De Rabobank
in de jaren negentig:
identiteit, innovatie
en internationalisatie
D
Rabo
band
De bancaire markten zijn volop in beweging. De Rabobankorganisatie
volgt deze bewegingen nauwlettend. De jaren negentig staan voor de
deur. Wat kunnen we verwachten? We spraken hierover met hoofddi
rectievoorzitter Wijffels. 'Financiële markten worden gekenmerkt
door enorme veranderingen en de Rabobank zindert van gretigheid
om hierop in te spelen. Een gretigheid overigens die, zoals het een
goede bank betaamt, is gebaseerd op degelijkheid', stelt Wijffels.
Mens Technologie
Nummer 1/12 januari 1990
e bewegingen op de markt voor
financiële diensten kunnen we
globaal in drie groepen verdelen',
zegt Wijffels. Technologische, economische,
en maatschappelijke trends.'
Technologie Technologie werd in de ja
ren tachtig steeds belangrijker voor het func
tioneren van een bank. 'De micro-elektronica
is bij ons niet meer weg te denken', meent
Wijffels. 'Nadat de automatisering back-offi
ce was begonnen, is de technologie ook aan
de balie en in de bankhal een gezichtsbepa
lende factor geworden. De geldautomaten il
lustreren dit. Verder speelt de informatie
technologie een snel groeiende rol bij de dis
tributie van bankdiensten, denk maar aan te
lebankieren. Cliënteninformatiesystemen en
expertsystemen komen beschikbaar, waar
door een hoger serviceniveau en een betere
advisering van de cliënten mogelijk wordt.'
Economie Over de hele wereld is sprake
van een tamelijk stabiele economische
groei. Wijffels: 'Ik verwacht dat deze ontwik
keling zich de komende jaren zal voortzet
ten. Deze ontwikkeling gaat echter gepaard
met onzekere financiële markten. Geld- en
kapitaalmarkten hebben zich goeddeels van
de reële economische ontwikkelingen losge
maakt en gedragen zich nerveus. Dat bleek
in oktober vorig jaar weer bij de zogenaamde
minikrach op de effectenbeurzen. Financiële
markten zijn een potentiële bedreiging ge
worden voor een stabiele economische ont
wikkeling. Een andere belangrijke economi
sche trend is de internationalisering van het
bankwezen, mede door Europa '92.'
Veranderende maatschappij Wijffels:
'Ook in maatschappelijk opzicht merken we
grote veranderingen. Denk daarbij aan
Wijffels: 'Bankieren blijft ook in de negentiger ja
ren mensenwerk.
individualisering, het hogere opleidingsni
veau van de klanten, de toenemende mon
digheid en hogere kwaliteitseisen. Deze
hebben gevolgen voor de wijze waarop cliën
ten bediend willen worden, leder gezinslid
heeft behoefte aan een eigen bancaire
dienstverlening. Een andere belangrijke
maatschappelijke ontwikkeling is, dat de sa
menleving steeds kritischer kijkt naar de ef
fecten van het gedrag van bedrijven. Milieu
vriendelijke landbouwproduktie, campagnes
als 'zuivere koffie', 'zuiver textiel' en 'zuiver
bankieren' en de snel aan populariteit win
nende kleur groen in allerlei produkten, to
nen aan dat markten steeds ontvankelijker
worden voor dit soort afwegingen.' Deze
maatschappelijke ontwikkelingen leiden tot
grotere verschillen in de cliëntenkring van
de bank. Wijffels: 'Het sleutelwoord is kwali
teit. Kwaliteit die is toegesneden op het ver
wachtingspatroon van de individuele cliënt.'
Positionering Rabobank Hoe wil de
Rabobank zich in die ontwikkelingen positio
neren? 'Onze huidige positie wordt geken
merkt door grote marktaandelen in de be
langrijkste binnenlandse marktsegmenten
als lenen, sparen, betalen, verzekeren en
reizen', zegt Wijffels. 'Verder zijn onze plaat
selijke banken sterk betrokken bij de cliën
ten in het eigen werkgebied. Vanuit die ster
ke uitgangspositie hebben wij de afgelopen
jaren samen de strategie voor de jaren ne
gentig bepaald. Het bevestigen en verster
ken van onze identiteit staat centraal. Van
uit die basis wordt maximale aandacht be
steed aan innovatie en gerichte internatio
nalisatie.'
