Nationaal Betalingscircuit spaart tijd en geld I Raho hand Wie geld overmaakt van een bankrekening naar een rekening bij de Postbank, of andersom, heeft te maken met twee betalingscir cuits: dat van de Postbank en het circuit van de BankGiroCentrale. 'Het zijn net twee spoorbreedtes, die niet op elkaar aansluiten', stelt ir. Jos de Haas van Bankpas Betaaldiensten. 'Dat betekent vertragingen.' Het overmaken van bank naar bank of van Postbank naar Postbank gaat duidelijk sneller. Alle betrokken partijen zijn er van overtuigd, dat het zo niet langer kan. Er wordt daarom al een aantal jaren gewerkt aan een Nationaal Betalingscircuit, het NBC. 30 Miljoen girobetaal kaarten verwerken Nummer 15/10 augustus 1992 n de jaren zeventig, toen Duisenberg nog minister van Financiën was, riep hij al dat de twee betalingscircuits in elkaar moesten worden geschoven', vertelt De Haas. 'Er is toen veel onderhandeld tus sen de toenmalige Postcheque- en Giro dienst, later de Postbank, en de banken. Keer op keer werd een beslissing uitge steld.' Redenen Voor dat uitstel waren einde loos veel redenen. De Haas: 'Veel bedrijven hebben, omdat onderling overboeken moei zaam gaat, een bank- én een girorekening. Komt er een NBC, dan kunnen ze één van de twee opzeggen. En dat ligt gevoelig. De overheid boekte lange tijd alleen salarissen naar girorekeningen. Alle ambtenaren had den verplicht een girorekening.' Verschillen Het is technisch ingewik keld om de twee totaal verschillende syste men aan elkaar te knopen. De werkmetho den van de twee betalingscircuits zijn zeer verschillend. 'Het overboeken van bank naar bank gaat op basis van het rekeningnum mer', aldus De Haas. 'In het rekeningnum mer zit de zogenaamde elfproefcontrole. Als je je een cijfer verschrijft, klopt het nummer niet. De Postbank kent dat niet. Daar is men teld en de winkelier wordt gecrediteerd. Ver volgens gaan ze via het hoofdkantoor naar Rabobank Nederland. Die piek op woens dag is lastig. Het is een ongunstige dag om part-timers te krijgen. Het zou voor ons veel schelen, als de banken de cheques op maandagavond met de postauto mee ge ven, zodat ze dinsdag in Utrecht zijn.' Miljoenen 'We verwerken nu 25 mil joen eurocheques per jaar', vertelt project leider Girobetaalkaarten Mark Angenent. 'Daar komen per 1 oktober 30 miljoen giro betaalkaarten bij. Ook die verwerking kun nen wij goedkoper in eigen huis doen. Het scheelt per cheque een paar cent. En dat keer 30 miljoen is een interessant bedrag, dat bijdraagt aan de kostenbesparing op het betalingsverkeer. De verwerking gaat op dezelfde manier als bij de eurocheques. Ze gaan straks in dezelfde postauto mee van begonnen met girorekening nummer 1, dat is het ministerie van Financiën, en heeft daarna gewoon doorgenummerd. Er is zelfs een club van particuliere rekeninghouders met een gironummer onder de honderd. Om overboekingen te controleren kijkt de Post bank of de naam en het nummer bij elkaar horen. Dat in elkaar voegen kost dus tijd.' Onderhandelen Na een paar jaar Hoofddirectielid bij de Rabobank te zijn ge weest, werd Duisenberg President van de Nederlandsche Bank. De Haas: 'Hij heeft toen de banken en de Postbank weer bij el kaar gebracht. Namens de banken onder handelt de BCBV, de Beleidscommissie Be talingsverkeer. Dat zijn vertegenwoordigers van alle grote banken en twee namens de kleine banken. De fusie tussen NMB en Postbank nam een deel van de tegenstel ling tussen de partijen weg. In 1986 werd besloten, dat het Nationaal Betalingscircuit er zou komen. De technische realisatie zou echter jaren in beslag ne men. Hoe lang zoiets kan duren, wordt bijvoorbeeld geïllustreerd door het feit, dat er al twee jaar overheen ging, voordat Postbankklan ten met hun pas in de gea's van de NMB terecht kon den. Andersom duurt nog een jaar langer.' Fases De banken ko zen voor een fasegewijze in voering van het NBC. In 1990 was de eerste fase - met onder andere automati sche periodieke overboekin gen (APO's - operationeel. De Haas: 'We zijn nu toe aan fase drie, de gegaran deerde betaalmiddelen, dat zijn euroche ques en girobetaalkaarten. Winkeliers leve ren ontvangen girobetaalkaarten in bij hun Rabobank. Die zorgt ervoor dat de bedra gen worden bijgeschreven op de postreke ning van de bank. De bank boekt die bedra gen door naar de rekeningen van de klan ten. Hans Bouwmans, hoofd Operations van Facilitair Betalingsverkeer: 'Dat gaat heel klantvriendelijk. Als een plaatselijke bank de girobetaalkaart inneemt, boekt zij het bedrag alvast ten gunste van de klant. Dus als een klant maandag naar de bank komt met contant geld, eurocheques en girobetaalkaarten, dan heeft hij ze woens dag alle drie op zijn afschrift staan. Als je zou wachten op de verwerking bij de Post bank, dan staan pas vrijdag de per girobetaal kaart ontvangen bedragen op z'n afschrift.' Verwerking Eurocheques verwerkt het directoraat Facilitair Betalingsverkeer sinds vorig jaar in eigen huis. Tot dan toe gingen ze naar de BankGiroCentrale. Bouwmans: 'Daar werd de codebalk op de cheque op tisch gelezen. Daarin staat van welke reke ning het geld moet worden afgeboekt. Hand matig werden het bedrag en het nummer van de reke ning waar het geld naar toe moest, bijgetoetst. Dat kun nen wij goedkoper. Gemid deld komen er bij Rabobank Nederland 100.000 che ques per dag binnen. Op woensdag zelfs 200.000. Die brengt de winkelier op maandag naar zijn bank kantoor. Daar worden ze ge- De Haas: 'De apparaten in Utrecht kunnen 20.000 cheques per uur verwerken. de plaatselijke banken naar Utrecht. Als al les is ingetoetst, komen er tapes uit het systeem waarmee het chequeverkeer tus sen de banken wordt uitgewisseld. De euro- chequetape is een andere dan de girobe taalkaarttape. Ze moeten uiteindelijk naar een andere instelling. Het geld van de euro cheques van ABN Amro moeten we ergens anders halen dan het geld van de girobe taalkaarten.' 'Het Nationaal Betalingscircuit is een abstract begrip', zegt De Haas. 'Het is geen gebouw of zo. Elke deelnemende bank heeft een afdeling die zich met de uitwisseling van gegevens bezighoudt.' Angenent: 'Wij hebben straks een tape waar 100.000 giro betaalkaarten op staan. Op basis daarvan krijgen we bijvoorbeeld f 20 miljoen van de Postbank. Dat maken ze aan ons over en we verdelen het over de Rabobanken. De verrekening tussen de verschillende ban ken en de Postbank gebeurt via de Neder landsche Bank. Daar komen alle bedragen van een dag bij elkaar en die worden tegen elkaar afgestreept. Het netto verschil wordt vervolgens overgemaakt.' Nationaal Betalingscircuit Realisatie APO's en bepaalde geautomatiseerde overboekingen 1990 Incasso 1993 Gegarandeerde betaalmiddelen 1992 OLA's 1992 Bea/gea Overschrijvingen Telegiro

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Raboband' | 1992 | | pagina 13