Wijffels: 'Het totale beeld
van het resultaat is gemengd'
O
Rabo
band
Eind februari presenteerde de Rabobank via een persbericht de re
sultaten over het afgelopen jaar. Een gedetailleerde toelichting aan
journalisten staat eind van de maand op de rol. Dan komen de media
bovendien naar Utrecht voor mededelingen over de tarieven voor het
betalingsverkeer particulieren. Hoofddirectievoorzitter Wijffels blikt
terug op het voorbije jaar en kijkt naar de toekomst. Een gesprek.
Nummer 5/9 maart 1992
p een aantal belangrijke onderde
len is 1991 een succesvol jaar ge
weest', stelt Wijffels vast: 'Het
meest kunnen we tevreden zijn over wat we
vorig jaar met elkaar commercieel hebben
gerealiseerd. Daar hebben we in de sfeer van
de kredietverlening aanzienlijk beter gepres
teerd dan gemiddeld in de markt. Bij ons is
de kredietverlening in het binnenland twee
keer zo hard gegroeid als gemiddeld elders.
Op dat terrein hebben we goed gewerkt.
Meer in het algemeen kunnen we zeggen dat
we onze positie in de markten hebben kun
nen consolideren of licht kunnen verbete
ren.'
Coöperatief resultaat 'Ik kijk altijd naar
twee zaken als het om de resultaten gaat.
Het coöperatieve resultaat en het financiële
resultaat. Het coöperatieve resultaat stemt
zonder meer tot tevredenheid. Zeker als je
weet dat we te maken hadden met een om
gekeerde rentestructuur en flink duurdere
middelen. Desondanks is het verschil tussen
de middellange rentewijzer van het CBS en
de variabele adviestarieven vorig jaar slechts
0,7 procent geweest. Dat betekende dus
gunstige rentetarieven voor de leden. Je kunt
daarom zeggen dat de coöperatieve perfor
mance naar de leden toe bevredigend is ge
weest.'
Financieel Over het financiële resul
taat is Wijffels niet helemaal tevreden. 'Voor
de organisatie als totaliteit hebben we een
bruto-winststijging gerealiseerd van 8 pro
cent. Omdat de belastingdruk wat oploopt
komt het netto-resultaat uit op 4 procent. Dat
Werkgelegenheid: 'Veel zal van de groei van de
bedrijfsomvang afhangen.
is het resultaat inclusief Interpolis. Haal je
dat eruit en kijk je naar de cijfers van het
bankbedrijf, dan is het netto-resultaat nage
noeg hetzelfde als in 1990. Dat is minder
dan we eigenlijk ambiëren. We willen een re
sultaat realiseren dat gemiddeld door de ja
ren heen in dezelfde mate als de bedrijfsom
vang groeit. Als het afgelopen jaar de balans
groeide met een procent of zeven, dan had
het resultaat zich eigenlijk in dezelfde orde
van grootte mee moeten bewegen.'
Kosten Ontevreden is Wijffels over de
ontwikkeling van de kosten: 'We hebben on
geveer 8 procent meer bedrijvigheid gereali
seerd en 10 procent meer kosten gemaakt.
Hoe je daar ook naar kijkt, de conclusie is dat
de kosten harder zijn gestegen dan eigenlijk
idealiter had gemoeten. Daar zit het punt
waarover we ontevreden moeten zijn en
waarom het totale beeld over het resultaat
gemengd is.'
Oorzaken Waardoor wordt die te grote
kostenstijging veroorzaakt? Wijffels: 'Ener
zijds hebben we de ambitie om de kwaliteit
van de dienstverlening te verbeteren. Dat le
vert dus meer kosten op. Anderzijds zijn er
besparingsmogelijkheden omdat we nieuwe
methoden toepassen, meer geldautomaten
neerzetten en omdat er meer elektronisch
wordt gewerkt. Met name ook omdat er meer
elektronisch betalingsverkeer plaatsvindt.
