band
'Het beleid bepalen
is het belangrijkste'
Nummer 3/10 februari 1992
voor de gemiddelde bank goed zijn, maar
dat zijn veel banken nou eenmaal niet. Dat
kunnen wij als bestuur zeggen.
Jarenlang Veel bestuurders zitten
tientallen jaren in een bestuur. 'Dat moet
niet meer vanzelfsprekend zijn', meent De
Winter. 'Bekijk regelmatig je eigen functio
neren. Het bestuur moet de directie beoor
delen, maar steek ook de hand eens in ei
gen boezem. Bij ons beoordeelt de raad van
toezicht het bestuur en andersom. Alleen
door regelmatig in de spiegel te kijken kun
je optimaal blijven functioneren.'
Vrouwen Geen van de heren heeft
een vrouwelijke collega in het bestuur. Van
Vliet: 'Nieuwe bestuurders vinden is so
wieso een probleem. Jonge mensen hebben
het veel te druk met hun eigen bedrijf of
baan.' In Noordwijkerhout is gezocht, maar
niemand gevonden. De Winter: 'Het valt ook
niet mee voor één vrouw om te beginnen.
Twee tegelijk lijkt me voor alle partijen be
ter.' Eén op de zes ondernemers in Neder
land is vrouw. Wil je die verhouding door
trekken naar de bank, dan zou je van de
Piet Jurg (54), sinds 21 jaar bestuurslid van de Rabo
bank Utrecht. Vertegenwoordigt de bank in de Kring.
Werkt bij het Nederlandse Omroep Produktie Bedrijf in
de administratieve organisatie en automatisering. Was
in het verre verleden twee jaar werknemer van de Cen
trale Raiffeisenbank in Utrecht. Zijn achterbuurman zat
in het bestuur van de Rabobank Utrecht. Toen er een
vacature kwam in het bestuur teek hem dat interessant.
Men zocht iemand met kennis van administratieve orga
nisatie en juridisch-fiscale zaken.
George Wakkermans (46), sinds zeven jaar secretaris
van het bestuur van de Rabobank De Lingestreek. Is
daar Baron Van Verschuer opgevolgd. Heeft samen met
zijn broer een elektrozaak in Beesd, waar hij vooral de ra
dio- en tv-afdeiing beheert. Werd lid van de bank omdat
hij een financiering nodig had. Kwam vaak op de bank.
Toen het bestuur een middenstander zocht, werd aan
hem gedacht. Tot tien jaar geleden zaten er voornamelijk
agrariërs in het bestuur. De huidige samenstelling is een
goede afspiegeling van het ledenbestand.
6.000 bestuurders 1.000 vrouwen moeten
hebben. In werkelijkheid zijn het er nog
geen 200.
Samen Van Vliet: 'Directie en bestuur
moeten het samen doen. Wij hechten zeer
veel waarde aan het advies van de direc
teur. Dat is de man die onder andere over
de centen gaat en die de balans in even
wicht moet houden. Een bestuur is mijns in
ziens verkeerd bezig als ze niet naar zijn ad
viezen luistert. Als de directeur vindt dat de
rente omlaag kan, wie zijn wij dan om dat te
gen te spreken. Hij is de bankier, wij niet.'
Wakkermans: 'De directeur is het gezicht
van de bank, niet het bestuur. Bij ons in het
dorp hoor je soms: Ik ga naar de bank van
Jan Berendse.'
Informatie 'Ook ben je als bestuur
enorm afhankelijk van de informatie die je
van de directie krijgt', weet Wakkermans.
'Want besturen doen we nou eenmaal alle
maal naast ons dagelijkse werk, dat toch de
meeste tijd opslokt.' Van Vliet: Natuurlijk
moet je ook zelf goed kijken wat er om je
heen gebeurt, in het werkgebied van de
bank. Je kunt niet alles via de directie horen
natuurlijk.' Jurg: 'Je moet ook zaken overla
ten aan de deskundigheid van de mensen
op de bank.' De Winter: Je hoeft niet alles
te lezen. Je kunt het werk verdelen. Delege
ren en selecteren, daar komt het op neer.'
'Je hoeft niet alles te weten en te snappen',
vindt Van Vliet. 'Als een ander het maar wel
weet en aan de anderen kan uitleggen. Sa
men kom je tot een eenheid.' De Winter:
'Vroeger had je de kassier en het bestuur.
Toen deden we veel meer zelf. Nu heb je
een hele bank vol capabele medewerkers.'
Collega-banken Van Vliet: 'Iemand uit
Oudewater begon elders een fokvarkensbe-
drijf. De Rabobank daar wilde hem niet fi
nancieren. Wij vonden dat niet terecht en
onze bank heeft hem nu nog steeds als
klant. Hij heeft nu een enorm bedrijf. Na
tuurlijk was het niet de bedoeling dat we
buiten ons werkgebied gingen financieren,
maar anders was die jongen naar de Amro
gelopen en was hij voor de Rabobankorgani-
satie verloren geweest.' Jurg: 'In dit soort
gevallen is het goed als het bestuur contact
zoekt met het bestuur van de andere bank.
