fVDE BANK
I 'GEKLAPT
Rabo
band
Oost-Europa
en de Rabobank
Waardedaling
obligatie-portefeuille
Te hoge beschikking
loonbelasting
Overhevelingstoeslag
Nummer 5/9 maart 19?
'Wat voor invloed hebben de recente poli
tieke ontwikkelingen in Oost-Europa op
het functioneren van de Rabobank?'
i 'De Rabobankorganisatie
W heeft al jaren contacten
met de Oosteuropese lan
den', zegt Cees van Rest
van Beheer Buitenlandse
Vestigingen. 'Voornamelijk
met gespecialiseerde ban
ken voor de buitenlandse
handel.' Vanuit de cliëntenkring van de or
ganisatie, de agrisector en het midden- en
kleinbedrijf, bestaat grote belangstelling
voor de ontwikkelingen in Oost-Europa. Van
Rest: 'Om deze belangstelling om te kun
nen zetten in commerciële relaties, zal
een begin moeten worden gemaakt met
een aantal hervormingen. Als dat niet
gebeurt, blijft het ontwikkelen van de
marktmogelijkheden beperkt tot een kleine
groep gespecialiseerde financieel krachti
ge bedrijven.' De Rabobank volgt de ont
wikkelingen zeer zorgvuldig, omdat de ver
wachting is dat op termijn de economische
samenwerking zal toenemen. Van Rest:
'We kijken vooral naar Oost-Duitsland, Hon
garije, Tsjecho-slowakije, Polen en de Sow-
jet Unie. Dankzij de kennis over deze lan
den, die wij in de afgelopen jaren hebben
opgebouwd, zijn wij momenteel met name
betrokken bij de advisering van cliënten,
die zich oriënteren op deze landen. Lei
draad is voor ons, dat indien in deze lan
den ondersteuning kan worden gegeven
aan een rendabele ontwikkeling van het
zakenvolume, we in principe bereid zijn dit
te doen. Dat kan door ondersteuning van
uit Utrecht, maar ook door middel van een
vertegenwoordiging of een eigen bankkan
toor. Vooralsnog zijn de ontwikkelingen in
Oost-Europa echter commercieel nog te
onbestemd om daar met een eigen bank
kantoor aanwezig te zijn. Er worden wel
stappen genomen om op enkele strate
gische plaatsen door middel van een ver
tegenwoordiger of een speciaal project
een aanwezigheid te creëren, waardoor
voeling kan worden gehouden met en kan
worden ingespeeld op de ontwikkelingen in
Oost-Europa.
De bankwereld is in beweging. Er ge
beurt veel. Steeds weer komen we
voor verrassingen te staan. Al werk
je bij een bank, niet altijd is duidelijk
wat de betekenis van bepaalde woor
den of termen is.
In deze rubriek willen we antwoorden
geven op vragen als: 'Wat betekent
dit', 'Waarom gebeurt dat?' en 'Wat
zit daar nu achter?'. Vragen van le
zers worden behandeld door deskun
digen. Het adres is: Redactie Rabo-
band, Uit de bank geklapt, interne
adrescode UCB 514.
'Hoe kun je voorkomen dat een sterke
rentestijging een negatief effect heeft op
de waarde van een obligatie-portefeuille?'
a'We kunnen wel stellen, dat
vrijwel niemand de sterke
rentestijging van de afge
lopen maanden had kun
nen voorzien', stelt Paul
Haal van de Obligatiedesk
van Schretlen Co. 'Ook
wij waren door deze ont
wikkeling verrast. Maar de negatieve gevol
gen van de rentestijging zijn wel enigszins
te beperken. Regelmatig krijgen wij obliga
tieportefeuilles ter advisering aangebo
den, waarin de uitlotingen die gaan vrij
vallen onevenwichtig zijn gespreid. In dat
geval is het risico aanwezig dat er een
groot bedrag vrijvalt en opnieuw belegd
wordt op een moment dat de rente laag
is. Begin 1989 was de rente bijvoorbeeld
6,25%, terwijl vandaag de dag tegen 9%
kan worden belegd. Daarom pleiten wij
voor een gelijkmatige spreiding van de af
lossingen. Deze aflossingen worden dan
op verschillende renteniveaus herbelegd.
