Vanaf 1 januari andere
spelregels bij ziekteverzuim
6 Actueel
Wat is een superaker?
RABOBAND NUMMER 23/29 NOVEMBER 1 993
De lekencontroleur van het GAK, die na een ziekmelding aan de deur komt, is voor
medewerkers van de Rabobank met ingang van het nieuwe jaar verleden tijd. De
Rabobank is superaker geworden. Dat betekent onder meer dat de
Bedrijfsgezondheidsdienst (BGD) zelf en voor een beperkt aantal banken regionale
BGD's, gedurende het eerste ziektejaar de begeleiding en controle van zieke
medewerkers op zich nemen. Eén van de voordelen: Wie ziek is krijgt nog maar met één
loket te maken.
'Het superakerschap past heel logisch in
het ondernemingsbeleid van onze organisa
tie', zegt Jan Hageraats, hoofd van de BGD.
'We hebben een aantal jaren geleden in het
kader van het ondernemingsbeleid ook het so
ciaal beleid geformuleerd, het personeelsont
wikkelingsbeleid. Daarin heeft de lijnmanager
de verantwoordelijkheid voor het personeels
management. Het ligt voor de hand dat daar
onder ook de verantwoordelijkheid voor de
zieke medewerker valt.'
BGD gaat ziektecontrole uitoefenen
Nu de Rabobankorganisatie 'superaker' wordt,
krijgt de BGD naast de taken op het gebied van
preventie en begeleiding ook de controle van
de zieke werknemer. Tot nu toe werd die con
trole uitgevoerd door het GAK en de GMD.
Hageraats: 'We hebben ons in eerste instantie
afgevraagd of we als BGD die controle er
eigenlijk wel bij moesten nemen. Jarenlang
hebben we de begeleidings- en controletaken
juist van elkaar willen scheiden. We kwamen
tot de conclusie dat die discussie niet gevoerd
moest worden door professionals als artsen en
psychologen, maar door de managers in onze
organisatie. Zij zijn direct betrokken bij het
vraagstuk. Als iemand uitvalt krijgen zij als eer
sten te maken met de gevolgen. En, hoe tevre
den zijn ze met de huidige gang van zaken? Nu
komt het toch nog vaak voor dat iemand die
wat langer ziek is voor een belangrijk deel uit
het beeld van de direct betrokken chef en de
collega's verdwijnt. Het lijkt of de zieke colle
ga wordt overgelaten aan de zorgen van het
GAK en de BGD.'
Hageraats: 'Het lijkt of de zieke collega
wordt overgelaten aan de zorgen van het
GAK en de BGD.'
Formalisering bestaande situatie
Hageraats: 'Bij de overweging of we het super
akerschap moesten aanvragen stelden we ook
vast, dat het GAK zich steeds meer liet leiden
door afspraken die de BGD maakte met de
zieke medewerker. We droegen als werkgever
immers toch al het financiële risico. Dat
maakte het voor het GAK mogelijk een af
wachtende houding aan te nemen. Op dat vlak
verandert het superakerschap dus niet zoveel,
maar wordt een en ander eerder geformali
seerd met één loket minder.' De ontwikkelin
gen binnen de Rabobankorganisatie liepen
min of meer parallel met
nieuwe wetten. Hageraats:
'Daarbij legt de overheid
steeds meer de verantwoor
delijkheid voor ziektever
zuim en arbeidsongeschikt
heid bij de ondernemer. Met
name de Wet Terugdringing
Ziekteverzuim die half de
cember de Eerste Kamer moet passeren en die
bij goedkeuring per 1 januari van kracht
wordt, laat processen zien die binnen onze or
ganisatie al zijn ingezet. De overheid maakt
met die wet veel meer dan voorheen ziekte
verzuim een zaak van werkgever en werkne
mer. Mensen moeten zoveel mogelijk bege
leiding krijgen vanuit de eigen werkomgeving.
De overheid is van mening dat, zolang de pro
blemen die door ziekteverzuim onstaan, bin-
Het woord 'aker' is ontstaan uit de eerste
letters van de woorden 'AfdelingsKas Eigen
Risico'. Een aker is een werkgever die bij
ziekte van zijn werknemers zelf het eerste
jaar het financiële risico draagt. Dat deed de
Rabobankorganisatie al langere tijd. Het
werd mogelijk gemaakt door het lage ziek
teverzuim bij zowel plaatselijke banken als
bij Rabobank Nederland. Met ingang van
het nieuwe jaar wordt de Rabobank 'super
aker' en dat wil zeggen dat naast het dragen
van het financiële risico, de organisatie zelf
gedurende het eerste ziektejaar ook de con
trole en begeleiding van een zieke werkne
mer op zich gaat nemen.
nen het eigen bedrijf kunnen worden opge
lost, externe instellingen als GAK en GMD er
buiten moeten blijven.'
Samenspraak werkgever en werknemer
'Met het standpunt van de overheid kunnen
we ons goed verenigen', zegt Hageraats. 'Som
mige ziektegevallen zijn duidelijk. Als iemand
een been heeft gebroken of aan een ernstige,
ongeneeslijke ziekte lijdt, weet je meestal wel
waar je aan toe bent. Het wordt moeilijker als
het ziekteverzuim wordt veroorzaakt door
spanningen en conflicten op het werk. Dat
soort zaken kan meestal het beste worden op
gelost in samenspraak tussen werkgever en
werknemer. Externe organisaties zijn minder
deskundig als het gaat om de specifieke werk
verhoudingen en ze zijn ook niet voldoende
op de hoogte van de mogelijkheden voor bij
voorbeeld herplaatsing binnen het bedrijf.'
Langdurig overlegd
Over het superakerschap is binnen de Rabo
bankorganisatie langdurig overleg geweest.
Eind vorig jaar werd in de Technische Over
legcommissies, zoals ze toen nog heetten, ge
start met de eerste discussies. De Hoofddirec
tie en de Raad van Beheer reageerden begin dit
jaar positief op het voorstel. Het werd voor
gelegd aan de Caar en aan de Ondernemings
raden van de plaatselijke banken en van
Rabobank Nederland. De BGD trok het land
in om voorlichting en informatie te geven en
er werden workshops ingericht. Het werd een
lange en intensieve besluitvormingsronde,
waarbij de nieuwe controlerol van de BGD
zeer kritisch werd bekeken. In de nieuwe si
tuatie moet iemand die ziek wordt, zich recht
streeks bij de chef ziek mel
den. De chef vraagt hoelang
naar schatting de ziekte gaat
duren en als dat naar ver
wachting niet langer is dan
een paar dagen, worden af-
gespraken gemaakt over een
volgend contact. Dat zal
meestal gaan om een tele
foontje op een afgesproken dag en tijd. Dat is
geen controle maar overleg. De BGD komt in
de meeste gevallen pas na drie weken in beeld.
De lekencontrole van het GAK vervalt.
Evaluatie gevraagd
Joke van Aken, voorzitter van de Commissie
Sociaal Beleid van de Ondernemersraad bij
Rabobank Nederland, zegt daarover: 'Het sla
gen van het superakerschap is afhankelijk van
Eigen verantwoorde
lijkheid weegt zwaar
der bij nieuw ziekte
verzuimbeleid