'De auto kan best
een dagje zonder u'
Èl
Rabo
band
De auto kan best een dagje zonder u' is de boodschap van de tv-
commercial waarin een auto zijn verstokte bestuurder Theo reso
luut afwijst. De commercial maakt deel uit van een campagne van
de rijksoverheid om de groei van het aantal autokilometers te
verminderen. De meeste autokilometers worden afgelegd in het
woon-/werkverkeer. Dat leidt tot lange files en is slecht voor het
piilieu. Bedrijven moeten aan vervoermanagement gaan doen,
Mndt de minister van Verkeer en Waterstaat.
lummer 5/8 maart 1993
De rijksoverheid wil de automobiliteit
in de spits per bedrijvengebied aan
pakken. Daarvoor zijn zeven proef
gebieden aangewezen, waaronder Schiphol,
Eindhoven, Amersfoort/De Hoef. Het Twee
de Structuurschema Verkeer en Vervoer kon
digde een paar jaar geleden aan, dat bedrij-
De gemiddelde reisafstand van de wo
ning naar het werk bij plaatselijke ban
ken bedraagt tien kilometer. Veel van de
kantoren zijn betrekkelijk slecht te be
reiken met bus of trein. Medewerkers
kiezen daarom vaak, op grond van de af
stand, tussen fiets en auto.
ven met meer dan 50 werknemers verplicht
zijn een vervoerplan te maken. Door de ver
voerplannen zal het fileprobleem in de spits
uren moeten afnemen. Dat is bij uitstek een
zorg van het management van een bedrijf.
Vandaar dat gesproken wordt van 'vervoer
management'.
Kilometerreductie Het idee om aan
vervoermanagement te gaan doen wordt
breed ondersteund. Zo'n 30 procent van de
bedrijven werkt al aan plannen voor kilome
terreductie. De drijfveren daarachter lopen
nogal uiteen. Het ene bedrijf wordt gecon
fronteerd met een groot fileprobleem, het
andere heeft - om in te spelen op het toe
nemende milieubewustzijn - uit oogpunt van
public relations besloten vervoermanage
ment binnen het bedrijf te introduceren.
Sommige bedrijven doen al jaren aan ver
voermanagement. Bij Hoogovens rijden da
gelijks bussen op en neer van woonkern
naar bedrijf. De AMEV in Utrecht is een ster
ke promotor van vervoermanagement en
heeft afspraken met het streekvervoer ge
maakt. Ook de ABN Amro werkt aan een ver
voerplan.
Stimuleren De twee hoofdkantoren
van Rabobank Nederland liggen dicht bij NS-
stations. 'De bereikbaarheid met het open
baar vervoer is daardoor optimaal', stelt
drs. Ger de Weert van Arbeidsvoorwaarden
Rechtspositie. 'Verder passen veel regelin
gen in het plan om de groei van het autoge
bruik te verminderen. Zo is er al de verhuis-
regeling, de tegemoetkoming reiskosten
woon-/werkverkeer, het NS-grootgebruik-
contract, taxivervoer en nu ook de carpool
regeling.'
NS-grootgebruikcontract De Weert:
'Eind 1991 hebben we een aantal maat
regelen genomen om het gebruik van het
openbaar vervoer te stimuleren. Tegelijk
met het NS-grootgebruikcontract hebben we
afspraken gemaakt met taxibedrijven over
vervoer tussen Eindhoven en Best en tus
sen Utrecht en Zeist. Door dat contract met
de NS hebben we korting op de jaartraject-
kaarten kunnen bedingen. Ook de taxifacili
teit blijkt in een behoefte te voorzien. Tus
sen Utrecht en Zeist hebben in het afgelo
pen jaar 2.000 taxiritten plaatsgevonden.
Dat is een behoorlijke omzet. Tussen Eind
hoven en Best waren dat er maar 200. We
hebben nu de taxifaciliteit losgekoppeld van
de treinreis. Maar blijkbaar wordt er vanuit
Utrecht niet zo veel via Eindhoven naar Best
gereisd.'
