Rabo
band
Nummer 13/6 juli 1992
zelf. Dan komt de rest vanzelf. En vergeet
niet: salaris is maar een onderdeel. Er staan
andere dingen tegenover.' Van den Dungen
relativeert: 'Je kunt niet verwachten, dat je
op je 57e nog een echte klapper maakt. Kijk
niet alleen naar het geld maar vooral naar de
andere kanten van een nieuwe baan, zoals
minder stress en een nieuwe uitdaging.'
Treedje hoger 'De omgeving maakt het
je soms erg moeilijk', vindt Luyben. 'Ik ging
van een middelgrote bank naar Heusden,
een kleine bank. Toen ik dat vertelde, was de
eerste vraag: Groter of kleiner? Dat geeft ei
genlijk al aan hoe het denkpatroon is binnen
de organisatie. Een carrièrestap moet altijd
een treedje hoger op de ladder zijn. Pas de
laatste tijd wordt een horizontale stap of een
demotie geaccepteerd. Ook in het sollicitatie
proces maak je dat mee. Er komt, als je een
stapje terug wilt doen, een vraagteken bij je
naam te staan. Nog afgezien van je leeftijd,
die je al tegen hebt. Je moet met ijzersterke
argumenten op tafel komen om een stukje
begrip te krijgen.' Dom: 'Toen ik die stap
deed, was er alom verbazing en eigenlijk ook
een stukje argwaan over het waarom. Het
gaat toch goed? Maar daar gaat het nou net
om. Het moet ook goed blijven gaan. Dat
soort denken, daaraan zijn we totaal nog niet
gewend binnen deze organisatie.'
Ervaring Van den Dungen:'Er wordt te-
Fred Dom (55). In 1968 bij de Raiffeisenorgani-
satie begonnen. Vanaf midden 1990 bij Manage
ment Ontwikkeling, met als aandachtsgebied
aangesloten banken. Doelgroep directeuren, on
derdirecteuren en potend als. Was daarvoor sinds
1980 adjunct-regiodirecteur in Haarlem.
cons Luyben (50) is sinds 1970 bij de organisa
tie. Ging, na een uitstapje naar een handelsbank,
n 1976 naar de Rabobank Soest. Werd hoofd
<as, later hoofd Kas en Kantoren en in 1984
Urecteur van de Rabobank Vinkeveen. Sinds 1
uli directeur van de Rabobank Heusden.
veel gezocht naar negatieve kwalificaties als
iemand solliciteert. Waar zitten iemands
zwakke punten, in plaats van sterke punten.
Dat is een stukje cultuur binnen de bank. We
moeten de positieve zaken als ervaring en
kennis veel zwaarder laten wegen.' Dom: 'In
derdaad, want de minpunten gaan een eigen
leven leiden, waardoor er een vertekend
beeld van een persoon ontstaat.'
Vastlopers 'Als directeur van een bank
kun je daar zelf wat aan doen', heeft Luyben
ervaren. 'Je kunt mensen kansen geven. Bij
voorbeeld iemand die elders is vastgelopen.
Als zo iemand de moeite neemt om te sollici
teren, denk ik dat hij extra gemotiveerd is om
een nieuwe start te maken. Ik heb zo een
aantal goede mensen aangenomen. Ze grij
pen hun kans met beide handen aan en gaan
er met veel energie tegenaan. Als je iemand
de ruimte geeft, dan zie je vaak dat hij heeft
geleerd van het verleden en zich nu met
nieuw elan manifesteert. Leeftijd speelt
daarbij geen rol.'
Nieuw Appeldoorn: 'Ik maak dat in
Westfriesland-Oost ook mee. Het is een fusie
van vijf kleinere banken. Na de fusie doet van
de 140 mensen nauwelijks nog iemand z'n
oude werk. Ik merk, dat iedereen er daardoor
weer lol in heeft. Er zit wat nieuws in. Overi
gens heb ik zelf mijn stap naar de directeurs-
stoel wél gedaan uit ambitie. Ik heb altijd nog
een stap omhoog willen maken. Ik heb me in
Apeldoorn nooit een dag verveeld, dus ik had
daar kunnen blijven. Maar ja, dan had ik nog
met dezelfde mensen in dezelfde omgeving
gezeten. Nu is alles nieuw. Dat ervaar ik nog
veel positiever dan ik me had voorgesteld.'
In 't diepe Toch is verandering ook een
sprong in het diepe. 'Ik denk inderdaad dat
de behoefte aan zekerheid een grote rol
speelt', aldus Dom. 'Je weet watje hebt. Dat
is een rem op het zetten van een volgende
stap, zeker op onze leeftijd. Je moetje zeker
heid op de tocht zetten. Dat moetje durven.'
Van den Dungen: 'Dat hangt meer samen
met mentale leeftijd dan met fysieke leeftijd.
Jullie zijn alle drie veranderingsgezind, jullie
willen investeren, risico's nemen. Maar ik
ken mensen van veertig die dat niet hebben.'
