Ui
Steeds meer
maatwerkopleidingen
Management
conferenties
Rabf
ham
Computerondersteund
Opleiden
Sociale ontwikkelingen en trends 1989
taken van de medewerker. Het niveau van
dienstverlening waarop de medewerker die
taken uitvoert is hierbij een belangrijk gege
ven.
Maatwerk De activiteit Bedrijfsopleidin
gen verzorgde ten behoeve van Rabobank
Nederland naast diverse standaardopleidin
gen ook tal van 'maatwerkopleidingen'. Het
verantwoordelijke lijnmanagement -op ver
schillende niveaus- is voor deze maatwerk
opleidingen de opdrachtgevende partij. In
overleg met management en P&O-functiona-
rissen wordt vastgesteld wat er gemaakt zal
worden (de inhoud, omvang en vorm van de
opleiding en de tijdsplanning) en wat de kos
ten zullen zijn. Een en ander wordt vastge
legd in een offerte.
De maatwerk-opdrachten die vorig jaar
door de activiteit Bedrijfsopleidingen wer
den vervuld waren heel divers. Een eerste
voorbeeld is het opstellen van een oplei
dingsprogramma voor medewerkers van
een Indonesische coöperatieve bank, de
De logistieke, organisatorische, en di
dactische vormgeving van de Manage
mentconferenties was, net als in 1987
opgedragen aan de activiteit Bedrijfsoplei
dingen binnen de Centrale Dienst Perso
neel. Dat betekende hard werken vanaf
juni 1989, toen het betreffende besluit
door de hoofddirectie werd genomen.
Voorbereiding en uitvoering vergden bin
nen Bedrijfsopleidingen in totaal ongeveer
360 mensdagen werk. Daarbij komen dan
nog de inzet en inspanningen van de vele
andere betrokkenen: de inleiders, de dis
cussieleiders en rapporteurs, de Audiovi
suele Dienst, de activiteiten Materiaal
voorziening, Publiciteitsprodukties, Post
zaken, Transport en Beveiliging. Het bezig
zijn met dit project is, zo stellen de betrok
kenen, dankbaar werk. De conferenties
bieden een unieke gelegenheid tot com
municeren. Communiceren tussen inlei
ders en deelnemers en tussen deelne
mers onderling. Directeuren van aange
sloten banken kunnen ervaringen uitwis
selen. Vooral ook van belang is de discus
sie, zowel in de werkgroepbesprekingen
als informeel, die ontstaat tussen de
deelnemers van aangesloten banken en
van Rabobank Nederland. De Manage
mentconferenties in 1987 zijn door de
deelnemers vrijwel unaniem als succesvol
ervaren. Daarom werd voor 1990 dezelf
de opzet gekozen. Tegelijk had het succes
een nadeel: het kon moeilijk beter. De
evaluatie over 1987 bracht echter ook en
kele aspecten naar voren die voor verbe
tering vatbaar waren. Aan de verbetering
daarvan werd dit jaar grote aandacht be
steed. Zo werd ernaar gestreefd de forum
discussies levendiger en relevanter te ma
ken. Ook een goede verslaggeving naar de
deelnemers kreeg extra aandacht.
BUKOPIN-bank. Drie deskundigen van
Rabobank Nederland verzorgden een cur
sus in Indonesië en werden bij het opzetten
daarvan vooraf begeleid vanuit Bedrijfsop
leidingen. Een ander voorbeeld van een
maatwerk-opleiding was de cursus 'schrifte
lijke communicatie', die werd verzorgd voor
17 groepen controleleiders van de Accoun
tantsdienst. Een derde voorbeeld, doorlo
pend in dit jaar, vormt het opleidingsplan
dat door Bedrijfsopleidingen voor het Werk
gebied Aangesloten Banken werd gemaakt
toen een groot aantal informatici vanuit het
vroegere Werkgebied Informatica naar het
WAB kwamen. De tendens opleidingsvra
gen te 'vertalen' naar een maatwerkoplei-
dingsprodukt zal zich verder voortzetten. Dit
alles neemt niet weg, dat de activiteit Be
drijfsopleidingen ook nog steeds een be
langrijk deel van de beschikbare mens
kracht besteedt aan studiegids-opleidingen.
Er wordt ook gewerkt aan een uitbreiding
van het studiegids-aanbod. Zo zullen bin
nenkort twee korte opleidingen worden aan
geboden over 'Visie ontwikkeling' en 'Het
leiding geven aan veranderingsprocessen'.
Deze modules zijn bedoeld voor managers.
Nieuw is, dat in principe management
teams er als team op moeten intekenen,
dus bijvoorbeeld de staf van een activiteit.
Regio's in beweging In 1989 hebben
veranderingen plaatsgevonden in de organi
satie en de personele bezetting van de re
giokantoren. Van meet af aan was duidelijk,
dat de verdere professionalisering van de
verschillende functionarissen daarbij een
belangrijke rol zou spelen. Allerlei verschil
lende aspecten van het verschijnsel 'oplei
den' komen bij een dergelijk project aan de
orde, zoals blijkt uit het volgende voorbeeld.
