Centrum voor Toegepaste Wiskunde isoleert com putervirus' Managementcompetitie op z'n eind én aan begin nieuw leven Rabo band Het Centrum voor Toegepaste Wiskunde (CTW), een onder deel van Directoraat Dienstver lening Informatica, is er in ge slaagd de verspreiding van een gesignaleerd virus te isoleren om verdere verspreiding te voorkomen. ÊjacowuTER. sV/VIRUS Vier jaar geleden startte de Rabobank Management Competitie. Zo'n 2.500 managers speelden er in teamverband in mee. Rondom de competitie is het echter rustig gebleven, er werd weinig publici teit aan gegeven. Maar nu de laatste rondes worden gespeeld, is het tijd om terug te kijken op deze succesvolle activiteit. Ook om dat de competitie - in andere vorm - een vervolg krijgt. Nummer 6/28 april 1989 Computervirussen zorgen regelmatig voor veel ongemak. Verschillende bedrijven, maar ook particuliere ge bruikers van PC's in binnen- en buitenland, maakten er ongewild kennis mee. Wat is een computervirus? Wij vroegen het aan Bert Kersten van het CTW. 'Onder een computervirus verstaat men een onge wenst programma dat bestaat uit twee hoofdbestanddelen. Dat is in de eerste plaats een infectiedeel waardoor het pro gramma in staat is zichzelf te kopieëren en die kopieën in andere programma's te planten. Het andere deel geeft opdrachten. Daardoor kan het programma een nauw keurig gedefiniëerde opdracht uitvoeren. Computervirussen zijn dus gewoon pro gramma's die met destructieve bedoelin gen zijn geschreven. Ze kunnen echter ook zonder opzet ontstaan als er niet goed uit geteste software wordt gebruikt.' Hoe loopje zo'n virusinfectie op? Ker sten: 'Een virusinfectie kan ontstaan door een besmet programma uit te voeren. Tij dens de uitvoering van dit programma start eerst het verborgen programma en zoekt het in andere uitvoeringsprogram ma's naar de beginregel. Als zich daar al Tips voor veilig gebruik van software Wijs één PC aan voor demonstratie-doel einden. Op deze 'quarantaine-machine' kunnen de demo-programma's van leve ranciers, relaties of personeelsleden worden bekeken. Mochten deze pro gramma's 'besmet' zijn, dan treedt in ie der geval geen verspreiding op. Tussen deze PC en andere PC's mogen geen toepassingen worden getransporteerd. Wel tekstbestanden of worksheets. Voorzie alle originele floppy-disks van een schrijfbeveiliging. Demonstraties moeten vooraf of achter af worden aangemeld en bijgeschreven in een logboek. Ook de uitlevering of ontvangst van software moet worden bij geschreven in het logboek. de kenmerken van een virus bevinden, zoekt het verder in andere programma's.' Wat gebeurt er in een programma dat niet geïnfecteerd is? 'In een niet-geïnfec- teerd programma kopieert het virus zich zelf. Het virus, dat zich bij het CTW open baarde, herstelde zich in het geheugen. We spreken dan van een Terminate and Stay Resident programma. Het tast ande re programma's die erna worden uitge voerd dan aan.' Een virus of virusprogramma komt niet zomaar in de computer terecht. Kersten legt uit hoe dat kan gebeuren: 'Ja, het is belangrijk om dat te weten.'Je krijgt ie mand op bezoek die een programma bij zich heeft en het graag laat zien. Het wordt gedemonstreerd en na enige tijd gaan an dere programma's kuren vertonen. Op die manier kan iedereen, zonder het te weten, maar in ieder geval zonder het te willen, een virus overdragen.' Schade De toegebrachte schade is bij goede back-up's van gegevens vooral psy chologisch van aard. Bij elke onregelmatig heid van een programma wordt al gauw 'vi rus' geroepen zonder de juiste oorzaak op te sporen. Kersten: 'Zonder dat er een re den voor is worden in zo'n geval program ma's gewist en opnieuw aangemaakt. Maar de echte reden voor de onregelmatig heden kan een bedieningsfout zijn. Of het niet juist installeren van software. Verder is het natuurlijk ook mogelijk dat het pro gramma niet goed is of interfereert met andere programma's. Een afdeling zoals CTW moet dan ook extra voorzichtig zijn in het verspreiden van programma's om niet ongewild als besmet tingsbron te fungeren. In feite geldt dat voor iedereen die software voor derden ontwikkelt.' Het grootste deel van de doelgroep heeft kennis gemaakt met de eigen management competitie van de Ra- bobankorganisatie. Dat is één van de rede nen om ermee te stoppen. Doorgaan zou betekenen, dat de kosten voor die steeds kleiner wordende groep te hoog zouden worden. De ervaring die met het spel is op gedaan, gaat echter niet verloren. De uit gangspunten blijven behouden in een cur sus, die steeds op één lokatie en voor een kleine groep deelnemers, zal worden geor ganiseerd. GEGI Kersten concludeert dat computerbeveili ging in eerste instantie een organisatori sche aangelegenheid is.' Het is van groot belang dat iedereen de waarde van een goede en ongestoorde informatievoorzie ning inziet en overtuigd is van de noodzaak om deze te beveiligen. Een centrale rol speelt hierbij, dat iedereen bewust moet zijn van de mogelijk risico's. Die kunnen groot zijn.' Simulatie van de praktijk De deelne mers aan de Rabobank Management Com petitie maakten op een speelse manier kennis met de praktijk van het managen. Met een handleiding, de syllabus balans- management, managementinformatie en opdrachten ging men aan de slag. Pim Driendijk van Opleidingen Bedrijfsvoering AB legt uit hoe dat in z'n werk ging: 'Een competitie werd steeds gespeeld in vijf ronden. Daar gingen twee proefronden aan vooraf, waarin men van alles kon uitprobe- Lees verder op pagina 13

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Raboband' | 1989 | | pagina 6