Tegemoetkoming reiskosten 'De ver
goedingen voor het woon-/werkverkeer zijn
gebaseerd op de tarieven van de bijzondere
trajectkaart van het NS-grootgebruikcon-
tract. Die tegemoetkoming in de reiskosten
is niet onbeperkt. Boven de 40 kilometer en
kele reis krijgt men geen vergoeding meer.
Door die aftopping zullen mensen niet ge
neigd zijn ver van hun werk te gaan wonen.
Voor Rabobank Nederland geldt dat de ge
middelde afstand tussen woning en werk 20
a 30 kilometer bedraagt, bij plaatselijke ban
ken is dat gemiddeld 10 kilometer.'
Fiets Ook medewerkers die met de
fiets of te voet naar het werk komen, ont
vingen de tegemoetkoming van de reiskos
ten in het woon-/werkverkeer. De Weert
plaatst hierbij een kanttekening: 'Het reis
kostenforfait speelt hier een merkwaardige
rol. Van je reiskostenvergoeding zijn de eer
ste tien kilometer belast. Als je daarvoor
een vergoeding van je werkgever krijgt, dan
moet daarop een heffing worden ingehou
den. De enige uitzondering daarop is wan
neer je de eerste tien kilometer met het
openbaar vervoer reist. Fietsers, die het mi
lieu een dienst bewijzen, krijgen ook te ma
ken met die heffing. De ANWB en de Eerste
Nederlandse Fiets Bond (ENFB) voeren actie
om die onbillijkheid recht te zetten.'
Carpoolregeling Sinds 1 maart kent
Rabobank Nederland een carpoolregeling.
Deze biedt medewerkers de mogelijkheid
om gezamenlijk van één auto gebruik te ma
ken voor het woon-/werkverkeer. Onder be
paalde voorwaarden zijn er ruimere fiscale
mogelijkheden. Iedere werknemer kan hier
van gebruik maken, mits de werkgever een
aantal zaken goed in een regeling vastlegt.
Dat komt de eenvoud van de regeling niet
ten goede. De Weert: 'We moeten in die re
geling aan verschillende eisen voldoen. Een
aantal zaken moet goed worden geregeld,
onder andere de afwezigheid van één van de
deelnemers. Je moet daarvoor een regeling
treffen. Verder moet de zaak tussen de car
poolers zelf goed worden geregeld. Dat be
tekent dat je in het contract duidelijk de
rechten en plichten moet vastleggen. Het is
niet de bedoeling dat mensen die nu van het
openbaar vervoer gebruik maken gaan car
poolen. Dat is in strijd met het doel van de
regeling.', aldus De Weert.
Ambulant De Weert verwacht niet dat
het aantal medewerkers dat met de auto
naar het werk komt nog veel zal dalen met
de nieuwe regelingen. 'Je zult er altijd reke
ning mee moeten houden dat een belangrijk
deel van je medewerkers ambulant is: dus
dagelijks, of vrijwel dagelijks over een auto
moet kunnen beschikken. Daarnaast zijn er
natuurlijk ook medewerkers die onmogelijk
met het openbaar vervoer kunnen reizen in
verband met de slechte verbindingen tussen
de woon- en standplaats.'
Vervoermanagement is voor veel plaat
selijke banken een onbekend fenomeen. De
meeste reizen in het woon-/werkverkeer blij
ven binnen de tien kilometer. Bovendien
speelt het filevraagstuk voor de plaatselijke
Rabobanken veel minder. Stimuleren van
50 procent van het aantal dienstreizen
bij Rabobank Nederland vindt plaats
tussen Eindhoven en Utrecht. De spe
ciale treinkaartjes vinden gretig aftrek.
Twaalfhonderd medewerkers van Rabo
bank Nederland nemen inmiddels deel
aan het NS-grootgebruikcontract. Van
alle medewerkers van Rabobank Neder
land komt 40 procent met de auto naar
het werk. Zo'n 30 procent maakt ge
bruik van het openbaar vervoer, terwijl
nog eens 30 procent met de fiets, te
voet of op andere wijze naar het werk
komt.
het gebruik van het openbaar vervoer is dan
ook dikwijls niet zinvol. In veel kleine plaat
sen biedt de dienstregeling van het streek
vervoer geen redelijk alternatief voor fiets of
auto. Wellicht kan carpooling in sommige
gevallen een oplossing bieden.