Er zit méér
achter de gea
en de bea
Rabo
band
Vorig jaar werd bij de geldauto
maten van de Rabobankorgani-
satie 62 miljoen keer geld opge
nomen. Wim Kremers van de
Produktgroep Betaaldiensten
verwacht, dat binnen vijf jaar
zeventig procent van de geldop
namen via de gea wordt afgewik
keld en dertig procent aan de
balie. Met de bea's zal het ver
moedelijk dezelfde kant op gaan.
Binnen vijf jaar wordt één op de
twintig aankopen elektronisch
betaald. Kremers: 'Op jaarbasis
praten we in onze organisatie in
1996 over zo'n 110 miljoen gea-
opnamen en landelijk gezien zo'n
150 miljoen bea-transacties.' Bij
deze transacties speelt de tech
niek een grote rol. Zonder data
communicatieverbindingen en
centrale schakelcomputers ge
beurt er niets.
v
Nummer 8/22 april 1991
Een klant die geld wil opnemen uit een
gea of wil betalen via een bea, rekent
erop dat de apparaten goed werken.
'Als het mis gaat, wat helaas een enkele
keer gebeurt, dan kan hij - buiten kantoor
uren - geen geld opnemen of hij moet zijn
boodschappenwagentje in de supermarkt
weer leegladen', stelt Kremers. Alles staat of
valt met een goede beschikbaarheid van de
systemen. Elk onderdeel van de totale in
frastructuur moeten er voor zorgen dat zijn
specifieke aandachtsgebied optimaal werkt
en bovendien naadloos aansluit op de ande
re aandachtsgebieden.
De gea Kremers: 'De gea is door leveran
cier NCR standaard voorzien van een hele
boel zekerheden, zodat nagenoeg honderd
procent beschikbaarheid van het apparaat
wordt gegarandeerd. Er worden in de auto
maten uitsluitend duurzame materialen ge
bruikt, die een hoge betrouwbaarheid van
het mechanisme garanderen. Verder is er
een uitgebreid foutregistratiesysteem. Gaat
er tijdens kantooruren iets mis, dan zijn er bij
Rabobank Nederland mensen aanwezig, die
heel precies kunnen zien wat er met een
automaat aan de hand is. In zo'n geval wordt
ogenblikkelijk contact opgenomen met de be
treffende bank en wordt er snel een oplos
sing gezocht. Wanneer de automaat buiten
kantooruren als gevolg van een fout buiten
werking is, wordt dat - mits door de bank ge
wenst-zo snel mogelijk doorgegeven aan de
gea-beheerder.'
Preventief Ook wordt er veel gedaan aan
periodiek preventief onderhoud. Dat bete
kent ook tijdig vervangen van onderdelen die
sterk aan slijtage onderhevig zijn. Kremers:
'Wanneer nieuwe en betere onderdelen be
schikbaar komen, worden die meteen toege
past. Dat noemen we het modificeren van de
gea. Ook is het belangrijk, dat klanten op de
juiste manier met de gea omgaan. Ze moe
ten goed worden geïnformeerd over het ge
bruik. Natuurlijk moeten ook de bankmensen
die met de gea omgaan dat volgens de re
gels doen. Dat alles zal de levensduur van de
apparatuur bevorderen.'
Gea-software De gea-software wordt te
genwoordig zo geconstrueerd dat veel wijzi
gingen centraal kunnen worden doorgevoerd.
Aanpassing van de software per afzonderlijke
gea is dan niet nodig. 'Rabobank Nederland
heeft als principe, dat zo min mogelijk nieu
we releases worden uitgebracht, want een
software-wijziging ontwikkelen kost veel in
spanning en geld', aldus Kremers.
RTN Het netwerk waarin de Rabobank-
gea's zijn opgenomen maakt deel uit van
RTN, het Rabobank Telecommunicatie Net-
work. Kremers: 'Dat netwerk zorgt voor het
transport van gegevens over datacommuni-
catielijnen van de plaatselijke banken naar
Rabobank Nederland, om precies te zijn naar
de centrale Tandemcomputer. Het netwerk
wordt dag en nacht bewaakt. Het bestaat uit
een intern deel, beheerd door Rabobank Ne
derland, en een openbaar deel, Data-
net-1, dat wordt beheerd door PTT
Telecom. Rabobank Nederland en
PTT Telecom garanderen in principe
een 7 x 24 uurs beschikbaarheid.
