Berichten rond de Golfoorlog
Reizenverkoop
daalt sterk
Bij grote schommelingen
kwartier wachten
'Handel met het
Midden-Oosten ligt stil'
Dealingroom
minder hectisch
De kleine lettertjes
Irak was grote
potentiële markt
Nummer 3/11 februari 1991
De Golfoorlog heeft effecten op de financieel-economische wereld.
Op deze pagina een aantal korte berichten.
'De reizenverkoop is bij onze organisatie
ruw geschat met zo'n 25 procent afgeno
men sinds het uitbreken van de oorlog in
de Golf', vertelt hoofd Reizen Henk de
Vrind. 'Tot aan het uitbreken van de oorlog
lagen we voor op de verkopen van vorig
jaar. Over de resultaten van 1990 kunnen
we dus in elk geval tevreden zijn.'
Wat 1991 gaat brengen is koffie-dik-kijken.
Momenteel wordt er nauwelijks geboekt. De
mensen hebben de reisgidsen in huis, maar
daar blijft het bij. Aan de balies bij de plaat
selijke banken is weinig activiteit merkbaar.
Of het zomerseizoen nog te redden is, zal
sterk afhangen van de duur van de oorlog.
De Vrind: 'Ik denk, dat de mensen ondanks
alles toch met vakantie willen. Er zal zich
wel een verschuiving gaan aftekenen. In
plaats van Turkije en Tunesië zullen mensen
eerder naar Spanje en Portugal trekken.
Wie normaal ver van huis gaat, zal het dit
jaar wellicht wat dichterbij zoeken.'
De Rabobank doet zaken met een groot
aantal touroperators, die een uitgebreid as
sortiment bestemmingen aanbieden. 'Er is
dus voor iedereen wel iets te vinden',
meent De Vrind. Een aantal mensen heeft al
een reis geboekt. Als op het moment dat de
reis aanvangt, de bestemming door het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken wordt afge
raden, zal volgens De Vrind de touroperator
zorgen voor een alternatieve bestemming of
het betaalde geld teruggeven.
Het bestuur van de Amsterdamse Effecten
beurs heeft maatregelen genomen om onge
wenste koersschommelingen als gevolg van
de Golfoorlog in te dammen. Wanneer de af
wijking van een nieuw voorgestelde koers
ten opzichte van de vorige koers meer dan
twee gulden is, moet de handel minstens
een kwartier wachten tot er zaken mogen
worden gedaan. Tijdens die periode kunnen
geen koersen en dus ook geen transacties
tot stand komen. Zo wordt de belegger tijd
gegeven om zich van grote koersveranderin
gen op de hoogte te stellen.
Heel veel cliënten van de Rabobank Aals
meer zitten in de bloemen en planten. Het
zijn produkten, die naar alle uithoeken van
de wereld worden geëxporteerd. Ook naar
het Midden-Oosten.
'Maar die handel ligt helemaal stil', consta
teert commercieel directeur Philippa van de
Rabobank Aalsmeer. 'Niet alleen de afzet
naar de bij de oorlog betrokken landen is ge
stopt, maar ook die naar de landen in de di
recte omgeving. De omzet van een aantal
logshondei
ivdoiyk g
Rabobank Q
van onze klanten is dus behoorlijk gedaald.
Hoeveel, is nog moeilijk te overzien. Overi
gens lag de handel niet ineens stil. Door de
oorlogsdreiging in de tweede helft van het
vorig jaar was er al een geleidelijke afname
te constateren. Gelukkig kwamen er onder
tussen ook nieuwe afzetgebieden bij. Een
aantal bedrijven doet al zaken met Joego
slavië, het voormalige Oost-Duitsland en
Tsjechoslowakije.'
In de dealingroom is het door de Golfoorlog
minder druk dan normaal. De cliënten wach
ten de ontwikkelingen af en ook het 'voor ei
gen rekening en risico handelen' van Rabo
bank Nederland ligt nagenoeg stil. 'Vanaf
het moment dat de oorlog uitbrak, en eigen
lijk ook de anderhalve week daarvoor, heb
ben we maatregelen getroffen om de risi
co's voor de Rabobankorganisatie te beper
ken', meldt Henny Geukers, plaatsvervan
gend hoofd van het directoraat Financiële
Markten. Ook in de dealingroom
hoopt men dat de oorlog snel voor
bij is.
