Rabo
band
Nummer 21/1 november 1993
versiteit. Daarnaast doceert hij aan de Ne
derlandse school voor Openbaar Bestuur. 'Ik
probeer mensen een manier van denken aan
te reiken die hen beter in staat stelt om vast
te stellen wat er binnen een organisatie fout
gaat. Tijdens mijn colleges geef ik een visie
op organisaties en organiseren. Daarmee
kunnen de studenten bepalen wat er moet
worden veranderd en in welk tempo. Ze leren
programma's te ontwikkelen om een bedrijf te
leiden en zonodig te veranderen op die plaat
sen waar dat nodig is', zegt Van Dinten.
Bijblijven De contacten met studenten
en wetenschappelijke collega's en de inspi
ratie die hij opdoet van studenten stimuleren
Van Dinten bij zijn werk op de bank. 'Je wordt
gedwongen bij te blijven met de ontwikkelin
gen in de bestuurskunde, bedrijfskunde, eco
nomie en sociologie. En niet alleen kennis ne
men van, maar ook begrijpen wat er eigenlijk
gebeurt. Vanuit de bank komt de vraag: hoe
moet ik morgen verder? Vanuit de wetenschap
is de vraag fundamenteler en leidt tot nieuwe
inzichten', aldus Van Dinten.
RabobankAcademie Zijn wetenschap
pelijke achtergrond en de behoefte bij de
Rabobankorganisatie aan opleidingen op
allerlei terreinen heeft hem ertoe gebracht
het ambitieuze idee van een Rabobank
Academie te lanceren. 'De RabobankAcade
mie moet mensen gaan opleiden tot een
hoger basisniveau, maar zodanig dat de op
leiding ook buiten de Rabobank wordt erkend.
De Academie beoogt in samenwerking met
universiteiten en hogescholen opleidingen te
bieden aan Rabobankmedewerkers. Daarbij
moet worden gedacht aan een Master of
Business Administration-opleiding, of een
HBO-opleiding. Gelukkig hebben de Hoofd
directie en de Raad van Beheer dit
idee overgenomen.'
Technologische ontwikkelin
gen Snelheid en kwaliteit zullen
in de komende jaren bepalend zijn
voor het succes van de Rabobank.
Veranderende distributiemetho
den en technologische ontwikke
lingen zullen de plaatselijke ban
ken slagvaardig moeten houden
in de strijd om de gunst van de
cliënt. Het Centrum voor Toege
paste Wiskunde (CTW) van Rabo
bank Nederland gebruikt kwanti
tatieve technieken, zoals reken
en simulatiemodellen, om de be
sluitvorming en de bedrijfsvoering
van de Rabobankorganisatie te
ondersteunen. Hoofd van het CTW
is prof.dr. Bert Kersten. Hij is één
dag in de week werkzaam als
hoogleraar bedrijfswiskunde aan
de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Bedrijfswiskunde Kersten
werd op 1 februari 1992 benoemd
als hoogleraar aan de Vrije Uni
versiteit. 'Men zocht iemand die
de vertaalslag tussen de weten
schap en het bedrijfsleven kon
maken. Met name voor de finan
ciële wereld. Toen de overheid en
het bedrijfsleven werden bena
derd voor kandidaten, verwezen
meerderen naar de Rabobank. Ik
houd me voornamelijk bezig met
studenten die in het laatste jaar
voor hun afstuderen kennis moe
ten maken met de praktijk. De eer
ste jaren zijn ze voornamelijk ana
lytisch bezig op een theoretisch niveau. In dat
laatste jaar wordt de draai gemaakt naar het
bedrijfsleven.' Kersten vertelt dat veel van de
praktijkvoorbeelden die hij in zijn colleges ge
bruikt, afkomstig zijn uit de Rabobankorgani
satie. 'NedShip, Interpolis, Best en Zeist bie
den een scala aan praktijkvoorbeelden', aldus
Kersten. Aan de andere kant stelt het hoog
leraarschap Kersten in staat nieuwe ontwik
kelingen te signaleren.