Dat betekent, dat wanneer een drag
line een kabel doortrekt, er op cen
traal niveau ogenblikkelijk maatrege
len worden genomen om een omlei
ding te maken.'
Centrale computer Belangrijk in
het geheel van gea-apparatuur is de
centrale Tandemcomputer die - op
'slappe' tijden zelfs onbemand - 7 x
24 uurs service verleent. De klanten
komen immers ook 7 x 24 uur bij de
gea. Als er centraal calamiteiten zou
den optreden, worden ogenblikkelijk de
experts van Rabobank Nederland op
geroepen. Kremers: 'Die zijn 7 x 24 uur
beschikbaar en zij proberen zo snel mo
gelijk storingen te verhelpen. Binnen
kort krijgen zij thuis een PC, die het mo
gelijk maakt om contact te maken met de
centrale faciliteit, zodat ze ogenblikkelijk het
probleem kunnen opsporen.'
Gastgebruik Als cliënten gea's bij ande
re banken gebruiken of als ze gebruik ma
ken van bea's, wordt gesproken van gast-
transacties. Daarbij gaan de verbindingen
via het interbancaire autorisatie-netwerk
(IAN), dat wordt beheerd door de BankGiro-
Centrale. De BGC werkt met een Tandem
computer, die ook 7 x 24 uur uur zekerheid
moet geven voor het gebruik van gea's en
bea's. Uitgangspunt is, dat de klanten van
de banken in binnen- en buitenland altijd ge
holpen kunnen worden als zij gebruik maken
van apparaten. De onderdelen, die nodig zijn
om een gea te laten werken in het kader van
het gastgebruik, moeten voldoen aan inter
bancaire standaards.
De verwerking Na een gea- of bea-trans-
actie moet de juiste boeking worden ge
daan. Bij de juiste klant moet het juiste be
drag worden afgeschreven. Daarvoor is een
naadloze aansluiting tussen het centrale
(Tandem)systeem en het rekening-courant-
systeem (IBM) nodig. Er moeten controles
worden gedaan tussen de centrale Tandem-
apparatuur van Rabobank Nederland en het
ARC-systeem. Daarna worden de boekingen
pas verwerkt.
De bea Bea-systemem zijn volgens het
zelfde principe opgezet als die van gea's. Zij
moeten ook voldoen aan interbancaire stan-
daardvoorwaarden. Kremers: 'In een bea zit
ten minder bewegende delen dan in een gea
en de techniek is eenvoudiger. Dat bete
kent, dat de slijtage van bea's minder is.
Toch is ook hier informatie belangrijk. Zorg
vuldige klantenvoorlichting en een goede in
structie van personeel van winkels en benzi
nestations, garandeert een goede werking
van de bea's.'
Foutenregistratie Net als gea's hebben
ook bea's een mechanisme dat fouten sig
naleert. Die fouten worden zichtbaar bij de
kassa en men kan in principe actie onderne
men. Daarnaast worden de foutcodes ook
opgeslagen in de centrale computer van
BeaNet, de overkoepelende organisatie van
bea's. Het verkeer van de bea's naar de cen
trale computer van BeaNet geschiedt door
datacommunicatie via het openbare Data-
net-1 en in de toekomst via het telefoonnet.
BeaNet Ook de centrale computer van
BeaNet moet 7 x 24 uur service verlenen.
De werking van Rabobank-
gea's kan binnenkort door
medewerkers van Rabobank
Nederland, via een PC, thuis
worden gecontroleerd.
Op de drukste uren - de winkeltijden - van
het bea-gebruik, is bij BeaNet een perma
nente bezetting aanwezig om het systeem in
de gaten te houden. Dit betreft zowel de
centrale applicaties als de goede werking
van de automaten in het land.
Om er voor te zorgen dat de gea- en bea-
systemen vlekkeloos werken, is meer nodig
dan de controle over de afzonderlijke onder
delen. Het geheel moet worden gecoördi
neerd. De produktgroep Betaaldiensten
heeft daarin een essentiële rol. Die zorgt er
voor, dat iedereen binnen de organisatie
zich aan de gestelde kwaliteitseisen houdt.
Kremers: 'Door de samenwerking van alle
onderdelen van het geheel bereiken we de
laatste maanden een beschikbaarheid van
de machines van meer dan 99,9 procent.
Vrijwel alle transacties van cliënten worden
foutloos afgewerkt.'
