Mens-en-Werk kan
medewerker toekomst
perspectief bieden
Rabo
band
Wat moet je doen als je toekomst bij de bank veel onzekerder is
dan je altijd gedacht hebt. Als alle veranderingen verstrekkende ge
volgen voor je functie blijken te hebben. Al die vragen: 'Ze komen
op me af, maar wat kan ik ermee doen?' Het project Mens-en-Werk
biedt mensen die hier weieens over nadenken de mogelijkheid om
kritisch naar zichzelf te kijken en een werkplan op te stellen voor
de toekomst. Marita Venhorst, adviseur Particulieren bij de Rabo
bank Didam, vertelt over haar ervaringen met Mens-en-Werk.
'Je moet mensen aanspre
ken op wat ze wel kunnen'
Nummer 2/25 januari 1993
'Dat is ons credo', zeggen psycholoog
Arie Oosterlee en opleider Arie Jurling. Zij
verzorgen samen de training Mens-en-Werk.
'Wij lossen geen problemen op. Noch voor de
mensen die aan Mens-en-Werk deelnemen,
noch voor het management', zegt Jurling heel
nadrukkelijk. 'Wij kijken met mensen naar de
mogelijkheden die zij hebben in de toekomst,
niet naar de beperkingen. Daarbij is het
steeds zo dat iedereen zijn eigen verant
woordelijkheid heeften zelf keuzen maakt. Af
wachten welke passende functies er bij een
reorganisatie of fusie beschikbaar komen,
kan tot teleurstellingen leiden. Het kan best
gebeuren dat die er niet komen. Misschien
zul je een mindere functie moeten aanvaar
den en dat heeft nogal wat consequenties.
Wij willen de mensen wijzen op de mogelijk
heid om zelf een rol te spelen in de toekomst
van de bank. Welke rol dat is, zullen ze voor
een deel zelf moeten uitmaken. Daarvoor
stellen ze een persoonlijk plan op.' Het pro
bleem uit zich soms in een slechte verhou
ding met de baas. Jurling: 'Baas en mede
werker komen op een punt dat ze uitgepraat
zijn. Er wordt niet meer gecommuniceerd.
Mens-en-Werk kan proberen die vicieuze cir
kel te doorbreken. Daarvoor nodigen we de
managers van de deelnemers uit om een mid
dag naar het conferentie-oord te komen. Dan
zie je vaak dat aan de communicatie een
nieuwe impuls wordt gegeven. Bovendien is
de training op die manier niet vrijblijvend. De
manager kan terugkomen op de afspraken
die zijn medewerker heeft gemaakt.' leder
een die aan de training heeft deelgenomen,
is er enthousiast over. Jurling relativeert dat
enigszins: 'Er zijn mensen die wel positief
over Mens-en-Werk zijn, maar die niet zijn ver
anderd. Bij wie het persoonlijk toekomstplan
in een lade is weggestopt. Dat is jammer,
maar dat gedeelte is de verantwoordelijkheid
van de mensen zelf: Zij moeten het daad
werkelijk uitvoeren.'
den gezocht. Zo wilde ik me laten testen bij
het GITP, een bureau waarbij veel mensen
van de Rabobank worden getest. De bank
stond er helemaal achter. Veel verrassingen
leverde die test niet op. Het meeste was be
kend, maar je krijgt wel een bevestiging. Bo
vendien is vastgesteld welk niveau van oplei
dingen ik aankan. Er wordt tegenwoordig veel
nadruk gelegd op studeren. Inmiddels doe ik
mee aan het Meao-traject', zo zegt Venhorst.
Betekenis Na Mens-en-Werk zijn er
voor Venhorst veel dingen veranderd. 'Zoals
ik nu met mijn collega's omga, krijg ik veel
positieve reacties. Ik zie nu hoe belangrijk je
eigen houding is voor de reacties van ande
ren. Daarnaast ben ik me veel bewuster ge
worden van de keuzes die je moet maken. Ik
vond het heel verrassend dat er tijdens de bij
eenkomsten van Mens-en-Werk werd gezegd
datje eigenlijk nooit verkeerde keuzes maakt.
Je maakt in een bepaalde situatie een keuze
en als die is gemaakt, heeft het niet zoveel
zin erop terug te komen.'
