dex was onze hoofdtaak de plaatsing van
zoveel mogelijk aandelen', licht Bech toe.
'Bij KPN speelden we ook een rol in de
advisering van de Nederlandse Staat. De
s inschrijvingsmethode en wat voor type
|f aandeel het zou worden, over dat soort
zaken gingen die adviezen. Het was een
hele grote beursgang, van meer dan
f 7 miljard. De totale waarde van het te
verhandelen aandelenpakket was dus bijna
zes keer zo groot als bij Vendex, waar het
om f 1,2 miljard ging. Daarom werd het
leiderschap bij KPN wat de advisering
betreft, gedeeld. De Rabobank had bij de
introducties van KPN en Vendex geen
invloed op de koers van het aandeel en de
toewijzing van de aandelen aan de leden
van het syndicaat. Dat laatste was bij Ven
dex een zaak van de leadmanager - ABN
Amro - in nauw overleg met het bedrijf.
Bij KPN bepaalde de verkoper, de Neder
landse staat, de toewijzing.'
De toewijzing van Vendex-aandelen viel
voor de Rabobank niet zo gunstig uit.
Slechts 14 procent van het totale aantal in
schrijvingen van particuliere klanten werd
gehonoreerd. 'De belangstelling voor het
aandeel was enorm', aldus Bech. 'Particu
liere beleggers in Nederland schreven
samen in voor 80 miljoen aandelen, terwijl
er maar 9 miljoen beschikbaar waren.'
IRIS stelde, na een aantal plaatselijke ban
ken te hebben geraadpleegd, een advies op
voor de verdeling van de aandelen. De
kosten die de klant maakt voor het bewa
ren van de aandelen en de provisie bij ver
koop gaven daarbij de doorslag. Gekozen
werd voor een minimumgrens van 25 aan
delen per klant. Bech: 'Dat betekende dat
klanten die hadden ingeschreven voor
minder dan 180 aandelen, niets kregen.
14 Procent van 180 komt immers overeen
met 25. Voor velen waarschijnlijk een
teleurstelling, omdat het bij KPN anders
was gegaan. Toen was de vraag van de
Nederlandse particuliere beleggers 38 mil
joen aandelen, terwijl het aanbod 32 mil
joen bedroeg. Dat resulteerde in een toe
wijzingspercentage van 85 procent. Voor
iedere particuliere belegger, want dat was
de wens van de overheid.'
Wat Bech betreft zal de Rabobank de
komende tijd verder aan de weg timmeren
in het aandelenbedrijf. 'Ons uiteindelijke
doel is natuurlijk leadmanager worden.
Daarvoor moet je een naam opbouwen en
dat duurt even. Ook je plaatsingskracht is
een sleutel tot succes. Eenvoudig gezegd is
dat het aantal inschrijvingen van institu
tionele en particuliere beleggers dat je bin
nenhaalt. De overname van de Swiss Bank
Corporation Nederland is een goede stap
voor de versterking van onze plaatsings
kracht. Maar ook de plaatselijke banken
spelen een belangrijke rol. Niet alleen bij
de inschrijvingen, ook bij het signaleren
van mogelijke kandidaten voor een beurs
introductie.'
