1000 geldautomaten:
een begin
Rabo
band
n 1984 plaatste de Rabobank haar eerste geldautomaat. Dat ge
leurde in 1984 op initiatief van de Rabobank Pey en IVIariahoop in
iet Limburgse Echt. Die eerste gea was van het Franse merk Das-
sault. Maar omdat het opzetten van een dicht netwerk van gea's
jepaalde eisen aan apparaten en leverancier stelde, viel in de uit
eindelijke selectie de keuze op NCR. Zij hebben de organisatie on
dertussen al meer dan duizend gea's geleverd. De eerste appara-
en zijn namelijk alweer vervangen. De software van de oudere
*ea's van het type NCR 5080 kan niet meer worden uitgebreid.
Daarom die vervanging. Dit zei hoofddirectielid Burghouts op 5
uni in Alkmaar ter gelegenheid van de duizendste Rabobank geld
automaat.
Burghouts reageert op
onderzoek Consumenten
bond geldautomaten
Nummer 12/15 juni 1990
Burghouts (I.) en bankdirecteur Van Deventer bij de
1000ste gea.
In de periode van 1984 tot het plaatsen
van de duizendste geldautomaat is het
nodige veranderd. Niet alleen steeg het
aantal gea's steeds sneller, ook het gemid
delde aantal transacties per maand nam
sterk toe. De gea is gemeengoed geworden.
Veel gebruikers zien het alleen als een ap
paraat dat geld uitbetaalt en weten niet dat
>r een hele infrast-
uctuur achter zit.
Met de uitbreiding
van het aantal
geldautomaten is
tegelijkertijd de af
hankelijkheid van
de techniek toege
nomen. Een deel
van die techniek
heeft de Rabobank
zelf in handen. Daar
wordt veel aan
dacht en veel geld
aan besteed. Een
ander deel van de
techniek wordt ge
leverd door PTT Telecom met Datanet I. Het
gea-netwerk van de Rabobank is de grootste
klant van Datanet I.
Gastgebruik Dit jaar worden bij de
Rabobank 65 miljoen gea-transacties ver
wacht. Daarvan betreft zo'n 10% transac
ties van cliënten van andere banken. In het
weekend loopt het aantal gasttransacties
zelfs op tot 20%. Dat levert noch voor de
Rabobank, noch voor de PTT problemen op.
Wèl voor andere banken. Zij moeten groot
schalige aanpassingen doorvoeren om
transacties van hun cliënten via de Rabo-
bank-gea's te fiatteren en te autoriseren. Ie
dere gebruiker wordt door zijn eigen bank
gecontroleerd. Dat gebeurt via het interban-
cair autorisatienetwerk IAN, de integratie
van geld- en betaalautomaten. Via dit net
werk wordt autorisatie verkregen voor pas
houders van elke pasuitgevende instelling
in Nederland, voor zowel geld- als betaal
automaten. Tevens kan sinds de ingebruik
name van IAN internationaal gastgebruik
worden aangeboden aan buitenlandse pas
houders.
Onderzoeken Half mei werden de resul
taten bekend van twee onderzoeken. Eén
onderzoek is gedaan door de Nederlandse
Vereniging van Huisvrouwen. Burghouts
ging daar in Alkmaar slechts kort op in: 'Wij
gaan gaarne op hun verzoek tot een ge
sprek in. Alle suggesties in hun rapport
- zoals hulp van medewerkers bij de eerste
gea-transactie, het
openhouden van de
mogelijkheid om
aan de balie geld
op te nemen, goed
informatiemateriaal
en een goede rechts
positie - zijn door
de Rabobank al
I lang en breed opge-
pakt.' Langer werd
stilgestaan bij een
onderzoek van de
I Consumentenbond.
Te weinig De
Consumentenbond
concludeert, dat een
van de ernstigste problemen is, dat een gea
soms minder uitbetaalt dan de klant heeft
ingetoetst. Op de bon staat dan wel het juis
te bedrag en dat wordt ook van de rekening
afgeschreven. De gea's van de Rabobank
zijn echter volgens Burghouts zo ingericht
dat een eventueel achterblijvend biljet apart
wordt opgeslagen. Dat wordt op de zoge
naamde log-rol geregistreerd. Ook centraal
is door registratie van gegevens controle
mogelijk. Gevraagde en uitgegeven gelden
worden bovendien, nadat de hele transactie
is afgerond, geregistreerd in de gea-pas.
