Ook medewerkers discussiëren
mee over 'De signatuur'
ff
3 Achtergrond
V
RABOBAND NUMMER 7/11 APRIL 1994
'De doelstellingen in 'De signatuur van de Rabobank' stralen een stuk
idealisme uit, dat we als organisatie in de praktijk niet altijd waar
kunnen maken', stelt Martien van den Akker, directeur van de Rabobank
Nistelrode. 'Wij moeten de coöperatieve doelstelling niet alleen belijden,
maar ook toepassen.' Wat zijn de reacties op de discussie over de
grondslagen van het coöperatieve bankieren?
Directeur Wim van Ooi van de Rabobank
Eijsden heeft op zijn bank 'De signatuur' be
handeld in het bestuur, de Raad van Toezicht
en de staf. Van Ooi vertelt: 'Ook met de me
dewerkers hebben we er een avond heel open
over gesproken. Ik heb tijdens die bespreking
een voorbeeld gebruikt, dat een variant is op
de case over de gokautomatenhal uit het com
municatiepakket dat bij 'De signatuur' hoort.
Stel: we hebben een cliënt met een cafetaria,
die daarnaast een huis verhuurt. Hij zegt tegen
mij: 'Dat huis kan toch veel opbrengen. Daar
in wil ik een gokautomatenhal beginnen'. Kun
je dan zeggen: 'Prima, want dat brengt bij jou
voor onze bank geen financieel risico met zich
mee. Dus wij financieren dat'. Of moet je in
een dorp van achtduizend inwoners zeggen:
'Dat willen we binnen deze gemeenschap niet
voor onze rekening nemen'?'
Verdeelde reacties
Het viel Van Ooi bij de bespreking op dat de
meeste medewerkers die in Eijsden geboren en
getogen zijn, daarop een afwijzend standpunt
innamen. Zij waren de mening toegedaan dat
het verstrekken van de lening niet gepast was.
Medewerkers die niet in Eijsden wonen, wa
ren vaker bereid de gokautomatenhal te fi
nancieren. Van Ooi: 'Voor hen speelde veel
sterker de vraag: 'Als wij het niet doen, dan
doet een andere bank het'. Persoonlijk zou ik
zo'n fmancieringsaanvraag niet zonder meer
weigeren. Bij zo'n hal kan de gemeente im
mers door middel van allerlei regelgeving de
schadelijke effecten redelijk binnen de perken
houden.'
Geen harde lijn trekken
Ook de directeur van de Rabobank Ginneken,
mr. Joost Bol, besprak in het kader van 'De
signatuur' een variant op de case van de gok
automatenhal. Bol stelt: 'Binnen onze bank
zijn we tot de conclusie gekomen dat je in dat
soort zaken geen harde lijn kunt trekken. We
Bij de discussie over 'De signatuur van de
Rabobank' werd onder meer gesproken
over varkens en gokkasten.
vinden dat je je vooral moet afvragen of men
zo'n gokautomatenhal maatschappelijk zal
aanvaarden. Wat in een stedelijk gebied wel
zou kunnen, ligt in een streng gereformeerd
dorp waarschijnlijk anders.'
Discussie soms wat zwaar
De medewerkers van de Rabobank Ginneken
bespraken 'De signatuur' op hun afdelings
vergadering. Bol kreeg de indruk dat zij de
discussie soms wat zwaar vonden: 'Ook om
het feit dat ze zich snel in de grondslagen her
kenden. Ik proefde een beetje een stemming
van 'maken we ons daar nu druk over, dat is
voor onze bank allang bekend'. De Rabobank
Ginneken heeft onder haar cliënten een aan
tal grote varkensbedrijven. Volgens Bol speelt
dan al snel de ethische vraag: Als de bodem nu
al zo verzuurd is, hoe kan een bank dan zulke
bedrijven financieren? 'Weliswaar wordt een
grote groep van de Nederlandse bevolking
daarover in de media voorgelicht, maar het
beeld is vaak te eenzijdig. Milieutechnisch zit
ten de varkenshouders in de verdomhoek.
