Commissie zet gebruik huisstijl op een rijtje H Rabo band Wie kent niet het blauw van de KLM, het blauw van Albert Heijn en het blauw van de Rabobank. Ongeveer dezelfde kleur. Plaats daar een logo bij en ineens wordt een bedrijf herkenbaar: onder scheidend. Huisstijl, het meest visuele deel van een bedrijfsstijl, zorgt voor die herkenning. De huisstijl van de Rabobankorganisa- tie bestaat sinds 1972. Onlangs is een commissie Huisstijl in het leven geroepen. Enerzijds omdat de huisstijl inmiddels op onderde len aan aanpassing toe is. Maar ook omdat de gebruikers zich wei eens wat té veel vrijheden permitteren. Een gesprek met Jan Olthuis van Communicatie en PR. \lummer 16/24 augustus 1990 uisstijl is een onderdeel van de communicatie van een bedrijf', begint Olthuis. 'We zijn bezig om allerlei zaken rondom communicatie op een rijtje te zetten. Daarin spelen begrippen als identiteit, imago en bedrijfsstijl een grote rol. We moeten duidelijk krijgen wat de identiteit van de Rabobank is, wat en wie we zijn. Daar na gaan we kijken of we ook zo overkomen bij onze klanten en relaties. Anders gezegd: wat is ons imago? We kunnen wel vinden dat we een coöperatieve bank zijn die persoonlijke dienstverlening voorstaat, maar men moet ons dan wél zo zien. Als we overkomen als een handelsbank met alleen maar geldauto maten, dan klopt er iets niet. Dan is het ima go heel anders dan je wilt. Met de bedrijfsstijl kan invloed worden uitgeoefend op het ima go. Huisstijl is daar het meest tastbare on derdeel van. Dat kan variëren van briefpapier tot bioscoopfilms. Bedrijfsstijl gaat veel ver der: hoe gaan mensen met publiek om, hoe wordt er getelefoneerd, hoe gaat een bedrijf met 'service' om. Het doel van alles is om op een bepaalde manier over te komen, om een imago op te bouwen ofte bevestigen.' Rabobank-huisstijl 'Ons huisstijlpro gramma bestaat uit een aantal onderdelen', legt Olthuis uit. 'Het logo, de naam Rabo bank, dat op zes verschillende manieren mag worden gebruikt. Het vignet, de opgaan de lijn. De bijpassende letter, de Univers, een schreefloze zakelijke letter in verschillen de varianten. De kleuren blauw, groen en bruin, met blauw als hoofdkleur. En diverse basisstramienen waarmee lay-outs voor on der meer advertenties, folders en brochures kunnen worden opgebouwd. De regels zijn te vinden in het handboek 'Visuele Normalisa tie'. Ik vind wel dat er destijds méér in het programma had kunnen worden opgenomen. Want niet elke communicatieve uiting kan voldoende op dezelfde manier worden vorm gegeven. Een jaarverslag bijvoorbeeld is toch iets anders dan een advertentie.' Geen alfabet Olthuis: 'Wim Crouwel van het ontwerpbureau Total Design ontwikkelde in het begin van de zeventigerjaren een huis stijl voor de nieuwe bankeenheid, die onder de roepnaam Rabobank de markt opging. Het beeldmerk bestaat uit de letters Rabo bank, meestal in combinatie met het vignet. Die twee delen zijn in principe met elkaar ver bonden. Voor alle duidelijkheid: Hij ontwierp géén alfabet, zoals velen denken. Hij ont wierp de letters van het woord Rabobank en smeedde die tot beeldmerk.' Basisontwerp Zijn de plaatselijke ban ken verplicht zich aan de huisstijl te houden? 'Rabobank Nederland oefent een controle taak uit op de huisstijl', zegt Olthuis. 'Als plaatselijke banken gebruik ma- ken van het ontworpen huisstijlpro gramma, dan mogen ze het basis ontwerp van Crouwel niet aantasten. In de voorwaarden van het toenmali- K ge GVN, Grafische Vormgevers Ne- derland, staat dat de ontwerper het geestelijk eigendom heeft en houdt van het ontwerp. Er mag alleen wor den gewijzigd in overleg met de ont werper.' Kracht Het beeldmerk Rabo bank met het daarbij behorende logo wordt niet vaak aangetast. 