Functieprofielen Uit de naam van een
functie is slechts in beperkte zin af te lei
den wat de inhoud van een opleiding zou
moeten zijn. Eerst moet meer bekend zijn
over de taken en de activiteiten die tot de
functie behoren. Daaruit kan dan worden
afgeleid, welke kennis en vaardigheden een
voorwaarde zijn voor het goed vervullen van
de functie. Dergelijke gegevens worden
soms verzameld door middel van inter
views of vragenlijsten. Bij het opstellen van
opleidingsprogramma's voor de verschillen
de categorieën regio-functionarissen is voor
dit doel gebruik gemaakt van de zogenaam
de leerdoelenconferentie. Het woord confe
rentie is wat misleidend. Het is een bijeen
komst van slechts één dag. Uitgenodigd
worden ongeveer twintig personen uit de
volgende groepen: de groep voor wie de op
leiding bestemd is (de 'doelgroep'); de
chefs van de doelgroep; de 'klanten' (in
welke zin ook) van de doelgroep en eventu
ele externe experts. Het uitgangspunt is,
dat als deze mensen het eens worden over
wat de betreffende functie inhoudt en wat
daar aan kennis en vaardigheden bij horen,
dat daarmee dan een belangrijk deel van de
vraag waar de opleiding zich op moet rich
ten beantwoord is. Met andere woorden: de
grootste gemene deler van de mening van
de aanwezigen hoort zeker te worden opge
nomen in het opleidingsprogramma voor de
betreffende functionarissen. Naar die
grootste gemene deler wordt in de leerdoe
lenconferentie toegewerkt door de deelne
mers vragenlijsten te laten invullen over
hoe zij de betreffende functie zien. Over de
elementen waarover men het gelijk al eens
De programma's die door de afdeling COO
in 1989 zijn geproduceerd zijn in twee ca
tegorieën onder te brengen. Als eerste
moet natuurlijk de totstandkoming van
cursussen worden genoemd. Steeds
meer medewerkers van aangesloten ban
ken en van Rabobank Nederland leren
over de meest uiteenlopende onderwer
pen heel gericht en op een door hen geko
zen moment met behulp van een compu
ter. De benodigde educatieve software,
ook wel courseware genoemd, komt in de
afdeling COO in opdracht van en in samen
werking met collega's van de verschillen
de afdelingen van Rabobank Nederland
tot stand.
Steeds vaker wordt de afdeling COO
ingezet bij de produktie van software met
een meer instructief/informatief karakter.
Met behulp van deze programma's wor
den niet alleen medewerkers van aange
sloten banken geïnformeerd over nieuw te
voeren produkten of diensten, maar dik
wijls ook hun cliënten. Door toepassingen
van software in plaats van circulaires en
dergelijke kan de - toekomstige - gebrui
ker niet alleen geïnstrueerd worden, maar
deze kan tevens reeds ervaren welke
plaats het produkt in zijn dagelijkse werk
kan innemen. Een voorbeeld hiervan is de
diskette over Rabobank Telebankieren. In
samenwerking met Particulieren wordt op
dit moment in het kader van Rabobank Di-
rectservice hard gewerkt aan zogenaam
de bankhaltoepassingen.
In 1990 zal ook software ontwikkeld
worden die een functie vervult in het con
tact tussen bankmedewerker en de cliënt.
Modellen die consequenties van beslissin
gen berekenen en die de resultaten ook
beeldend tonen, kunnen tijdens besprekin
gen van onschatbare waarde zijn. De titel
van de brochure die vorig jaar onder diver
se afdelingen van Rabobank Nederland is
verspreid, zal ook in 1990 ons devies blij
ven: 'COO, meer dan alleen opleiden'.
is wordt verder niet meer gepraat. Als er ele
menten zijn waarover sommige deelnemers
menen dat ze bij de functie horen en andere
niet, dan wordt daarover gediscussieerd.
Daarna vult ieder weer een vragenlijst in om
na te gaan of het gebied waarover overeen
stemming bestaat is toegenomen.
Evaluatie van opleidingen Het evalu
eren van opleidingen beoogt inzicht te krij
gen en te houden op de kwaliteitseisen die
aan opleidingen gesteld dienen te worden.
Zodoende kunnen signalen uit de markt ver
taald worden in veranderingen en vernieu
wingen van het opleidingsaanbod. In het af
gelopen jaar is een systeem ontwikkeld
waarmee op grote schaal opleidingen ge-
evalueerd kunnen worden. De methodiek
kenmerkt zich door eenvoudige beantwoor
ding van vragen op een 5-puntschaal die ge
automatiseerd verwerkt worden. Daardoor
wordt de snelheid en betrouwbaarheid ge
waarborgd. Evaluatie van opleidingen zal
een integraal onderdeel gaan uitmaken van
het traject gelegen tussen aanmelding voor
een bepaalde opleiding en afsluiting van
die opleiding met diploma of certificaat.