Maar wij zien als bank wat die varkenshouders
investeren om daaruit te komen, en wat daar
bij bedrijfseconomisch haalbaar is. We den
ken ook te weten dat onze agrarische relaties
zich best inspannen voor het milieu. Voor on
ze bank blijven het dan ook gewaardeerde
cliënten.'
Grondslagen niet altijd waargemaakt
Bij de Rabobank Nistelrode werd 'De signa
tuur' besproken in de beheerscolleges en in
de staf. Daarbij klonken er ook kritische ge
luiden. Directeur Van den Akker legt uit: 'De
doelstellingen van de organisatie stralen een
stuk idealisme uit, dat we in de praktijk niet
altijd waar kunnen maken. Immers, het co-
operatieve produkt bij uitstek, het tarief op de
leningen met variabele rente, wordt binnen
onze coöperatie noodgedwongen op een veel
te hoog niveau gehouden. De te hoge kosten
gaan binnen de Rabobankorganisatie het be
leid bepalen. Dat kost ons een aanmerkelijk
aantal klanten.'
Coöperatieve doelstelling in de praktijk
Volgens directeur Van den Akker voert zijn
bank bij het tarief op de leningen met varia
bele rente haar eigen koers: 'Wij zitten flink
onder de adviestarieven van Rabobank Ne
derland: voor bedrijven met 0,3 procent en
voor de particulieren met 0,7 procent. Als
plaatselijke bank belijden we niet alleen de
coöperatieve doelstelling, we brengen haar
ook in de praktijk. Dit kunnen we, doordat we
in Nistelrode altijd zeer kien op onze kosten-
belading zijn geweest.'
Vier uitgangspunten geformuleerd
Bij de Rabobank Haaksbergen is 'De signa
tuur' aan de orde geweest bij het management,
het bestuur en in de Raad van Toezicht. Vol
gens directeur Harry Reusken werden naar
aanleiding daarvan aan de hand van 'De sig
natuur' vier uitgangspunten geformuleerd,
die vervolgens met de medewerkers zijn door
gesproken. Reusken stelt dat de Rabobank
Haaksbergen, ondanks haar solide positie,
zich in de komende periode voor een snel ver
anderende markt ziet geplaatst, die het veel
moeilijker dan voorheen mogelijk maakt om
haar doelstellingen te realiseren. Die doelstel
lingen zijn: méér tevreden leden/ondernemers
in de coöperatieve doelgroep, en een sterkere
positie in de particulierenmarkt.
Onderscheiden voor de toekomst
Om daarbij haar kredietcoöperatie ook voor
de toekomst te onderscheiden van andere
bankinstellingen, streeft de Rabobank Haaks
bergen vier uitgangspunten na. Allereerst wil
ze tegen relatief gunstige voorwaarden kwali
tatief goede diensten aanbieden, onder ande
re door het toepassen van tariefdifferentiatie
bij renten en provisies. Daarnaast streeft ze
naar continuïteit in de relatie met leden en
cliënten, door bij financieringsproblemen de
aflossing op te schorten en/of een overbrug
gingskrediet te verstrekken. Vervolgens wil
Haaksbergen integer handelen naar leden en
cliënten. En tenslotte wil de bank in Haaks
bergen een grote gemeenschapszin aan de dag
leggen, onder andere door bij te dragen aan
plaatselijk werkende verenigingen en stich
tingen op sociaal, cultureel en sportief gebied
en deel te nemen aan plaatselijke activiteiten.
Als coöperatie herkenbaar blijven
Reusken vindt het een goede zaak dat met
'De signatuur' de discussie over de grondsla
gen van het coöperatieve bankieren binnen de
Rabobankorganisatie weer op gang is ge
bracht. 'Het is tegenwoordig als plaatselijke
bank niet makkelijk je te onderscheiden',
vindt Reusken. 'Toch willen we in Haaksber
gen als coöperatieve bank herkenbaar blijven.
We leggen daarbij de nadruk op het aanbieden
van kwalitatief goede diensten. Bepalend voor
het slagen daarvan zijn de bekwaamheden van
bestuurders, directie en medewerkers. Het op
peil brengen en houden van deze bekwaam
heden is de beste garantie voor een succesvol
le toekomst van onze bank.'