Gefascineerd door
de coöperatie
Dubbi
12 Achtergrond
RABOBAND NUMMER 17/5 SEPTEMBER 1994
Paul Rutten (51) is directeur van BV Gulpener Bierbrouwerij én
sinds vorig jaar juni lid van de Raad van Beheer van Rabobank
Nederland. Was daarvoor vier jaar lid van de Raad van Toezicht
van Rabobank Nederland en van 1985 tot 1993 voorzitter van
het bestuur van de plaatselijke bank in Gulpen. Zat ook in het
kringbestuur. Is als particulier én als ondernemer lid van de
Rabobank Gulpen-Wijlre.
De Raad van Beheer van Rabobank Neder
land telt negen leden en vergadert één a
twee keer per maand. De leden worden steeds
voor een periode van vijf jaar benoemd. De
Hoofddirectie is verantwoordelijk voor het be
sturen van het bancaire bedrijf van plaatselijke
banken en Rabobank Nederland. De Raad van
Beheer heeft vooral verenigingsrechtelijke ta
ken. Die hebben meestal betrekking op de ver
houding tussen Rabobank Nederland en de
Rabobanken. Voorbeelden van zaken waar de
Raad van Beheer zich mee bezighoudt zijn de
identiteit van de organisatie, rente-adviezen,
reorganisaties, distributie, fusiebeleid en ar
beidsvoorwaarden. De Raad van Beheer neemt
deel aan Centrale Kringvergaderingen en de
Algemene Vergadering. Kringvergaderingen
worden door één van de leden van het college
bijgewoond.
Waarom bent u lid geworden van de Raad van Beheer?
'Ik vind dat ieder mens de plicht heeft om een
deel van zijn talenten terug te geven aan de
maatschappij. Daarmee bedoel ik: meer doen
dan je dagelijkse werk alleen. Als econoom ben
ik gefascineerd door de coöperatieve structuur.
Toen ik werd gevraagd voor de Raad van Be
heer, vond ik dat een enorme uitdaging. Tegen
een bestuursfunctie bij een andere bank zou ik
niet zo gauw ja zeggen. Daar heb je als cliënt
niet de mogelijkheid om daadwerkelijk mee te
praten over het beleid.'
Hoe kijkt u aan tegen de werkwijze van de Raad van
Beheer?
'Tot voor kort opereerde de Raad van Beheer
vooral vanuit een ivoren toren in Utrecht. Nu
voeren leden van de Raad van Beheer ook het
woord op Kringvergaderingen. Verder nemen
we regelmatig deel aan regiobezoeken, waarbij
we met Rabobanken en hun cliënten praten.
Dat is een verbetering. We zullen de werkwij
ze van de Raad van Beheer doorlopend moeten
bekijken. Misschien zouden we nog vaker het
land in moeten gaan.'
Wat vindt u van de Rabobank als coöperatie?
'De revitalisering van de coöperatie is al enige
tijd één van de belangrijkste agendapunten tij
dens vergaderingen van de Raad van Beheer.
Mijn visie is, dat je met een coöperatie die goed
in elkaar zit, een geweldig voordeel hebt op de
concurrent. Het is de meest mensgerichte or
ganisatievorm. Wel vind ik dat we moeten dis
cussiëren over de vormgeving van de coöpera
tie bij de Rabobank. Het gaat erom in te spelen
op de noden van de ondernemer. Vroeger ging
het alleen om een financiering, tegenwoordig
heeft een bedrijf ook te maken met zaken als
toenemende concurrentie, het milieu en aller
lei wetten en regels. Dat merk ik ook in mijn
eigen bedrijf. De meerwaarde van de coöpera
tie is volgens mij het aangeven van oplossings
richtingen voor die niet-materiële zaken. Soms
betekent dat een rapport of een naslagwerk,
maar het kan ook inhouden dat je een relatie
in contact brengt met een externe adviseur. Een
belangrijk voordeel van de Rabobank ten op
zichte van concurrenten is de lokale gebon
denheid. Als commercieel mens vind ik dat je J
dat ook tot uiting kunt brengen in de bankhal.
Ik zie, hoewel dat afwijkt van het beleid, de
bankhal ook als een ruimte waar de gemeen
schap activiteiten ontplooit, zoals het verko
pen van kinderpostzegels of het verkopen van
loten voor de harmonie.'
Hoe ziet u de coöperatieve overlegstructuren binnen de
Rabobank?
'De overlegstructuren vind ik tijdrovend, maar
boeiend. Ik kan me voorstellen dat er mensen
zijn die zich afvragen of de structuur, met krin
gen en Centrale Kring, niet eenvoudiger kan.
Een nadeel van die decentrale structuur is dat
het lang duurt voor de besluitvorming rond is.
Dat kan haaks staan op je instelling als onder-
nemer. Dan ben je geneigd een idee dat je van- j
daag krijgt, morgen uit te voeren. Het voordeel
is dat de implementatie van genomen besluiten
snel gaat, omdat die breed worden gedragen.
Hoewel niet iedereen altijd dezelfde ideeën
heeft, constateer ik altijd weer een grote loyali
teit, met het doel samen een oplossing te vinden.
Sommige bestuurders van plaatselijke banken
vinden dat ze niet genoeg mogelijkheden heb
ben voor inspraak. Maar ik weet uit ervaring dat
niet iedereen gebruik maakt van de mogelijk
heid om op vergaderingen zijn zegje te doen.'
Wat betekenen normen en waarden volgens u voor de
Rabobank?
De Rabobankorganisatie heeft
Leden/cliënten - in totaal bij
630 autonome Rabobanken.
Rabobank Nederland. De leidi
handen van het lokale bestuui
Leden zijn ook vertegenwoo
Rabobank Nederland, die het
de Raad van Beheer van Rabo
van een plaatselijke bank
'Het hanteren van normen en waarden is een
belangrijk aandachtspunt voor de Raad van Be
heer. Wij hebben het initiatief genomen tot een
brede discussie aan de hand van de brochure
'De Signatuur'. Duidelijkheid over normen en
waarden, vertaald naar de lokale situatie, vind
ik wezenlijk passen bij de coöperatie. In relatie
tot het opvoeren van de commerciële slag
kracht - het project Delta - is mijn visie dat we
niet zoveel mogelijk aan iedereen moeten ver
kopen, maar zoveel mogelijk aan bepaalde
groepen klanten.'
Wat is uw kijk op de medewerkers van de Rabobank?
'Ik maak me er wel eens zorgen over, of er niet
te veel afkomt op medewerkers van plaatselij
ke banken. Denk maar eens aan projecten als
Edab en Delta, reorganisaties, fusies, de nieu
we huisstijl. Maar daar valt op dit moment niet
aan te ontkomen. We zitten in een inhaalfase.
Ik denk dat de medewerkers zullen moeten
wennen aan doorlopende veranderingen in
hun werk, waar ze wat mij betreft zelf ook een
stem in hebben. De ideale medewerker denkt
niet alleen mee met de klant, maar ook met het
beleid. Eén van de aandachtspunten van de
Raad van Beheer is de personele kant van de fu
siegolf tussen plaatselijke banken. We vinden
het belangrijk dat banken daar zorgvuldig mee
omgaan.'
'Het gaat erom in te spelen op de noden
van de ondernemer.
Paul Rutten: 'Werkwijze Raad van
Beheer doorlopend bekijken.