Identiteit De Rabobank is in de jaren
zestig en zeventig uitgegroeid tot de bank
voor iedereen. Wijffels: 'De kerndoelstelling
van onze coöperatie is in die periode wat uit
beeld geraakt. Men wist wel dat wij iets coö
peratiefs hadden, maar dat was niet erg
duidelijk. Dit beeld en het besef dat onze
omgeving aan snelle veranderingen onder
hevig is, heeft ons gebracht tot een bezin
ning op onze identiteit. Wie zijn we, wie wil
len we zijn. Dat zijn vragen die daarbij cen
traal staan. Het dienen van de economische
belangen van onze 400.000 leden-bedrijven
vormt de belangrijkste reden van ons be
staan. Concreet betekent dit, dat wij er naar
streven om bedrijven tegen de meest gun
stige voorwaarden te financieren. In het ver
lengde daarvan streven wij ernaar om voor
al onze binnenlandse leden en cliënten -be
drijven èn particulieren dus- een eersteklas
bank te zijn. We moeten hoge prioriteit ge
ven aan het handhaven en versterken van
onze positie in de thuismarkt.'
Innovatie 'Willen we goed inspelen op
een veranderende omgeving dan zijn ver
nieuwingen een voorwaarde. Innovatie heeft
niet alleen betrekking op het introduceren
van nieuwe produkten en diensten. Maar
daarbij denk ik ook aan nieuwe distributie
vormen, nieuwe interne organisatiestructu
ren, nieuwe verwerkingssystemen en noem
maar op. Kortom, onze organisatie moet
zich steeds en op alle fronten vernieuwen
en aanpassen. De afgelopen jaren hebben
we per jaar ruim twintig nieuwe of vernieuw
de produkten en diensten op de markt ge
bracht.'
Evenwicht tussen de inbreng van mensen
en technologische toepassingen bepaalt in
belangrijke mate het succes van bankieren
in de negentiger jaren. Wijffels: 'Om hier
aan aandacht te geven, zal het thema
'mens technologie' een extra accent krij
gen in de communicatieve uitingen van de
Rabobankorganisatie in 1990. Dat zal bij
voorbeeld te zien zijn in het organisatiejaar
verslag, maar ook in bladen als Raboband
en Rabobank en in externe PR-uitingen.'
Internationalisatie Het derde beleids
thema voor de jaren negentig is internatio
nalisatie. Dit vanuit de primaire doelstelling
om onze leden en cliënten in Nederland van
dienst te zijn. Wijffels: 'In de praktijk bete
kent dit dat we vooral in landen zitten, waar
mee intensieve handelsrelaties bestaan.
Naast deze doelstelling dient onze interna
tionalisatie nog twee andere doelen. Het
gaat daarbij enerzijds om het aantrekken
van middelen op de internationale geld- en
kapitaalmarkten ten behoeve van onze rol
als kredietverlener en anderzijds om onze
specialisatie als mondiale agribusiness-
bank.'
Medewerkers 'Ondanks de opkomst
van de technologie blijft bankieren vooral
mensenwerk', zegt Wijffels stellig. 'Daarom
vormen de medewerkers ook in het komen
de decennium een centrale factor in onze
dienstverlening. Bankieren blijft voor een
groot deel financieren. Dat heeft alles te
maken met het kennen van de debiteuren.
De debiteuren zijn bij onze kredietcoöpera
tie vooral ondernemers. We weten dat ze
sterk van elkaar verschillen. Je leert ze het
beste kennen door ze te ontmoeten en met
ze te praten. Dat kun je niet aan automaten
overlaten. Bij het beoordelen van hun bank
vinden cliënten vooral de vertrouwensrelatie
een doorslaggevende factor. Die relatie
wordt door hen vooral getoetst aan het
maatwerk, aan het persoonlijke advies dat
men krijgt. Kortom, de kwaliteit van de me
dewerkers is een doorslaggevende factor in
de concurrentiestrijd tussen banken. In dit
verband past ons streven om het perso
neelsontwikkelingsbeleid in de jaren negen
tig maximale aandacht te geven. Het zoveel
mogelijk decentraliseren van bevoegdheden
en een voortdurende aandacht voor oplei
den en trainen zijn belangrijke onderdelen
van een dergelijk beleid.'