Dat zijn vaak heel verhelderende gesprek
ken.'
Tweede bank 'Bij ons op het indus
trieterrein vestigen zich grote bedrijven',
vertelt Wakkermans. 'Die hebben hun eigen
huisbankier. Toch kun je proberen daar bin
nen te komen. Al is het maar door als kas-
kantoor te gaan fungeren. Bovendien heb
ben grote bedrijven, sinds de fusie van ABN
en Amro, vaak behoefte aan een tweede
bankier.' Jurg vult aan: 'Dan ben je binnen
en kun je rustig proberen dat contact uit te
breiden. Een sterk punt van onze organisa
tie is in dat geval, dat er bij ons minder ver
loop is van personeel. Er kan een vertrou
wensband ontstaan. Bij andere banken
heeft een bedrijf net zijn verhaal verteld en
dan zit er de volgende keer weer een ander.
Dat vindt men niet prettig.' De Winter is het
daar mee eens: 'Ik heb in de Centrale Kring
vergadering wel eens gezegd, dat ik het hui
dige doorstromingsbeleid van directeuren,
vijfjaar, veel te snel vind.'
Leidraad De vier rond de tafel hebben
allemaal de Leidraad Bestuurders, een in
formatief handboek voor bestuursleden.
'Heel informatief', stelt Van Vliet, 'maar
vanuit een boek kun je niet leren besturen.
De praktijk is soms heel anders. Je leert
autorijden toch ook niet uit een boekje?' De
Winter: 'Wij hebben een nieuw lid van de
raad van toezicht. Die heeft de hele leidraad
doorgespit en het is ook handig als naslag
werk.' Wakkermans: 'Vroeger werd gezegd:
besturen leer je al doende. Maar tegenwoor
dig wordt er gelukkig veel aan opleidingen
gedaan. Ik heb bij mijn aantreden meteen
de conferentie voor nieuwe bestuurders ge
volgd, een prima kennismaking.'
Doelstellingen De Winter: 'Bij de taak
van het bestuur hoort ook het bepalen van
de doelstellingen. Het stellen van taken
voor de komende tijd.' Jurg: 'Beste directie,
we zitten nu op terrein X op een marktaan
deel van 20 procent. Dat moet met vijf pro
cent omhoog kunnen. De directie moet dan
met voorstellen naar het bestuur komen om
de doelstellingen te bereiken.' De Winter:
'En het bestuur beoordeelt een directeur
onder andere daarop. Zijn de gestelde doe
len bereikt? Wij hadden een hoog ziektever
zuim. Directeur, doe daar wat aan. Nu zitten
we op 2,09 procent ziekteverzuim.' Jurg:
'Het bestuur stuurt. Je doet dat vanuitje ei
gen bedrijfservaring. Je bent geen bankier,
dat moet je ook niet proberen te zijn. Wij
moeten haalbare doelen stellen en de uit
voering aan anderen overlaten.'
Toekomst Jurg: 'We willen de komen
de tijd intensiever gaan samenwerken met
onze buren. Zoeken naar eikaars sterke
punten, zonder dat dat tot een fusie hoeft
te leiden. Niet eikaars concurrent worden,
maar samenwerken.' Van Vliet vult aan:
'Zorg dat iedereen naar een Rabobank gaat
om te bankieren. Als wij onderling ruzie ma
ken, loopt de concurrentie met de klant
weg. Zoek samen naar oplossingen. Dat
kan een gezamenlijke specialist zijn, maar
sluit fusie niet uit. De concurrentie ligt op
de loer, ook in de agrarische sector. Die
hebben geen last van de werkgebiedspro-
blematiek. Laten wij dat ook zoveel moge
lijk voorkomen.' Wakkermans verwacht de
komende jaren veel aandacht voor de auto
matisering. 'Het thuisbankieren komt er
aan. Dat betekent veel veranderingen. Het
bestuur moet goed de vinger aan de pols
houden.' De Winter: 'Advisering en begelei
ding van cliënten wordt nog belangrijker in
de toekomst. Men eist kwaliteit en duide
lijkheid. Zorg datje met je buurbanken op
één lijn zit, ook in werkwijze. Heb je ver
schillen in rente, dan beconcurreer je el
kaar. Daar heeft niemand wat aan. Praat
daarover met elkaar, ook op bestuurs
niveau.'
Bestuurslid zijn van een Rabobank is
leuk, wordt rond de tafel geconcludeerd.
'Heel belangrijk is het, ook nu nog, om niet
alleen naar de cijfers te kijken, maar ook
naar de persoon die het geld wil lenen', be
sluit Van Vliet. 'Dat onderscheidt ons van
andere banken.' 'Wij hebben geen aandeel
houders tevreden te houden, maar wel onze
leden en cliënten. Dat moeten bestuur, di
rectie en medewerkers samen doen', con
cludeert Jurg.
