Kwaliteit
wint van
kwantiteit bij
beoordeling
banken
band
Slechts zes banken in
de hele wereld kregen
de hoogste beoorde
ling, AAA, van drie
rating-instituten.*
'Je kunt natuurlijk zélf roepen,
dat je een goede bank bent,
maar het is beter als een ander
dat doet', is de mening van drs.
Jos van Lange van Control Rabo-
bankorganisatie. Hij onderhoudt
namens de Rabobank contac
ten met instituten en bladen die
zich bezighouden met het beoor
delen van banken. 'We komen
er bijzonder goed uit in de laat
ste beoordelingen. Dat is na
tuurlijk prima, maar het maakt
ons ook kwetsbaar, omdat we
moeten proberen ons op dat
hoge niveau te handhaven.'
De beste banken
van de wereld*
Nummer 2/28 januari 1991
Financiële en economische bladen
leggen een grote belangstelling aan
de dag voor de hele financiële we
reld en voor banken in het bijzonder. Van
Lange: 'Het bankwezen werd lange tijd ge
kenmerkt door enorme groei. Het was dus
logisch, dat bij beoordelingen van banken
in eerste instantie werd gekeken naar
grootte. Wie heeft het hoogste balansto
taal, de hoogste netto winst, etcetera. De
kwantiteit stond voorop. Daar komt nu ver
andering in. De nadruk komt, terecht, meer
te liggen op kwaliteit.'
Euromoney Het blad Euromoney, een
gezaghebbend Engels tijdschrift, conclu
deerde in haar decembernummer: 'Size
has little relevance any longer'. Het blad
kwam met een nieuwe beoordelingssyste-
matiek. 'Natuurlijk blijven kwantiteitscrite
ria, zoals de netto winst en het rendement
op het eigen vermogen, een rol spelen',
stelt Van Lange. 'Maar kwaliteit wordt
steeds belangrijker. Dat is begrijpelijk als je
ziet wat er op allerlei fronten in de wereld
gebeurt. De bankwereld is een stuk kwets
baarder geworden. Er is heel veel turbulen-
Deutsche Bank
Rabobank
Crédit Suisse
Union Bank of Switzerland
Swiss Bank Corp
Barclays Bank
Moody's, Standard Poor's en IBCA
tie in de financiële markten de laatste ja
ren. Kijk bijvoorbeeld naar Japan. De onroe
rend goed markt daar gaat slecht, net als
de aandelenmarkt. We zien de Japanse
banken er in de beoordelingslijst van Euro
money dan ook relatief slecht uit komen.
Bij de ranglijsten naar grootte staan ze wel
voorop. Zij groeiden enorm snel, maar ren
tabiliteit en solvabiliteit konden het niet bij
benen. Tal van Amerikaanse banken heb
ben het heel moeilijk. De Europese banken
doen het, in ieder geval relatief gezien, mo
menteel goed.'
De beste bank Volgens Van Lange is
Euromoney het eerste tijdschrift dat een
poging heeft gedaan om uit te zoeken wat
de 'beste' bank is. 'Ze hebben daar een
heel gedegen opzet voor gemaakt. Alle ban
ken met een balanstotaal groter dan 1,3
miljard dollar werden aangeschreven. Daar
zaten wij dus ook bij. In oktober kregen we
een verzoek om cijfermatige informatie, zo
als het rendement op het eigen vermogen,
de verhouding tussen kosten en inkom
sten, de rentemarge, enzovoorts. Euro
money betrekt die feitelijke getallen
slechts voor 50 procent in de beoordeling.
Dat wordt gecombineerd met het oordeel
van honderd financiële analisten van ge
renommeerde instellingen. Hun mening
maakt 25 procent van de score uit. De laat
ste 25 procent zijn gebaseerd op de beoor-
deling, die drie bekende ratinginstituten de
banken geven.'
Goede methode Van Lange: 'De hon
derd ondervraagde analisten gaven geen
oordeel over alle banken, maar alleen over
degene waar ze goed bekend mee zijn. Min
stens vijf mensen moesten over een bank
wat hebben gezegd om de gegevens in de
beoordeling mee te wegen. Zo werd de be
trouwbaarheid bevorderd. Men oordeelde
over zaken als kwaliteit
van het management.
