Milieu speelt steeds
grotere rol bij financiering
Rabo
band
Bank en milieu
'Bedrijven moeten het milieu, naast zaken als ondernemerschap,
handelskennis en vakbekwaamheid, zien als één van de factoren
van de bedrijfsvoering', meent Fer Koehorst van Sectormanage
ment Handel, Industrie en Dienstverlening. 'Als ondernemingen
niet genoeg aandacht besteden aan het milieu, kan dat hun conti
nuïteit in gevaar brengen. Het is belangrijk, dat men probeert zo
veel mogelijk preventief bezig te zijn.'
Mummer 5/11 maart 1991
De belangstelling voor het milieu raakt ook de Rabobank. De markt vraagt om veranderingen en de bank haakt daar op in.
De praktijk van alledag confronteert de Rabobankorganisatie steeds weer met het onderwerp.
Van alle kanten komt de milieu-problematiek op de bank af.
Niemand kan er meer onderuit. Bijna
elke ondernemer heeft te maken
met het milieu. Een detailhandel in
herenkleding minder dan een verffabriek of
een transportbedrijf, maar in alle sectoren
van het midden- en kleinbedrijf heeft het
milieu steeds meer invloed. Nederland kent
een zeer uitgebreide milieuwetgeving. Die
varieert van de registratie van chemisch af
val tot regels voor geluidsoverlast en van
schoon-grondverklaring tot regels voor geur-
overlast. De overheidsregels worden nog
steeds aangescherpt. Het nemen van maat
regelen ter bescherming van het milieu kost
geld. Ook de bank krijgt er dus steeds meer
mee te maken. 'Het milieu moet van het be
gin af aan in alle plannen van een bedrijf
worden meegenomen', meent Koehorst.
'Grotere bedrijven hebben vaak al een
milieudeskundige in huis. Dat is bij het MKB
anders. Daar moet de ondernemer dat zelf
regelen. Zij kunnen best wat advies gebrui
ken. Daarvoor is naast de branche-orga
nisaties al een aantal instellingen in het le
ven geroepen, maar ook de bank kan daarin
een rol spelen.'
Milieu-eisen Koehorst: 'Ik geloof dat
in Nederland inmiddels zo'n 400.000 be
drijven hinderwetplichtig zijn. Bovendien
worden steeds meer voorwaarden gesteld
aan het verkrijgen van een vergunning. Dat
betekent dat bijvoorbeeld een benzinesta
tion aan heel veel voorwaarden moet vol
doen, zoals vloeistofdichte vloeren. Om aan
al die voorwaarden te voldoen, moet men
investeren. Het milieu heeft steeds meer in
vloed op ondernemingen, dus de bank moet
er ook meer aandacht aan besteden. Wil je
er als bank op een goede manier wat aan
doen, dan zul je moeten zorgen dat je vol
doende kennis in huis hebt. Die kennis zijn
we aan het opbouwen. We moeten in over
leg met de ondernemer zo goed mogelijk in
beeld krijgen wat de eventuele bedreigin
gen zijn en hoe daar het best mee kan wor
den omgegaan. Maar als je je er in gaat ver
diepen, kom je in een woud van regelge
ving.'
Expert 'We hadden al gauw in de ga
ten dat we als bank volstrekt onvoldoende
expertise in huis hadden om het hele
milieugebeuren op een goede manier in
kaart te brengen', erkent Koehorst. 'We
hebben toen een deskundige ingeschakeld,
Hein Ruwel van accountantskantoor Coop-
ers Lybrand. Hij is zelf ondernemer ge
weest en benadert de milieuproblematiek
van het MKB dus met de bril van de onder
nemer. Hij heeft in kaart gebracht welke
milieurisco's er spelen en wat
de financieel-economische con
sequenties daarvan zijn. Het is
een heel boekwerk geworden.