Ten slotte zegt Venhorst: 'Ik moest een
drempel over om deel te nemen aan het pro
ject, maar het was de moeite waard. Ik vond het
heel waardevol dat de begeleiders met name
keken naar je goede kanten. Waar ben je goed
in? Daar moetje wat mee doen.'
ens-en-Werk kwam vorig jaar
voor het eerst ter sprake bij het
beoordelingsgesprek met de di
recteur en de chef van de afdeling', vertelt
Marita Venhorst. 'Toen dat voorstel werd ge
daan, was ik verbaasd. Waarom zou dat iets
voor mij zijn? Dat project is toch alleen voor
vastlopers en probleemgevallen? En zo be
schouwde ik mezelf zeker niet. Ik kreeg wat
informatiemateriaal mee en het advies om
eens te gaan praten met enkele collega's die
al aan Mens-en-Werk deelgenomen hadden
en heel bewust met hun toekomst bij de bank
bezig waren. Ik had enkele jaren daarvoor al
les al eens op een rijtje gezet. Toen bleek dat
ik mezelf moest bijscholen en daar ben ik
mee aan de slag gegaan. Voor mijn gevoel
ging alles goed en was Mens-en-Werk niets
voor mij, maar ik had ook zoiets van: Ik zie
wel.'
Kennismaking 'Op een afdelingsbij
eenkomst heb ik verteld dat ik aan Mens-en-
Werk zou deelnemen. Om dat te kunnen ver
tellen moest ik mezelf overwinnen. De colle
ga's waren echter heel geïnteresseerd. Toen
eenmaal die eerste stap was gezet, werd het
gemakkelijker om erover te praten. Ik heb ook
tussentijds verslag gedaan van mijn ervarin
gen met Mens-en-Werk. Dat is trouwens ook
één van de opdrachten die je krijgt: Je moet
ie chef elke keer vertellen hoe het gaat. Dat
Venhorst: 'Ik moest een drempel over om deel te
project, maar het was de moeite waard.
is bedoeld om de communicatie te verbete
ren', aldus Venhorst. Zij vertelt datje op de
eerste informatiebijeenkomst bij Mens-en-
Werk kennismaakt met je medecursisten.
Deze eerste bijeenkomst beslaat een och
tend of middag. Venhorst: 'Wat mij toen op
viel was dat iedereen, ondanks dat ze al een
lange staat van dienst in de organisatie had
den, het gevoel had niet langer te worden ge
waardeerd.'
Spiegel De tweede bijeenkomst duurt
drie dagen. 'Dan maak je echt kennis met je
medecursisten. Bij de voorstellingsronde
wordt niet volstaan met het noemen van je
naam. Je krijgt bijvoorbeeld een foto met een
groep mensen en dan moetje aangeven met
wie jij je identificeert en waarom. Heel moei
lijk, maar als iets niet lukte, of als je iets niet
wilde, dan hoefde je niet mee te doen. Je
kreeg alle ruimte om je verhaal te vertellen en
de rustige manier waarop alles gebeurde, gaf
je toch heel snel een veilig gevoel. Er wordt je
een spiegel voorgehouden. Op het eind van
die eerste bijeenkomst heb je een idee van
hoe je zelf bent.'
Toekomstplan Op de tweede bijeen
komst wordt bovendien stilgestaan bij de hui
dige situatie op de bank en wordt naar de toe
komst gekeken. Venhorst: 'Dat is het moei
lijkste gedeelte. Je moet voor jezelf een plan
maken voor de toekomst en dat ook uitvoe
ren. Natuurlijk had ik voortdu
rend plannetjes gemaakt, maar
het kwam er nooit van om het
ook te doen. Toen voor Mens
en-Werk het persoonlijke plan
op papier was gezet, werd ge
vraagd watje ervan zou kunnen
weerhouden het uit te voeren.
Want als je dat weet, dan kun
je er iets aan doen. Dan blijft
het niet bij gedachten en
ideeën. Want filosoferen over
jezelf is leuk, maar je moet alle
voornemens wel inbouwen in je
manier van werken.'
Testen 'Bij de cursus
Mens-en-Werk hoort ook, dat je
meer in overleg gaat met je
chef. Regelmatig moet de tijd
worden genomen om samen
gestructureerd te kijken hoe je
ervoor staat. Dan kunnen even
tuele knelpunten of problemen
nemen aan het tijdig worden onderkend, zodat
er naar een oplossing kan wor-