Verder over de strate
gie. Daarmee wordt be
doeld: hoe staat de
bank in de markt, weet
ze duidelijk wat ze wil,
hoe is het deelnemin-
genbeleid? Ook werd
gekeken naar de kwali
teit van de inkomsten
en de bestendigheid
daarvan. Tevens werd
beoordeeld hoe het zit
met de zogenaamde de-
fensiveness. Daarmee
bedoelen ze: Hoe voor
zichtig zijn de banken in
hun reactie op verande
rende omgevingsfacto
ren? Met andere woorden, hoe gevoelig is
een bank bijvoorbeeld voor wijzigingen in
de rente en hoe kan men daarop reageren?
En stel dat de economische ontwikkeling
tegenvalt, is de bank dan relatief kwets
baar of valt dat juist wel mee. Ook werd bij
voorbeeld gekeken naar hoe de bank om
gaat met haar aandeelhouders.' Deze ge
gevens telden dus voor 25 procent mee in
de totale beoordeling. Van Lange: 'Vooral
de laatste 25 procent, de rating van de
drie meest gezaghebbende ratinginstitu
ten, telde voor ons flink aan. Als triple A
bank kregen we daar het maximale aantal
punten!'
Derde plaats De Rabobank eindigde in
de totale beoordeling prima. Van Lange:
'Bij de grote banken, met een balanstotaal
van meer dan vijf miljard dollar, staan we
op de derde plaats. Zoiets wordt in de Ne
derlandse pers opgepikt. Dat heeft een po
sitieve uitstraling. Bij de beoordeling van
alle aangeschreven banken, dus ongeacht
de hoogte van het eigen vermogen, staat
de Rabobank op een eervolle zestiende
plaats. Ter vergelijking: NMB/Postbank
staat op de vijfendertigste plaats en ABN/
Amro op de veertigste. Overigens staat de
Banco Popular Espaiïol op de eerste
plaats van de totale lijst. Ook daar zijn we
best trots op. Dat is per slot van rekening
de bank waarmee wij in Spanje nauw sa
menwerken. Geen slechte keus dus... Op
vallend is trouwens, dat het vaak kleinere
banken zoals Banco Popular zijn die goed
scoren en dan ook nog banken die goed
weten wat ze willen. Voorzichtig, sterk op
de eigen thuismarkt, weten wat hun taak
is, geen dingen doen waar ze geen ver
stand van hebben, schoenmaker blijf bij je
leest. Zorg datje in eigen land een krachti
ge aanbieder bent van financiële diensten
en doe geen branche-vreemde dingen.'
Minpuntjes Toch moeten we nu niet
rustig achterover gaan leunen', waar
schuwt Van Lange. 'Zo'n beoordeling is al
tijd een momentopname. Een grote Cana
dese bank, die heel hoog op de Euro-
money-ranglijst staat, loopt de kans haar
triple A status kwijt te raken... Op een aan
tal gebieden is er bij de Rabobank wel de
gelijk wat te verbeteren. Onze rentabili-
teitsgegevens steken niet gunstig af verge
leken met die van andere hooggenoteerde
banken. We moeten zeker streven naar een
betere verhouding tussen kosten en baten.'
Van Lange: Ter afsluiting zou ik ieder
een in de organisatie op het hart willen
drukken vooral op de kostengroei te let
ten. Als we die omlaag krijgen, dan kunnen
we wellicht onze gunstige positie hand
haven of zelfs nog hogerop komen in de
Euromoney-ranglijst.'
1. Deutsche Bank
2. Bank America Corp
3. Rabobank
4. Crédit Suisse
5. Union Bank of Switzerland
6. Royal Bank of Canada
7. Paribas Group
8. Dresdner Bank
9. Swiss Bank Corp
10.Barclays Bank
Duitsland
Verenigde Staten
Nederland
Zwitserland
Zwitserland
Canada
Frankrijk
Duitsland
Zwitserland
Groot Brittannië
Met een eigen vermogen groter dan US$ 5 miljard