DNB: de kassier van Nederland
Contacten
11 Achtergrond
RABOBAND NUMMER 24/13 DECEMBER 1993
De Nederlandsche Bank NV. Plaatselijke banken leveren er gebruikte bankbiljetten in en
krijgen verse biljetten terug. Rabobankmensen lopen er stage. Wijffels zit in de Bankraad,
een adviesorgaan voor de directie. Financieel Economisch Beheer levert cijfers aan.
Het directoraat Facilitair Betalingsverkeer verwerkt er formulieren voor. Er is interbancair
overleg mee. Rabobankdirecteuren gaan er op excursie. Legio contacten op elk niveau.
Groothoff: 'Bankbiljetten die in omloop
zijn, worden gedekt door goud en vreemde
deviezen. Het dekkingspercentage staat
elke week in de krant, in de weekstaat.
Eind november was het 173%.'
Het agentschap Utrecht. DNB heeft
twaalf agentschappen, waar de plaatse
lijke banken bankbiljetten inleveren en
laten ophalen. Vroeger zat er in elke
provincie één.
>- 'De primaire taak van de Nederlandsche
Bank is het waardevast houden van de gul
den', meldt drs. Bert Groothoff, afdelingsdi
recteur Externe Betrekkingen en Voorlichting
bij DNB. 'Dat betekent, naast het monetaire
beleid, ook dat je de banken bepaalde regels op
moet leggen om zo het vertrouwen in de gul
den en het bankwezen te kunnen handhaven.
Die regels resulteren in veelvuldige contacten
met de verschillende banken. DNB schrijft
allerlei zaken voor aan het bankwezen. Dat
varieert van voorschriften waaraan de auto
matisering moet voldoen tot het minimale
aantal mensen waaruit de leiding van een bank
moet bestaan.' Bij de Rabobankorganisatie is
het zo, dat DNB alleen toezicht houdt op
Rabobank Nederland. Officieel heet het, dat
het toezicht op de plaatselijke Rabobanken is
gedelegeerd aan Rabobank Nederland. Rabo
bank Nederland neemt de toezichttaken van
de Nederlandsche Bank waar voor de plaatse
lijke banken.
Wet toezicht kredietwezen
In het kader van de Wet toezicht kredietwezen
heeft DNB toezicht op alle banken. 'Wij moe
ten er voor zorgen, dat de banken aan de ge
stelde eisen voldoen', vertelt Groothoff. 'We
letten dan vooral op de solvabiliteit en liqui-
diteit. De Nederlanders moeten weten, dat
hun spaarcentjes veilig zijn. Samengevat zor
gen we ervoor dat het Nederlandse bankbe
drijf gezond is.' Jan Danhof van Financieel I
Economisch Beheer verzorgt bij Rabobank
Nederland de rapportage aan DNB: 'Wij rap-
porteren de totale cijfers van de plaatselijke
banken, Rabobank Nederland, de deelnemin-
gen én de buitenlandse kantoren. Elke maand
de maandstaat, de sociaal-economische ba- J
lans en toetsingsstaten en twee keer per jaar de
resultaten, alsmede rapportages landenrisico
en renterisico. Dat is een flinke stapel papier
werk. Die gegevens gaan naar de afdeling Sta
tistische Informatie en Rapportages bij DNB.'
Huishoudboekje van Nederland
De cijfers van alle banken worden bij de Ne-
I derlandsche Bank geanalyseerd. Die getallen
worden onder andere gebruikt voor het vast
stellen van de betalingsbalans van het land.
Wat komt er in totaal binnen en wat gaat eruit.
Groothoff: 'Dat is als het ware het huishoud
boekje van Nederland. Het geeft een goed in
zicht in het reilen en zeilen van de Neder
landse economie. Het bedrijfsleven baseert
zijn beleid mede op deze cijfers. We publice
ren die in ons kwartaalbericht en jaarverslag.'
Voorschotrente
Een voor de banken heel belangrijke afdeling
van DNB is Financiële Markten. Daar wordt
bepaald hoeveel geld alle banken samen per
dag kunnen lenen van DNB. Voor een perio
de van drie maanden worden de zogenaamde
contingenten vastgesteld. Dat is het bedrag
dat de banken samen dagelijks kunnen lenen.
Dat ligt nu net boven de 4 miljard gulden.
Elke dag weer. Daar betalen de banken de
voorschotrente over. Groothoff: 'Vraag en
aanbod variëren nogal. Eind november moest
de Staat de ambtenarensalarissen betalen. Dat
betekent dat er een heleboel geld uit de schat-
De Rabobank onderhoudt intensieve contacten met veel
bedrijven en instellingen. In de schijnwerpers:
De Nederlandsche Bank.
Het directoraat Facilitair Betalingsver
keer in Utrecht verwerkt de A- en B-
formulieren van DNB met inkomende
en uitgaande betalingen van niet-
ingezetenen rekeningen.
kist bij de banken op de rekeningen terecht
komt. De banken hebben in zo'n periode dus
heel veel geld, zijn heel liquide. Dat romen wij
weer af. Ze moeten een heleboel geld bij ons
stallen. Dat is de kasreserveregeling. Daar krij
gen de banken rente voor. Als er op een be
paalde dag te veel geld in de markt is, zou de
koers van de gulden kunnen zakken.'
Speciale beleningen
Hebben banken extra geld nodig, dan schrijft
DNB speciale beleningen uit. Die zijn er
eigenlijk altijd, meestal voor korte periodes.
De rente daarop is hoger dan de voorschot
rente. 'Op 30 november moesten alle banken
BTW afdragen, dus hadden ze veel geld no
dig,' legt Groothoff uit. 'We proberen heel
precies van moment tot moment de geldstro
men in evenwicht te houden. BTW, de amb-
tenarensalarissen en ook de storting van een
I staatslening zijn ijkpunten waarmee je van te
voren weet hoe de situatie op de geldmarkt zal
zijn. Daar spelen we op in. Overigens krijgen
de banken niet altijd al het geld dat ze aan-
j vragen. Hebben ze meer nodig, dan regelen ze
I dat onderling. De ene bank heeft geld over, de
andere heeft geld nodig.'
Autonoom
DNB is sinds haar oprichting in 1814 gevestigd
I in Amsterdam. Groothoff: 'Het feit dat we niet
in Den Haag zitten, symboliseert onze onaf-
I hankelijkheid. Wij kunnen heel veel zaken zelf
bepalen. Bijvoorbeeld welke bankbiljetten we
uitgeven en hoe ze er uitzien. Minister Kok
gaat alleen over de munten...'