Met dit naslagwerk als uitgangs
punt zijn we bezig een complete
milieudocumentatie voor de
banken op te stellen. Zo willen
we ze de mogelijkheid bieden de
milieurisico's op een goede ma
nier in te schatten. Het moet ge
woon een onderdeel worden van
het normale relatie- en krediet-
beheer. Heeft een bedrijf dat je
financiert bijvoorbeeld niet de
vereiste vergunningen, dan zou
dat in het uiterste geval tot be
drijfssluiting en dus tot een
strop voor de bank leiden...'
Milieu-contactdagen In april worden
er milieu-contactdagen georganiseerd voor
directeuren en hoofden Bedrijven. Koe
horst: 'We willen het management overtui
gen van de noodzaak om bij financieringen
aandacht te besteden aan milieu. Ook wil
len we de banken instrumenten geven om in
de dagelijkse praktijk de - zoals wij het met
een duur woord noemen - milieurisico-iden
tificatie gestalte te geven. Het probleem is,
dat er in het MKB meer dan honderd ver
schillende branches zijn met allemaal hun
specifieke eisen. De instrumenten die nu
zijn ontwikkeld, hebben een algemeen ka
rakter. Er staat in beschreven wat de ont
wikkelingen zijn op het gebied van het
milieu, welke wetten er een rol bij spelen,
wat de consequenties zijn voor bedrijven en
wat dat betekent voor de financiering van
een onderneming. Straks gaan we ons ook
richten op de relatiebeheerders, die in de
praktijk met de milieuproblematiek te ma
ken hebben. We denken aan een praktische
opleiding. Wat we willen bewerkstelligen, is
dat banken bij hun kredietrapportage ook
een milieuparagraaf opnemen, waarbij het
risico wordt gewogen. Dat telt mee in de be
slissing wel of niet financieren.'
Per branche Per branche worden de
milieuproblemen momenteel in kaart ge
bracht. Koehorst: 'Het milieu is een factor,
die erbij hoort als wordt gepraat over een
financiering. Het kan verstrekkende gevol
gen hebben voor bedrijven die moeten in
vesteren. De vraag is of dat is terug te ver
dienen uit de exploitatie. Daar staat overi
gens tegenover, dat een aantal maatrege
len baten kan opleveren. Bijvoorbeeld ener
giebesparing. Het kan ook een voorsprong
op de concurrentie betekenen of een verbe
tering van het imago. Het besef bij bedrijven
is groeiende dat aandacht voor het milieu
niet alleen een belasting is. Verder ontstaat
er een omvangrijke milieumarkt met nieuwe
produkten. Bijvoorbeeld bedrijven die zich
bezighouden met het ontwikkelen van nieu
we milieuvriendelijke apparatuur, zoals wa
terzuiveringsinstallaties.'
Milieuschakelschema De Kamer van
Koophandel en het ministerie van VROM
hebben een milieuschakelschema bedacht.
Dat is een soort databank, waarin per be-
Vloeistofdichte vloeren bij benzinepompen: een milieu-eis.
drijfstak is vastgelegd met welke van de
achttien meest voorkomende milieu-aspec
ten een bedrijf heeft te maken. Koehorst:
'We werken momenteel aan een computer
model voor de plaatselijke banken. Dus
vraagt een verffabriek een financiering, dan
kan men daarin opzoeken welke aspecten
daarbij meespelen. Verder bevat het milieu
schakelschema adressen van de belangrijk
ste aanbieders van produkten en diensten
op milieu-gebied in Nederland.'
Koehorst: 'Als het gaat om nieuwe rela
ties moeten we selectief te werk gaan op
het gebied van milieurisico's. Als niet vast
staat dat aan de milieu-eisen is voldaan,
kunnen we maar beter niet financieren. Die
situaties doen zich nu al voor. Bij bestaande
relaties ligt het wat gecompliceerder. Het is
niet de bedoeling, dat de banken als een
soort milieu-inspecteurs naar milieurisico's
gaan zoeken. Maar ze moeten wel weten
dat dat risico op een zeker moment nadruk
kelijk een rol kan spelen bij een bedrijf in
hun portefeuille. Daarmee moet men bij de
beoordeling van het kredietrisico rekening
houden.'
