'Nooit meer storingen
kunnen we niet garanderen'
rrrrc cr
Op 1 mei was er taart voor de medewerkers van Bankpas Betaal
diensten. Toen verwerkten de 1.333 gea's van de Rabobankorga-
nisatie voor het eerst meer dan 400.000 transacties op één dag.
En elke maand regelen Rabobankcliënten 600.000 keer een be
taling via een bea. Het brein achter de geld- en betaalautomaten
is de Tandemcomputer in Best. Hier worden alle transacties ver
werkt. Op 16 juni wordt in Zeist een tweede Tandemcomputer in
gebruik genomen, die bij calamiteiten binnen drie uur alle taken
van zijn Brabantse collega kan overnemen.
Nummer 11/9 juni 1992
schakeling werkt alles weer op de gebruikelij
ke snelheid.'
Verloren transacties Het kan gebeu
ren, dat een klant bezig is met een transactie,
terwijl de Tandemcomputer in Best een sto
ring krijgt. Drabbels: 'Stel, dat iemand f 200,-
opneemt. Dat wordt nog centraal gefiatteerd,
maar de opname wordt nergens meer geregi
streerd. In de drukste tijd kan dat op organi
satieniveau maximaal 1.800 transacties be
treffen. Dat zijn de transacties van twee minu
ten verwerkingstijd van de computer op een
druk moment. Door de gegevens die worden
opgeslagen op de transactiediskette van de
gea in te lezen in KTS/KIK, kunnen de boekin
gen alsnog worden verwerkt. De informatie
staat ook op de logrol van de gea.'
Database Elke transactie die op een
bea of gea plaatsvindt, wordt eerst in Best in
de database verwerkt en een paar seconden
daarna in Zeist. Is er een uitwijk, dan is de
Tandem in Best uit de lucht en wordt alleen
de database in Zeist bijgewerkt. Is de uitwijk
beëindigd, dan moeten de verwerkte gege
vens ook naar Best worden weggeschreven.
Kremers: 'De Tandemcomputer hier in Best is via dikke kabels ver
bonden met die in Zeist.
Anders is.de informatie incompleet en zijn
beide systemen niet meer uitwisselbaar.
Daarna kan de verwerking weer door Best
worden overgenomen.
Geen 100 procent Kremers: 'Wij ge
ven niet de garantie dat er nooit meer storin
gen optreden. Wel wordt echt alles gepro
beerd om de 100 procent storingsvrij te be
naderen. Maar als er een programmerings-
fout is in Best, dan zit diezelfde fout ook in
Zeist. Het blijft mensenwerk. En de kabels
van RTN kunnen bijvoorbeeld het slachtoffer
worden van een graafmachine. Of een gea
gaat kapot. Vergelijk het met een auto. Al
krijgt die op tijd een grote beurt, dan kan er
nog wel eens wat mis gaan. We kunnen dus
niet zeggen, dat er nu nooit meer storingen
zullen zijn. Wel durven we te beweren, dat de
beschikbaarheid van bea's en gea's straks
op 99,5 procent ligt.'
'Nu worden alleen de bea- en gea-trans-
acties centraal gefiatteerd', aldus Kremers.
'Eind volgend jaar kan de plaatselijke bank
een bankgiro intoetsen op KTS/KIK en cen
traal meteen kijken of er voldoende saldo is
om de opdracht uit te voeren. Over een jaar
of vijf moet het zo zijn, dat elke mutatie die
plaatsvindt op een Betaalrekening centraal
gecontroleerd kan worden. De nieuwe uitwijk
mogelijkheid is dus ook met het oog op de
toekomst een goede investering.'
Gepland De hardware in Zeist is klaar.
In de nacht van 15 op 16 juni wordt in Best
en Zeist nieuwe software geïnstalleerd. Dan
is de uitwijkfaciliteit een feit. Drabbels: 'We
doen dat op een maandag
nacht. Dat Is de rustigste
tijd wat transacties betreft.
Maandagnacht doen we
wanneer nodig ook het re
guliere onderhoud, van
poetsen tot het installeren
van nieuwe software of
hardware. Tijdens het on
derhoud ligt de apparatuur
stil en zijn een paar uur
geen transacties mogelijk.
Vanaf 16 juni kunnen we tij
dens onderhoud overscha
kelen naar Zeist. Dat noe
men we een geplande uit
wijk. Dat kan in een half
uur.'
Ongepland Calamitei
ten en storingen kunnen lei
den tot een ongeplande uit
wijk. 'Als de operator ont
dekt, dat er wat mis is, probeert hij het pro
bleem te analyseren', vertelt Drabbels.
'Daarvoor heeft hij maximaal 15 minuten de
tijd. Komt hij er niet uit, dan moet hij sys
teembeheerders van Betaaldiensten en Tan
demcomputerdiensten op
piepen. Die moeten binnen
een half uur reageren. Zij
hebben thuis een draagba
re PC en kunnen dus vanaf
hun nachtkastje in de Tan
demcomputer kijken wat er
mis is.'
Uitwijkteam Is het een
ernstig probleem, dan
wordt het Uitwijkteam bij
een geroepen. Drabbels:
'Dat zijn technici van ver
schillende afdelingen. Zij
komen voor onderzoek en
overleg naar Zeist en be
slissen of er moet worden
uitgeweken. Zo ja, dan
moet de uitwijk binnen een
uur zijn geregeld. Dat is de
tijd die nodig is om de apparatuur aan de
praat te krijgen. In totaal duurt het twee tot
drie uur voor Zeist bij een storing het werk
van Best overneemt.' Kremers: 'In het begin
zullen de bea- en gea-transacties dan moge
lijk wat langer duren, maar 24 uur na de om-
J J et systeem, dat verantwoordelijk
is voor de juiste verwerking van de
I bea- en gea-transacties draait op
een Tandemcomputer', aldus informatie-ana-
lyst Harry Drabbels. 'Die is speciaal ontwik
keld voor transactie-gewijze verwerking. Het
is een zeer gebruiksvriendelijke machine, die
een beschikbaarheid garandeert tussen de
95 en 100 procent. Als bij een gewone com
puter iets mis gaat, staat de verwerking stil.
Er zouden dan geen transacties meer kun
nen plaatsvinden op gea's en bea's.'
Alles dubbel In een Tandemcomputer
is, zoals de naam al zegt, alles dubbel uitge
voerd. Tot het kleinste ventilatortje aan toe.
Drabbels: 'Tandem is gespecialiseerd in ap
paratuur die 7x24 uur beschikbaar moet
zijn. Als een onderdeel van de hardware van
de ene unit uitvalt, wordt automatisch de an
dere unit ingeschakeld. Het zijn intelligente
systemen.'
Uitwijk Toch was de dubbele zeker
heid nog niet voldoende. Produktmanager
Bankpas Betaaldiensten Wim Kremers: 'Een
aantal risico's, zoals brand of een aardbe
ving, was nog niet afgedekt. Bovendien lig
gen beide computercentra in de aanvliegrou
te van een militair vliegveld. Statistisch ge
zien is de kans dat er iets gebeurt klein,
maar toch wilden we alle risico's uitsluiten.
Daarom is er voor gekozen in Zeist een com-
Drabbels: 'Met deze uitwijkmogelijkheid kunnen we een beschikbaar
heid van bijna 99,5 procent garanderen.'
pleet tweede Tandemsysteem te installeren,
dat de apparatuur in Best in geval van nood
volledig kan vervangen. Daar had de organi
satie veel geld voor over. Alleen de exploita
tie van het tweede systeem kost al ruim f 10
miljoen per jaar.'