Steeds meer waardevolle
zaken per beveiligd
transport naar banken
Rabo
band
'In het verre verleden werkte ik als boekhouder bij een aannemers
bedrijf', vertelt Harry Weiten van transport in Best. 'Ik haalde bij
de plaatselijke Boerenleenbank het geld voor de wekelijkse loon
zakjes. Als mager mannetje ging ik naar de bank en kwam er met
volle zakken dik weer uit. Er bestond nog geen beveiligd transport.
Bij de bank stond het apart vervoeren van waardepapier ook nog
in de kinderschoenen.' Tot 1976 werd geld via de PTT verzonden.
Er kwamen in dat traject steeds meer vermissingen, zodat werd
gezocht naar andere manieren van transport.
Heen en weer
Nummer 16/24 augustus 1990
Sealbag Zaken die van Rabobank Ne-
derland naar de lokale banken gingen, wer
den in gesealde plastic zakken vervoerd.
Sinds enige tijd worden voor waardezendin-
gen zogenaamde sealbags gebruikt. Wei-
ten: 'De speciale sluiting van de sealbag
zorgt ervoor, datje elke beschadiging ziet.
Het plastic gaat eerder kapot dan dat de
lijm loslaat. Leuk detail is, dat de gebruikte
plastic sealbags worden gerecycled. Er wor
den kunststof paaltjes van gemaakt.'
Passen Een paar jaar geleden, toen er
nog geen pincode bestond, werden Euro-
chequepassen niet als waarde-artikelen ge
zien. Zonder cheques kon je met een pas
immers niks beginnen. Weiten: 'Toen kwam
de pincode, waardoor je met zo'n pas geld
uit de muur kon halen. Sinds kort worden
ook Eurochequepassen met beveiligd ver
voer verzonden. Voordeel is dat de passen
bij de banken meteen in het beveiligde ge
bied terecht komen. De passen gaan niet
rechtstreeks vanuit Joh. Enschede naar de
banken. Om problemen met cliënten zoveel
mogelijk te voorkomen, worden de passen
hier in Best eerst stuk voor stuk gecontro
leerd. Daarna gaan ze als optiezending mee
met beveiligd vervoer. Voor Nederlands geld
en vreemde valuta wordt meteen gereden,
anders ontstaat er namelijk renteverlies.
Maar passen en cheques kunnen wel een
dagje wachten. Ook bij de collectieve ver
vanging van passen wordt trouwens vanaf
volgende maand gebruik gemaakt van be
veiligd vervoer.'
Taxi en bus 'We werken nu volgens een
afroepsysteem', meldt Weiten. 'Bestelteen
bank vandaag Nederlands geld, dan hebben
ze dat morgen. Cheques, pasjes en vreem
de valuta zijn aan dat afroepsysteem opge
hangen via het optiesysteem. Je kunt zeg
gen dat we nu werken volgens een taxisys
teem. Onlangs hebben we in interbancair
verband binnen het rayon Breda van de Ne-
derlandsche Bank een proef gedaan met
een zogenaamd buslijnsysteem. Hieraan
deden 69 Rabobanken mee. Bezorging van
waardezendingen vindt dan plaats op vaste
dagen op vaste tijdstippen, volgens een
vaste route. Het aantal bezoeken per week
kan een bank tot op zekere hoogte zelf kie
zen, twee, drie of vijf keer. Het resultaat van
de proef was 20% lagere transportkosten.
Over het algemeen was men tevreden.'
'Een nadeel van het bussysteem is, dat
als de nood aan de man is en een bank
heeft opeens geld nodig, er toch weer zo'n
dure taxi moet rijden. Een voordeel is, dat
de banken een bewuster kasbeheer voeren.
Ze weten precies wanneer ze weer nieuwe
voorraden krijgen. We bekijken nu of we het
bussysteem landelijk zullen gaan voeren.
Beveiligd vervoer is letterlijk en figuurlijk
constant in beweging.'