De balans tussen de kosten van de kwa
liteitsverbetering van de dienstverlening en
het efficiënter maken van de dienstverlening,
hebben we kennelijk niet goed in evenwicht.
Daar zullen we in de komende periode aan
moeten werken.'
Andere banken Welke rol speelden vo
rig jaar de nieuwe concurrentieverhoudin
gen? 'Dat is meer een factor naar de toe
komst toe', vindt Wijffels. 'In het afgelopen
jaar speelde dat nog geen overheersende
rol. De fusies van de afgelopen twee jaar
moeten in termen van herstructurering nog
goeddeels plaatsvinden. De sanering van het
vestigingennet van ABN Amro begint pas me
dio dit jaar. Ik heb begrepen dat ABN Amro de
kosten van het binnenlands bedrijf wil ver
minderen met tussen de 10 en 15 procent.
Ook NMB Postbank wil op bepaalde terrei
nen soortgelijke voornemens realiseren.'
Zonder fusie 'Je kunt ervan uitgaan,
dat de kosten van onze bank en die van de
andere twee op dit moment min of meer ver
gelijkbaar zijn', legt Wijffels uit. 'Ze zijn in
evenwicht, zou je kunnen zeggen. Als zij de
mogelijkheden, die ze door de fusies heb
ben, ook werkelijk gaan benutten en hun
voornemens gaan uitvoeren, dan moeten wij
een soortgelijke beweging maken. In verhou
ding tot het volume van onze bedrijvigheid
Kosten: 'Daar zit het punt waarover we ontevre
den moeten zijn.
moeten wij in dezelfde mate het kosten
niveau terugschroeven. Wij doen dat zonder
een fusie. Dat wil niet zeggen, dat we ten op
zichte van het huidige kostenniveau in abso
lute termen tien tot vijftien procent naar be
neden moeten, wantje blijft de komende pe
riode natuurlijk groeien. Het betekent ook
niet, dat wij over vijfjaar per se met tien, vijf
tien procent minder mensen zullen werken
dan vandaag de dag. Veel zal van de groei
van de bedrijfsomvang afhangen.'
Groei over Er is volgens Wijffels sprake
van een echte wijziging in de trend: 'We heb
ben twintig, vijfentwintig jaar achter de rug,
waarin het bankwezen vrijwel van jaar tot jaar
een forse groei van de werkgelegenheid te
zien gaf. Dat hing heel nauw samen met het
feit dat financiële dienstverlening een groei
sector was. De sector groeide aanzienlijk har
der dan de economie in z'n totaliteit. Vroeger
had alleen het gezinshoofd een rekening. Ge
leidelijk aan hebben ook echtgenoten en kin
deren rekeningen geopend. Ook bedrijven
gingen steeds meer verschillende diensten
afnemen. Nu komt dat proces min of meer
tot een einde. Dat betekent dat de banken-
sector echt in een andere fase terecht is ge
komen.'
Werkgelegenheid Wijffels verwacht
een einde aan de groei van de werkgelegen
heid. 'Dat is overigens bij alle banken in ons
land, behalve bij de onze, al driejaar het ge
val. Alle groei in de werkgelegenheid in het
Nederlandse bankwezen is al driejaar afkom
stig van de Rabobankorganisatie. Dat weer
spiegelt waarschijnlijk voor een deel dat wij
commercieel vrij succesvol zijn geweest.
Maar ook wij zullen dat niet kunnen volhou
den. Kijk maar naar de kosten/baten-cijfers.
We zullen ons moeten realiseren dat onder
de huidige omstandigheden, ook bij ons de
groei van de werkgelegenheid eruit is.'
Elektronisch Op een aantal terreinen
staat het bankwezen voor een periode van
aanzienlijke veranderingen. Wijffels: 'Dien
sten zullen op een andere manier aan het pu
bliek worden gepresenteerd. Met name bij
het betalingsverkeer. In de komende één,
twee jaar zal er een echte doorbraak plaats-