Gebleken is, dat slechts in één op de acht
miljoen gevallen een biljet blijft hangen.
Correctie Volgens de Consumenten
bond zijn de gea's in technische zin nog
voor verbetering vatbaar. Dit om onbedoel
de transacties en vergissingen tegen te
gaan. Gea's bevatten echter een correctie-
en stoptoets, lichtte Burghouts toe. De dis
play is duidelijk. Hoewel het wellicht voor
NCR zin heeft te overwegen een voorziening
voor onbedoelde transacties aan te bren
gen, lijkt dit niet noodzakelijk. Volgens de
bond ontbreekt een alarmering voor onver
klaarbare veranderingen in het opnamepa
troon. Men gaat dan uit van een vast opna
mepatroon. Bij balieopnames blijkt dat in
derdaad enigszins het geval te zijn. Terwijl
bij de gea de transactie juist afhankelijk is
van de behoefte op een bepaald moment.
Dit verklaart ook de wachttijd op zaterdag
ochtend. Winkelen geeft aanleiding tot
transacties.
Wachten De gebruikers van geldauto
maten moeten vaak lang in de rij staan en
dan ook nog op een onbeschutte plaats,
stelt de Consumentenbond. Burghouts re
ageerde hierop: Er is bij de Rabobank spra
ke van een piek in het gebruik op zaterdag
ochtend tussen 11 en 12 uur. Daarbuiten
treft men vrijwel nooit rijen aan. Bovendien
staan veel gea's in aparte ruimtes of er zijn
schuilmogelijkheden in de nabijheid.
Keurmerk DNB De Consumentenbond
pleit voor een keurmerk voor gea's van de
Nederlandsche Bank. De reactie van DNB
was duidelijk. De kwaliteit van de appara
tuur is een interne zaak van de banken.
Daarbij mag worden verwacht, dat wordt ge
streefd naar de hoogste technische kwali
teit. Als aan dat streven niet wordt voldaan,
kan bij een eventueel geschil met een cliënt
niet staande worden gehouden dat een
transactie is verlopen zoals de boeken van
de bank aangeven.
Defect Verder concludeert de Consu
mentenbond in het door Burghouts aange
haalde onderzoek, dat de kans dat een gea
defect of leeg is, te groot is. Afhankelijk van
het tijdstip zou dit in 7 tot 10 procent van de
gevallen zo zijn. De technische beschikbaar
heid van Rabobankgea's is in werkelijkheid
meer dan 99,8%. Dat wil zeggen dat er van
de 1000 slechts 2 niet beschikbaar zijn. Dat
wordt soms door de gebruiker zelf veroor
zaakt in de vorm van vandalisme. Verder
wordt er preventief onderhoud verricht en
worden oude gea's vervangen door moder
nere. Met NCR is afgesproken, dat storingen
in beginsel binnen twee uur zijn verholpen.
Na de 1000ste De ontwikkelingen op
gea-gebied gaan met rasse schreden ver
der. Het aantal zal nog verder toenemen,
waarbij het eindpunt nog niet is aan te ge
ven. Verder zullen alle houders van credit
cards met een Mastercard-vignet per 1 juli
bij Rabobankgea's terecht kunnen. Ook
vindt met ingang van deze zomer de contro
le of de cliënt geld kan opnemen via een
Westeuropees netwerk, uiteindelijk plaats
bij de Rabobank als pasuitgevende instel
ling. Een Rabobankcliënt bij een buitenland
se gea wordt dan binnen 10 seconden ge
autoriseerd op het Rabobankbestand in
Best. In de loop van dit jaar wordt ook be
gonnen met de invoering van concernfiatte
ring. Cliënten kunnen dan bij alle Rabobank
gea's geld opnemen op basis van het reke
ningsaldo. Aan iedere cliënt kan nu een pin
pas worden verstrekt, zonder dat de bank
een groot kredietrisico loopt. De opname
mogelijkheid kan variëren van f 25,- per
week tot f 1.000,- per dag.