Dom vindt het meer een mentale flexibiliteit,
die los van leeftijd staat: 'Het is ook een kie
zen voor jezelf. Een beetje vertrouwen in je
zelf is een eerste vereiste. Als je gaat veran
deren met de gedachte 'o jé, als dat maar
goed gaat' is dat geen goede basis. Je moet
er gewoon van uitgaan datje slaagt.' Appel
doorn: 'Als je dat vertrouwen niet hebt op
onze leeftijd, dan moet je niet meer willen
veranderen. Je hebt, dat is weer een voor
deel van het ouder worden, ervaring met het
inschatten van mensen en situaties.'
Mensen Luyben:'Mensen vormen voor
mij een deel van de nieuwe uitdaging. Het
ging prima, maar ik wilde weer eens wat an
ders. Ik maakte geen inschatting of ik het wel
of niet met de nieuwe ploeg zou kunnen vin
den. Dat zou ik wel merken. Ik wilde graag
naar Heusden, omdat mijn familie uit die om
geving komt. Dat zijn geen rationele overwe
gingen, dat is emotie. Het opbouwen van een
relatie met een nieuwe ploeg mensen vraagt
energie. Maar die komt voor zo'n nieuwe
groep weer wat makkelijker naar boven dan
voor een groep waarmee je al kunt lezen en
schrijven.' Appeldoorn: 'Dat is zo. Als ik voor
de zestiende keer weer dezelfde man moet
beoordelen, dan weet ik het ook niet meer.
Het omgaan met nieuwe mensen is fris en
leuk. Dan voer ik weer heel graag een functio
neringsgesprek.'
Mobiliteit Luyben gaat voor de twaalf
de keer verhuizen: 'Ik heb daar geen proble
men mee. Als je dat rationeel aanpakt, zie je
allerlei haken en ogen. Ik moet niet gaan re
kenen wat me dat heeft gekost... Maar het is
het me waard, steeds een nieuwe start.' Ap
peldoorn is in zijn Shell-periode elke driejaar
verhuisd. 'Dat doe ik niet meer. Misschien
wel als ik vijf jaar jonger was. Ik rijd nu heen
en weer.' Dom reisde naar Haarlem heen en
weer en woont nu weer dichtbij. Appeldoorn:
'Een verhuizing is iets dat mensen ervan
weerhoudt van baan te veranderen. Dat lijkt
me onverstandig!' Van den Dungen: 'Dat ho
ren we vaak. Het is ook best een stap als je
partner een baan heeft en je kinderen op
school zitten. Veel potentieel succesvolle be
middelingen bij Management Ontwikkeling
gaan om die reden niet door. Ik denk dat daar
best wat meer flexibiliteit gewenst is.' Dom:
'Als mensen op hun 62e gaan rentenieren,
verhuizen ze soms. Waarom dan niet tien
jaar eerder?'
Tijd Dom: 'Doordat ik nu dichterbij
woon en een minder stressige baan heb, is
er tijd voor andere dingen. Ik ben weer gaan
tennissen en intensiever gaan pianospelen.
Ik heb dus echt voor mezelf gekozen.' Van
den Dungen: 'Je kunt beter goed en met ple
zier functioneren in een functiegroep lager,
dan slecht in één hoger en constant op je te
nen moeten lopen.' Dom ziet het niet als
een stap terug, maar als een transformatie:
'Je zetje ervaring en energie om in een an
dere functie.' Luyben: 'Een lagere functie-
schaal houdt voor mij niet in, dat ik er min
der energie in moet stoppen. Ik ging naar
een kleinere bank, maar ik moet harder
gaan werken. Zaken, die ik kon delegeren,
moet ik nu weer zelf oppakken. Dus meer
vrije tijd gaat voor mij niet op.' Appeldoorn
vat samen: 'Iedere situatie is anders, leder
een moet zoeken waarin hij het gelukkigste
en het beste is.'
Kansen De vier rond de tafel zijn van
mening, dat iedereen boven de veertig zich
moet realiseren, dat er kansen blijven liggen
alsje zelf geen actie onderneemt. Dom: 'Doe
je dat niet, dan kun je vastlopen of verpiete
ren. Ze komen je niet halen, je moet zelf ini
tiatieven nemen. Van den Dungen: 'Dat past
in het beleid van de organisatie. Je bent ver
antwoordelijk voor je eigen loopbaan. Wij
kunnen slechts faciliteiten scheppen, bemid
delen en ondersteunen.' Luyben vindt dat
een organisatie de plicht heeft ervoor te zor
gen dat mensen mogelijkheden krijgen: 'Het
menselijk kapitaal vergt enorme investerin
gen. Dat moetje zo optimaal mogelijk benut
ten. Als iemand op een bepaalde plaats niet
functioneert, moeten we hem ergens anders
een kans geven. Lukt dat niet, dan is er weer
een stukje menselijk kapitaal in de papierver
nietiger gegaan. Met alle leed en kosten van
dien. Dat kunnen we ons als organisatie niet
meer veroorloven.'
De drie heren zijn zeer tevreden met de
stap naar de nieuwe functie. Is het hun laat
ste stap? Luyben denkt van niet: 'Er komt zo
veel op de banken af, wie weet nog een fu
sie... Dom wil eventueel de laatste twee a
driejaar naar het buitenland. De senior van
het gezelschap, Appeldoorn: 'Binnen de or
ganisatie is dit wel mijn eindstation. Maar er
is meer. Consulent worden bij de Stichting
Kleinnood lijkt me bijvoorbeeld leuk.'