'Dat de monstreert dus de kracht, het is een compliment aan het ontwerp', vindt Olthuis. 'Dat pleit ervoor om het in stand te houden. Maar een huisstijl bestaat uit meer. Het basisprogram ma heeft vanaf het begin een te smalle basis gehad. Er is bijvoor beeld niets gezegd over hoe illustra ties moesten worden toegepast of hoe de fotografie er uit moest zien. Vergeet niet dat er in het land duizen den mensen bezig zijn met bijvoor beeld drukwerk en advertenties voor de eigen bank. En juist daarin speelt huisstijl een belangrijke rol. Je gaat zo snel in de fout, en niet altijd met opzet. Even naar de plaatselijke drukker, logo'tje verplaatsen, iets ander lettertype, verkeerde kleuren, en voor je het weet lijkt het niet meer op de Rabobank. En we streven toch naar een heid.' 'Ik vind' Een huisstijl zonder duidelijke voorschriften is kwetsbaar. Olthuis: 'De 'ik vind'-theorie speelt snel een rol. Maar of ie mand het wel of niet mooi vindt, doet niet ter zake. Iets werkt of iets werkt niet. Bewezen is wel dat onze huisstijl-uitgangspunten het goed hebben gedaan en dat nog steeds doen. Het huisstijlprogramma moet worden uitgebreid met meer handreikingen. De ba sis willen we onaangetast laten. Ook al van wege alle kosten. Denk maar eens aan alle neons... Knopen van jas Het beeldmerk moet je niet veranderen, benadrukt Olthuis: 'Als je dat doet, kan het imago worden geschaad. En dat gaat heel snel, hoor. Stel je wat over dreven voor: een plaatselijke bank wil iets 'eigens' doen met haar naam. Er wordt een bootje of een ui bij het woord Rabobank gezet. Haal je daar het woordje bank uit, dan wordt zo'n bank ineens geassocieerd met een scheepswerf of een groenteveiling. Er is maar weinig voor nodig om de knopen van je jas te halen. Als bank A zoiets doet en zich zelf in een werf verandert, dan doet hij daar ook bank B verderop schade mee.' Betrouwbaar, deskundig, betrokken 'Men realiseert zich dan niet dat men bij een grote organisatie hoort en ook wil horen, laten we dat duidelijk stellen', zegt Olthuis. 'Die over koepelende eenheid straalt toch iets uit. Al ben je nog zo verschillendje hoort bij die gro te, krachtige organisatie. Ik weet wel dat een stadsbank anders is dan een plattelands- bank. Maar Gullit en Van Basten spelen toch ook in hetzelfde tenue, terwijl ze zich binnen hun team duidelijk onderscheiden? Een te grote verscheidenheid in uitingen onder graaft de eenheid die we willen vormen en die moet voldoen aan begrippen als: be trouwbaar, deskundig en betrokken.' Commissie Voldoet de huisstijl die in WÊÈÈÉÊ!SL-- Olthuis: 'Van de huisstijl-regels wordt te vaak afgeweken. 1972 is ontworpen nog wel aan de eisen van deze tijd? Olthuis: 'We moeten ons op de huisstijl bezinnen. De richtlijnen passen eigenlijk niet meer helemaal in het huidige beeld. In 1972 hadden we het toch nog niet over buitenlandbeleid, Europa of resultaten- centra? De richtlijnen die toen zijn gemaakt, waren op een heel andere organisatievorm toegespitst. We zijn ons op verschillende ge bieden aan het heroriënteren. Er is een com missie Huisstijl, samengesteld uit mensen die te maken hebben met allerlei visuele ui tingen. En onlangs ontvingen de plaatselijke banken een circulaire over de huisstijl. Als men meer wil weten, kunnen ze me altijd be naderen. Wil een grote organisatie met zo veel vertakkingen optimaal munt slaan uit haar huisstijl, dan moeten immers de rijen worden gesloten.'

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Raboband' | 1990 | | pagina 11