Bezettingsgraad Eén van de projecten
waaraan het CTW heeft meegewerkt is het op
timaal benutten van computerfaciliteiten. Het
is belangrijk om inzicht te hebben in de rela
tie tussen het werkaanbod en de bezetting
van mehsen en machines in de computer
centra in Zeist en Best, onder veranderende
omstandigheden. Het CTW heeft daarvoor on
der andere een simulatiemodel ontwikkeld,
waarmee het printproces in de computer
wordt nagebootst. Door voortdurend iets te
veranderen in het model ontstaat steeds weer
een nieuwe situatie, waarvan de gevolgen di
rect kunnen worden doorgerekend. Hierdoor
kan worden ingespeeld op toekomstige ont
wikkelingen en de gevolgen van maatregelen
die worden overwogen. Bijzondere aandacht
wordt besteed aan werkaanbod en werkbe
lasting (bij uitwijk), verschuiven van activitei
ten, efficiënter werken door standaardisatie
van formuliersoorten, etc.
Kunstmatige intelligentie Een vraag
stuk dat meer op informaticagebied ligt, is het
gebruik van kunstmatige intelligentie binnen
de bank. Met kennissystemen en expertsys
temen wordt getracht de kennis en ervaring
van deskundigen in een computer te bren
gen. Het CTW heeft de afgelopen jaren een
aantal operationele systemen ontwikkeld. Be
kende voorbeelden zijn het Adviesmodel Uit
gaand Betalingsverkeer en het Kennissys
teem Buitenland.
Neurale netwerken Bij neurale netwer
ken leert de computer te reageren op ontwik
kelingen en voorvallen. Binnen het CTW zijn er
onderzoeken geweest die zich respectievelijk
richten op neurale netwerken voor geldauto
maten en voor cliëntsegmentatie. De toepas
singsmogelijkheden van deze 'robots' binnen
de bank is groot. Ze kunnen de concurrentie-
en slagkracht van de Rabobank vergroten. Zo
kan met behulp van zo'n neuraal netwerk een
geldautomaat zelf zijn geldbeheer doen, waar
bij rekening wordt gehouden met de eigen,
specifieke klantenkring en plaatselijke om
standigheden zoals koopavond, marktdag en
zovoort. Wanneer de systeembeheerder de
geldautomaat opent, kan de geldautomaat
hem adviseren hoeveel geld moet worden toe
gevoegd. Op die manier kan een optimaal
evenwicht worden gevonden tussen de om
vang van de geldvoorraad en het 'nee'-verko-
pen aan de klant als de gea leeg is.
De stimulans die uitgaat van de wissel
werking tussen hun werkzaamheden bij de
Rabobank en de universiteit wordt unaniem
door de hoogleraren onderschreven. Bij hun
colleges leggen ze vraagstukken uit de prak
tijk van de Rabobank voor aan studenten.
'Collega's en studenten dwingen me om mijn
denken zó uit te leggen dat anderen er ook
wat mee kunnen. De kritiek van anderen
scherpt je', verwoordt Van Dinten de gedach
ten van de anderen. Op die manier verzekert
de Rabobank zich ervan tijdig en optimaal op
de hoogte te zijn van de nieuwste ontwikke
lingen op het terrein van de wiskunde, infor
matica, bedrijfskunde en informaticarecht.
Prof.ir. Wim van Dinten is hoofd
stafgroep Strategie van Rabo
bank Nederland en bijzonder
hoogleraar 'Bedrijfskundige
Analyse en Synthese' aan de
Erasmus Universiteit te Rotter
dam.
Prof.dr. Bert Kersten is hoofd
van het Centrum voor Toege
paste Wiskunde en bijzonder
hoogleraar Bedrijfswiskunde
aan de Vrije Universiteit in Am
sterdam.
Prof.mr. Jan Berkvens is bij de
Juridische en Fiscale Dienst
werkzaam en gespecialiseerd
in privacy-vraagstukken. Hij is
bijzonder hoogleraar Informati
ca en Recht aan de Katholieke
Universiteit Nijmegen.