De lokale banken kregen vorig jaar geza
menlijk 100.000 zendingen Nederlands
geld thuisbezorgd. 33.500 keer werd er
Nederlands geld aan de Nederlandsche
Bank geretourneerd. Andere zendingen,
zoals vreemde valuta, traveller cheques
en effecten vonden vorig jaar 126.000
keer hun weg naar de lokale banken en er
waren 30.000 retourzendingen.
et Nederlandse geld voor de lo-
kale banken werd met een eigen
geldauto van de Boerenleen
bank opgehaald bij de Nederlandsche Bank
in Eindhoven', weet Weiten nog. 'Het ging
om miljoenen per dag. Op de drukste dag
werd bijna f 100 miljoen door mensen
handen geteld. Er stond geen bewaking bij.
Het was wel een beveilig
de ruimte met kogelvrij
glas en zo. Banken uit de
omgeving kwamen vaak
zelf geld halen. Soms
meer dan vijf ton. De gevul
de enveloppen werden 's
avonds naar de PTT ge
bracht en die zorgde dat
het geld de volgende dag
bij de banken was. In
1976 vond men het tijd
om het Nederlandse geld
op een beter beveiligde
manier naar de banken te
verzenden. Toen werd
overgestapt op het zoge
naamde beveiligd vervoer.
Van Gend Loos haalde
het geld op bij de agent
schappen van de Neder
landsche Bank. Een bank
bestelde geld en de Neder
landsche Bank maakte de
zending klaar. De vervoer
der werd geïnformeerd, dat er een zending
klaar lag en bracht die de volgende dag naar
de betreffende bank.'
Eigen vervoer In 1968 werd het 'eigen
vervoer' van de Rabobank opgericht. Tot en
met 1982 werd daarmee niet alleen post
vervoerd, maar ook cheques, betaalpas-
sen, etc. Buitenlands geld ging nog via de
PTT. Weiten: 'Eigenlijk is de rode draad van
mijn verhaal, dat zaken waarvan men bij wij
ze van spreke gisteren vond, dat ze geen
waarde vertegenwoordigden, vandaag wel
een bepaalde waarde hebben. Eerst ging
men het Nederlands geld per beveiligd
transport vervoeren, later ook de vreemde
valuta. Vervolgens bedacht men, dat
cheques in de criminele belangstelling
staan. De criminele waarde van een Euro
cheque kan boven de f 300,- liggen, omdat
er bijvoorbeeld in Duitsland DM 400 op mag
worden uitgeschreven.'
Optiezendingen Eind 1982 kreeg Wei
ten de opdracht om de cheques die van
drukkerij Joh. Enschede Zn. kwamen,
vreemde valutazendingen van de Utrechtse
Valutakas, travelier cheques en alle andere
waarden voortaan via beveiligd vervoer te la
ten transporteren. Op 1 juli 1983 werd daar
voor het landelijke net van Van Gend Loos
operationeel. Betaal- en Eurocheques wer
den voortaan bij Joh. Enschede opgehaald
en 's nachts bij de vervoerder gesorteerd in
eigen postkamers. De vreemde valuta's wer
den dagelijks in Utrecht opgehaald en ook in
de postkamers gesorteerd. Weiten: 'Het zou
wat overdreven zijn om voor twee setjes Euro
cheques een geldauto te laten rijden. Dat
soort zendingen wordt dus maximaal drie
dagen vastgehouden. Krijgt een bank een
zending Nederlands geld, dan krijgen ze de
cheques er meteen bij. Dat noemen we een
optiezending. In 1983 ontstond ook de mo
gelijkheid om voor een klein tarief, via het
zelfde circuit, zendingen van de banken mee
terug te nemen naar Rabobank Nederland.
Dat gebeurde in verzegelde enveloppen.'
Weiten: 'In Eindhoven staat nog een hele oude eigen geldtransport
wagen. Er zitten slangen in met een trechter, waardoor de chauffeur
de medewerker in de beveiligde ruimte achter kon toespreken. De
achterdeur is een centimeters dikke stalen plaat. Heel primitief
allemaal.