Zo dempt men de invloed van rente-stij
ging of daling op de portefeuille.'
'Een te hoge beschikking voor verminde
ring van loonbelasting kon flinke nadelige
gevolgen hebben. Is dit nog zo?'
Een delegatie van de Poolse bank BGZ op be
zoek in De Eerde.
houden. De werkgever betaalde over de i
gehouden premies AOW/AWW een opsl;
voor premies AAW en AWBZ. Als de wer
nemer zelf premies AOW/AWW moest b
betalen, betaalde hij zelf ook deze opsla
premies. Hier zat het nadeel. De opsla
premies zouden anders immers door
werkgever zijn betaald. In het nieuwe sy
teem betaalt de werknemer alle zog<
naamde A-premies - AOW, AWW, AAW e
AWBZ - zelf. Deze zijn opgenomen in d
toonheffing. De als gevolg van een t
hoge beschikking nageheven premies zo
de werknemer ook bij een niet te hoge be
schikking zelf hebben betaald. Bij de bere
kening van de overhevelingstoeslag, di
de overheveling van de premies AAW e
AWBZ van de werkgever naar de werkne
mer compenseert, mag geen rekenin
worden gehouden met een beschikking
Het voordeel dat de werkgever had als d'
werknemer een beschikking aanvroeg, d<
lagere opslagpremie, valt in het nieuw>
systeem aan de werknemer toe. Bij d<
overhevelingstoeslag wordt geen rekeninj
gehouden met 'aftrekposten', bij de beps
ling van de hoogte van de verschuldigde
premie wel.'
'In gevallen waarin de maximum overhe
velingstoeslag van toepassing is, kan hel
netto-salaris de laatste maand(en) var
het jaar dalen. Is het mogelijk om de
overhevelingstoeslag in die gevallen 'uil
te smeren' over de twaalf maanden, zodat
de netto-daling kan worden voorkomen?'
'Bij een bruto salaris van circa f6.100,-
per maand en hoger, wordt maandelijks
een twaalfde deel van de overhevelings
toeslag betaald', vertelt Wim Hurkmans
van de CSPA. 'Over tussentijdse bijzonde
re beloningen, zoals de eenmalige uitke
ring van een half procent in maart en de
vakantietoeslag in mei, wordt ook in deze
gevallen 10,4% overhevelingstoeslag be
rekend, totdat het jaarmaximum is be
reikt. Dat is voor 1990 f6.952,-. Het ach
terwege laten van de berekening van dej
overhevelingstoeslag over bijzondere be-'
loningen in zogenaamde maximum-situa
ties, zou het netto maandsalaris meer ge
lijk houden. Maar daar zijn ook nadelen
aan verbonden. Zo zijn de bruto - en dus
ook netto - bijzondere beloningen lager.
Verder zou uitsmeren er op neerkomen,
dat de medewerker verzoekt om een deel
van het netto-loon waar hij recht op heeft,
later uit te betalen. Een deel van de net
to-vakantietoeslag zou bijvoorbeeld niet in
mei, maar in december worden uitbe
taald. Het plaatsen op een spaarrekening
lijkt mij dan een beter alternatief. Maar
het is niet zo eenvoudig te realiseren. De
berekening van de overhevelingstoeslag
vindt namelijk geautomatiseerd plaats
door het salarisprogramma. Deze program
matuur zou aanmerkelijk moeten worden
verzwaard. Er zou namelijk rekening moe
ten worden gehouden met een herbereke
ning bij tussentijds uitdiensttreden, uitzon
deringen die ontstaan door salarisverho
gingen van het maximum naar boven het
maximum, indiensttreding in de loop van
het jaar, etcetera.'
'Nee', stelt Wim Hurkmans
van de CSPA, 'een te ho
ge beschikking kan geen
nadelen voor de werkne
mer meer meebrengen. In
het oude systeem gold de
beschikking ook voor de
premies AOW/AWW. Een
te hoge beschikking was er dan de oor
zaak van, dat naast loonbelasting, ook te
weinig premies AOW/AWW werden inge-