Wat merkt Interpolis van de oor
log in de Golf? 'We verkopen min
der reisverzekeringen', zegt vice-
voorzitter van de raad van be-
stuur van Interpolis Verhoeven. f
'Als er minder reizen worden ge
boekt, worden er dus ook minder f
verzekeringen verkocht.'
Verder heeft de oorlog weinig in
vloed op de omzet van Interpolis. Verhoe
ven: 'Wel krijgen we te maken met het be
grip molest-uitsluiting. Dat wil zeggen, dat
er in geval van een gewapend conflict, geen
verzekeringsdekking is. Eventuele geweld
dadigheden buiten het direct betrokken ge
bied in het Midden-Oosten, die duidelijk ver
band houden met een gewapend conflict in
de golfregio, worden beschouwd als een ge
volg van het gewapende conflict. Dat geldt
dus bijvoorbeeld ook voor terroristische
aanvallen op Nederlands grondgebied. Ove
rigens moeten wij als verzekeraar aanto
nen, dat er een relatie is tussen de geweld
dadige actie en het Midden-Oosten-conflict.
Het is wel mogelijk dat Interpolis, onver
plicht, incidenteel toch schaden vergoedt.
Levensverzekeringen, waarbij het risico van
overlijden is gedekt, zullen in geval van een
gewapend conflict over het algemeen nor
maal tot uitkering komen. Voor ongevallen
en arbeidsongeschiktheids-verzekeringen
ligt dat anders.'
Lloyds in London heeft een oorlogscomité,
dat verzekeringstarieven vaststelt voor al
lerlei verzekeringen. Maatschappijen over
de hele wereld houden zich daaraan." Elke
dag wordt er momenteel vergaderd over
nieuwe tarieven voor bijvoorbeeld het verze
keren van schepen en vliegtuigen. Als de si
tuatie verandert, wordt daar meteen op in
gespeeld.
'Toen de Golfoorlog uitbrak, was voor ons -
net als voor veel andere bedrijven - het
hoogtepunt van het zaken doen met Irak al
voorbij', aldus directeur Blauw van Gas-
coigne Melotte, een relatie van de Rabo
bank Noordoostpolder. Het bedrijf heeft in
de afgelopen decennia veel zaken met Irak
en andere landen in het Midden-Oosten ge
daan.
'Wij leveren zogenaamde turn-key-projec-
ten', vertelt Blauw. 'Dat wil zeggen dat we
complete boerderijen bouwen, van de eer
ste steen tot de laatste koe. Als wij weg zijn,
is het bedrijf klaar en kan het meteen van
start.' Toen de olieprijzen op hun hoogte
punt waren in de jaren '70 en '80, waren de
landen in het Midden-Oosten voor Gascoig-
ne Melotte hele belangrijke afnemers.
Blauw: 'Men had oliedollars genoeg. De ex
port vanuit Nederland liep ooit in de miljar
den.' Toen de oorlog tussen Iran en Irak uit
brak werden er nauwelijks nog zaken ge
daan. Na die oorlog begonnen de contacten
net weer een beetje op gang te komen. Irak
is met 20 miljoen inwoners een grote poten
tiële markt. 'We zagen - en met ons veel
andere bedrijven - weer nieuwe perspectie
ven. Het uitbreken van de Golfoorlog maak
te aan die nieuwe hoop een einde. We had
den al wat orders binnengehaald, die nu
niet meer kunnen worden uitgevoerd. Geluk
kig hadden we ondertussen ook andere
markten aangeboord, zodat de directe scha
de voor ons zal meevallen. Ook voor ons
geldt gelukkig, dat Oost-Europa nieuwe kan
sen biedt, daar vinden we een behoorlijke
compensatie', aldus Blauw.
