Rabobankvisie op '95:
Nederlandse economie
doet het niet slecht
Ontwikkelingen 9
De verwachtingen op een rij
Psychologie bepaalt voor groot deel
rentestand
Visie Nederlandsche Bank
Kabinet moet structuur economie
versterken
'1995 wordt een jaar met bovengemiddelde economische groei en, mits zonder politieke
verwikkelingen, relatief gunstige valutamarkten en licht oplopende rentes rond hun lang
jarig gemiddelde', zo vatte Hoofddirectievoorzitter drs. Herman Wijffels het rapport 'Visie
op 1995'samen.'Misschien saai, maar het zou zo gek nog niet zijn.'De Rabobank was eind
vorig jaar de eerste van de grote banken die haar verwachtingen voor 1995 presenteerde.
De belangstelling voor de presentatie van het rapport Visie op '95 was groot. Bijna 400
grote bedrijfsrelaties en institutionele beleggers woonden de themabijeenkomst bij.
reconomen hebben een verlanglijstje opgesteld om
De bijeenkomst die eind vorig jaar voor
de zevende keer plaatsvond, mag zich in een
groeiende belangstelling verheugen. Een
prima gelegenheid om de grote relaties bij
elkaar te brengen en de eigen kwaliteiten te
presenteren. Het voorspellen van de econo
mische ontwikkeling en met name het ver
loop van de rente is een hachelijke zaak. Dat
blijkt wel uit de uitspraken die eind 1993
door de grote banken en beleggingsinstellin
gen zijn gedaan. Veel banken voorzagen een
verdere daling van de rente op de kapitaal
markt. De Rabobank, Mees Pierson en Van
Lanschot meldden een lichte stijging in hun
prognose voor 1994. Wel veel minder sterk
dan uiteindelijk het geval bleek. Wijffels tem
perde ditmaal dan ook de verwachtingen
omtrent de juistheid van de voorspellingen.
'Ik heb geleerd dat het doen van voorspellin
gen vrijwel zeker oplevert dat het zo niet
wordt.' Hij toonde zich dan ook tevreden
over het feit, dat de Rabobank vorig jaar als
één van de weinige de richting van het rente
verloop juist had voorspeld.
De Rabobank verwacht dat de lange rente
- de kapitaalmarktrente - dit jaar zal oplo
pen tot ruim 8 procent. De geldmarktrente -
de korte rente - zal zo'n 6 procent bedragen.
Het Bruto Binnenlands Produkt (BBP) zal
versneld toenemen met 2,75 procent. Met
deze groeicijfers bevindt Nederland zich in
de middenmoot van Europa. Eind 1995 zal
een conjuncturele omslag plaatsvinden. Het
vrij constante financieringstekort van de Ne
derlandse overheid van circa 3 procent van
het BBP zal een licht opwaartse druk kunnen
uitoefenen op het lange-renteverschil met
Duitsland, waar het begrotingstekort fors
daalt. Het kapitaalmarktrente-verschil zal
volgens de economen van de Rabobank
maximaal tot 0,25 procent kunnen oplopen.
De Amerikaanse economie zal voorlopig nog
een stevig groeitempo kunnen vasthouden.
De inflatie zal daarbij oplopen, evenals de
korte en aanvankelijk ook de lange rente. De
Rabobank verwacht een lichte opwaardering
van de Amerikaanse dollar tot een koers van
f 1,90 aan het einde van dit jaar. De
Rabobank neemt als uitgangspunt voor de
prognose de reële rente. 'We zitten al twee
jaar in een opgaande fase en dan is er geen
reden om te veronderstellen dat de reële
rente omlaag gaat. Dan begin je al te tellen
bij 5 procent. Tel daar de inflatieverwachting
van zo'n 3 procent bij op. Dan kom je op
8 procent', verklaarde Wijffels.
'In onze visie brengen we zoveel mogelijk
factoren die van invloed kunnen zijn op de
economische ontwikkeling in ons land met
elkaar in verband', zo stelt drs. Albert
Dierick, hoofd van de Stafgroep Economisch
Onderzoek. 'Eén van de moeilijkste te voor
spellen factoren is het gedrag van beleggers.
Door de huidige communicatietechnologie,
kan een incident op één van de financiële
markten binnen enkele seconden wereldwijd
bekend zijn. Dat betekent dat beleggers mas
saal aan het kopen of verkopen kunnen
slaan. Dat heeft veel invloed op de stand van
de lange rente. Toen begin vorig jaar de
korte rente in Amerika werd verhoogd,
leidde dit wereldwijd tot een omslag op de
financiële markten. Door de verwevenheid
van de wereldeconomie en door de liberalise
ring van het kapitaalverkeer kon geen enkel
land zich aan de Amerikaanse rentebeweging
onttrekken.'
Eén van de gastsprekers op de themabij
eenkomst voor grote relaties van Rabobank
Nederland was dr. Wim Duisenberg, presi
dent van de Nederlandsche Bank. De Neder
landsche Bank heeft als monetaire autoriteit
de taak om in te grijpen als de inflatie groter
is dan gewenst. Duisenberg vond de cijfers
van de Rabobankeconomen wat aan de hoge
kant. 'Ik verwacht niet dat de inflatie in Ne
derland hoger zal uitvallen dan in Duitsland.'
Wijffels antwoordde daarop gevat: 'Ik kan
dat verschil van inzicht heel goed plaatsen.
Duisenberg schat de effectiviteit van zijn
eigen beleid wat hoger in.'
De Rabobankeconomen hebben in Visie
op 1995 een verlanglijstje opgesteld om de
structuur van de Nederlandse economie te
versterken. 'De overheidsinvesteringen moe
ten omhoog. Door bezuiniging op over
drachtsuitgaven en subsidies is er in de rijks
begroting ruimte te creëren. Loonmatiging
moet gedifferentieerd plaatsvinden naar
functie en bedrijfstak. Dat zorgt voor een
soepeler werking van de arbeidsmarkt. Het
innovatief en produktief vermogen wordt
daarmee vergroot, terwijl ook de binnen
landse consumptie niet al te zeer wordt ge
remd. De conjunctuur doet het eigenlijk
prima, maar we moeten de structurele pro
blemen daardoor niet naar de achtergrond
laten verdwijnen', besluit Dierick.