Venture Capital Group:
Partner voor banken
en bedrijven
band
Een ondernemer of ondernemer in spé heeft een goed idee voor
een produkt, maar geen eigen middelen om een bedrijf te star
ten. Of iemand heeft een bedrijf, maar wil een heel nieuw pro
dukt gaan maken. Een klein bedrijf wil behoorlijk uitbreiden of
weer een ander wil het bedrijf van zijn baas overnemen. Voor een
bank is het vaak onmogelijk deze zaken te financieren. De ban
caire normen staan dat niet toe. Een mogelijkheid voor de onder
nemer om zijn ideeën toch te kunnen verwezenlijken is het in
schakelen van een participatiemaatschappij. Deze stelt zoge
naamd risicodragend kapitaal beschikbaar, door een aandeel in
een bedrijf te nemen. 'Venture capital' kan door de ondernemer
worden gebruikt om plannen of projecten te financieren, waar
voor hij zelf een tekort aan vermogen heeft. Rabobank Nederland
heeft ook participatiemaatschappijen, die tezamen de Venture
Capital Group vormen. Een gesprek met Wim Gruijters en Martin
van Schijndel van VCG.
'Elk bedrijf heeft zijn
eigenaardigheden en
eigen aardigheden'
Nummer 8/9 juni 1989
Een bedrijf, dat in een bepaalde fase
geld nodig heeft en niet of maar ten
dele in aanmerking komt voor een
bankfinanciering, kan bij een participatie
maatschappij aankloppen. De Venture Ca
pital Group van Rabobank Nederland (VCG)
neemt deel in kleine, middelgrote en grote
bedrijven. Momenteel is men betrokken bij
bijna 40 bedrijven. Dat varieert van een
schildersbedrijf tot de exploitatie van een
koelschip en van plantenveredeling tot een
computersysteemhuis. Mede gestimuleerd
door de van overheidswege ingestelde ga
rantieregeling, heeft Rabobank Nederland
samen met derden begin 1982 de partici
patiemaatschappij Ondernemend Vermo
gen Nederland opgericht. Vervolgens kwam
daarbij het Biotech Venture Fund, dat zich
specifiek bezighoudt met participatie in
biotechnologische projecten. Gruijters: 'De
Rabobank onderschrijft het belang van de
ontwikkelingen in de biotechnologie. Dat
heeft alles te maken met continuïteit op
termijn van onze cliënten en van onszelf.
Als bank moet je in die ontwikkelingen
voorop lopen en je nek durven uitsteken.
Nadat Ondernemend Vermogen Nederland
een 100% belang was geworden, zijn me
dio 1988 beide participatiemaatschappijen
samengevoegd onder de naam Rabobank
Nederland Venture Capital Group.'
Wat kan, wat niet Wat kan de Ven
ture Capital Group wel en wat niet voor de
aangesloten banken betekenen? Van
Schijndel legt uit: 'We zijn geïnteresseerd
in participatie in kansrijke bedrijven, die
hun kansen niet kunnen realiseren omdat
ze onvoldoende eigen vermogen hebben.
Kansrijk wil zeggen groei, potentie, etc.
Daarbij mag het bedrijf in haar bedrijfsvoe
ring niet afhankelijk zijn van één persoon.
Dus geen dierenarts of 'de slager op de
hoek'. Als die persoon wegvalt, is de conti
nuïteit in het bedrijf namelijk weg.'
Gruijters: 'Fleeft een bank een financie
ringsprobleem dat ze niet kan oplossen,
dan gebeurt het wel eens dat men denkt:
daar in Utrecht zit een club die alles doet
wat normaal niet kan. Laten we de cliënt
daar maar heensturen. Er zijn zaken die
naar ons toekomen, die geen venture
karakter hebben. In zo'n geval kost het
ons dan veel tijd om de zaak te bekijken
en vervolgens naar de bank toe te beargu
menteren waarom dat niet zo is en hoe ze
het zonder ons anders kunnen oplossen.
Dat is voor ons én de bank vervelend. De
bank denkt dat zij een oplossing heeft,
maar moet terug naar de cliënt met slecht
nieuws. De bank moet zelf echt in een be
drijf geloven, voordat men het aan ons
doorgeeft. De bank kan als het ware als
zeef fungeren.'
Ook nieuwe cliënten Een bank kan
door een beroep te doen op de Venture Ca
pital Group klanten verwerven. Een bedrijf,
dat volgens bancaire maatstaven niet fi
nancierbaar is, kan cliënt blijven of wor
den. Bedrijven met een lage eigen vermo
genspositie, lager dan 20%, zijn niet mak
kelijk traditioneel te financieren. Gruijters:
'Denkt een bank van zo'n bedrijf met een
lage eigen-vermogenspositie: dat is een
Rabobank Nederland Venture Capital
Group bestaat uit:
Ondernemend Vermogen Nederland.
Een participatiemaatschappij voor aller
lei bedrijven, van klein tot groot.
Biotech Venture Fund. Een participa
tiemaatschappij speciaal voor de bio
technologie.
flexibel bedrijf met goede kansen, dan kan
men ons inschakelen. We zien het meest
in vernieuwende bedrijven, daar zitten
de goede toekomst-verwachtingen.' Van
Schijndel: FHet komt zelfs voor dat iemand
alleen een idee heeft en nog geen bedrijf.
Zo'n idee moet gecommercialiseerd wor
den. Hoe doe je dat? Ook daarvoor kan
men bij ons terecht.'
'Wat ook van essentieel belang is',
zegt Gruijters, 'is dat een bank zo snel mo
gelijk naar ons toe komt. Dan kunnen we
met de bank samen bekijken wat we kun
nen doen voor een cliënt. Bij een grote
overschrijding van de krediet-limiet is men
al te laat.' Van Schijndel: 'Als een bank
belt en zegt: ik krijg het niet rond en de
cliënt moet morgen geld hebben, dan kun
nen ook wij niets meer doen. Wat de plaat
selijke bank voor gegevens heeft over een
bedrijf, is voor ons slechts het begin. Wij
willen met de accountant praten, met het
tweede, derde echelon, etc. We moeten
heel veel weten voor we ergens instap
pen.'
De praktijk Komt een aangesloten
bank met een bedrijf naar de Venture Capi
tal Group toe of stapt een bedrijf zelf direct
naar de VCG, dan vindt - als het enigszins
mogelijk is - binnen een week een eerste
gesprek plaats. Op zo kort mogelijke ter
mijn wordt besloten of er bij VCG in princi
pe interesse is. Van Schijndel: 'Zo ja, dan
gaan we kijken of we tot een participatie-
voorstel kunnen komen. We beginnen dan
een onderzoek. Dat duurt maximaal twee
maanden. Wij kijken wat er voor plannen
zijn, hoe het bedrijf er uitziet en of de on
dernemer het aan kan. We analyseren het
ondernemersplan. We lichten als het ware
de hele doopceel. We proberen ook voor
onszelf een beeld te creëren van de markt.
We laten onderzoeken doen en verifiëren
zoveel mogelijk zelf. We moeten onze wijs
heid vaak overal vandaan halen, want wat
we zien is meestal heel nieuw. Er is vaak
nog niet veel over bekend.'
'Wij presenteren ons direct als een
partner waar de ondernemer de toekomst
mee in moet. Wij zijn geen bankier', stelt
Gruijters. 'Dat weet de ondernemer van te
voren. Wij nemen via aandelen deel in het
bedrijf. Wij gaan mede de kar trekken en
leveren toegevoegde waarde. Wij brengen
het bedrijf op een hoger niveau. Wij gelo
ven erin, we doen het samen. Het is een in
tijd afgegrensd partnership. We gaan eruit
op een moment dat een bedrijf verant
woord afscheid van ons kan nemen. De
ondernemer wil zijn bedrijf natuurlijk het
liefst helemaal alleen voeren. Daar hoeven
we niet omheen te draaien. Maar hij krijgt
het bancair niet rond, dus dat kan niet. Wij
zijn in eerste instantie een 'noodzakelijk
kwaad'. Maar de doelstellingen van de on
dernemer komen door ons dichterbij. We
leveren duidelijk een toegevoegde waarde.
Dat blijkt meestal al gauw. Venture capital
heeft nog een beladen klank bij veel onder-