Budgetadvies NIBUD per
computer
'A
Rabo
band
In februari verschijnt de tweede versie van BAP, het budgetadvies-
programma van het NIBUD, het Nationaal Instituut voor Budget
voorlichting. Sinds 1983 bestaat het Budgethandboek, een hulp
middel in gedrukte vorm, voor iedereen die te maken heeft met ad
visering over het huishoudbudget. Het geeft informatie over de fi
nanciële kant van het dagelijkse leven. Bijvoorbeeld over huursub
sidie, kostgeld, belastingzaken, energiekosten, kinderbijslag, le
ningen, verzekeringen, etc. En vooral over de samenhang van de
verschillende inkomsten en uitgaven. Door het vele rekenwerk
leende de materie zich goed voor een computerprogramma. Wij
spraken met Christine Groenewegen, voorlichtster van het NIBUD
en Albert Luten, ontwerper van het budgetadviesprogramma.
Nummer 1/13 januari 1989
He inkomsten en uitgaven heb
ben invloed op elkaar', zegt de
heer Luten. 'Neemt iemand bij
voorbeeld een hogere lening, dan betekent
dat een grotere belastingaftrek. Een lager
belastbaar inkomen kan weer betekenen
dat men recht heeft op bepaalde subsidies.
Het financiële plaatje van een huishouden
is één grote cirkel, alles heeft met elkaar te
maken. Bij het afwegen of iemand zich een
bepaalde hypotheek of lening kan veroorlo
ven, komt heel wat rekenwerk kijken. Laat
je dat de computer doen, dan is de kans op
fouten klein. Je bent verplicht om allerlei za
ken in te vullen, anders werkt het program
ma niet en je kunt zo ook niets vergeten.
Op eenvoudige wijze kunnen snel allerlei va
rianten worden doorgerekend. En elke bank
heeft tegenwoordig wel een PC in huis. Het
budgetadviesprogramma kan op elke MS-
DOS computer worden gedraaid.' Mevrouw
Groenewegen: 'De floppy is niet bedoeld
voor particulieren, maar voor iedereen die in
z'n werk te maken heeft met mensen, die fi
nanciële afwegingen moeten maken. Dat
kan curatief (achteraf) zijn, bijvoorbeeld bij
schuldsanering, of vooraf. Dat is natuurlijk
beter. Het is iets dat je per cliënt maar één
keer per jaar of in de zoveel jaar draait, het
is geen kasboek. Het is het maken van een
begroting en verder kun je er allerlei alterna
tieven mee uitrekenen.'
Steeds up-to-date Het programma kost
f 185,- per kalenderjaar. Daar krijg je de
flop voor, een handleiding en het budget
handboek. Gedurende het jaar krijg je, als
daar aanleiding toe is, ook nieuwe floppen.
Bijvoorbeeld bij belangrijke wijzigingen in
kinderbijslag, huursubsidie of wat dan ook.
Luten: 'Als de afwijkingen zo groot worden
dat we denken, ja, nu kun je niet meer ver
antwoord met die flop werken, dan maken
we een nieuwe versie en die zit dan in die
f 185,-. Het volgende jaar kun je voor
f 185,-de nieuwe editie bestellen.'
Wie kan het programma op de bank ge
bruiken en hoeveel tijd kost het? Mevrouw
Groenewegen: 'ledereen die cliënten advi
seert over leningen, hypotheken, verzekerin
gen, etc. kan het programma gebruiken. Je
kunt berekenen wat de verschillende moge
lijkheden voor het totale gezinsbudget bete-
Het budgetadviesprogramma is te be
stellen door f 185,- over te maken op re
keningnummer 3000.51.816 van het
NIBUD onder vermelding van BAP.
kenen. Wat wel en wat net niet meer kan.'
'Als je enige ervaring hebt, en je hebt de juis
te gegevens, dan kun je binnen tien minuten
klaar zijn', zegt de heer Luten. 'Je kunt er
heel efficiënt mee werken. Een cliënt kan bij
voorbeeld van te voren bepaalde vragen op
schrift beantwoorden, dan hoef je alleen de
antwoorden nog maar even in te toetsen. Bo
vendien kun je heel snel van het ene scherm
naar het andere, je hoeft niet steeds het hele
programma te doorlopen. Het is net een
boek, waarin gebladerd wordt. Bepaalde
categoriën, die op dat moment niet nodig
zijn, kun je dus overslaan.'
Het programma Het hoofdmenu geeft
de volgende mogelijkheden: hele program
ma, uitgaven, belasting, alle subsidies,
huursubsidie, kinderbijslag, tegemoetko
ming studiekosten, eigen bijdrage WSF18+,
wissen klantenbestand. Luten: 'Je kunt in
gebrachte gegevens van een cliënt opslaan
en later weer oproepen als hij terugkomt.
Handig als iemand nog eens een nachtje
over iets wil slapen.' Het is belangrijk, dat
altijd de datum wordt ingevuld. Daarvan
hangen bepaalde zaken als bijvoorbeeld kin
derbijslag af. Het programma is zeer gebrui
kersvriendelijk. Het komt altijd zelf met het
meest voor de hand liggende antwoord. Zeg
je bijvoorbeeld: geen kinderen, dan springt
het programma vanzelf verder en slaat het
vragen over. De vragen zijn heel duidelijk en
simpel. Onderin het beeld staat bovendien -
indien nodig - een korte toelichting. Vul je
iets in, dan gaan de gegevens ook naar de
andere programma-onderdelen. Weet iemand
niet wat zijn auto per maand kost, dan vul je
in wat de auto nieuw heeft gekost en het pro
gramma berekent de maandelijkse kosten.
Mevrouw Groenewegen: 'Er is ruim een
jaar aan het programma gewerkt. De reac
ties op de eerste versie van 1988 zijn erg
positief. Het werkt goed en is erg compleet.
Wat voor een bank erg handig is, is dat het
programma kijkt welke hypotheek (lineair,
annuiteiten of leven), gezien het salaris, het
gunstigste voor de cliënt is. Ook neemt het
programma bijvoorbeeld de premie levens
verzekering mee.' Om ook mensen, die nog
niet zo gewend zijn aan het omgaan met
een PC in staat te stellen om met het pro
gramma te werken is er een cursus en komt
er een computer ondersteund opleidingspro
gramma. 'Er zijn trouwens al Rabobanken
die het programma in gebruik hebben', ver
telt Luten. 'In totaal zijn er van de eerste
versie al een paar honderd programma's in
omloop. Het blijkt een prima hulpmiddel te
zijn bij de dienstverlening.' Groenewegen:
'Je kunt alternatieven aanbieden. Mensen
geloven zaken ook eerder als ze het zelf
zien op het scherm. Het is klantvriendelijk.
Het is ook een soort chequelist. Als je veel
uitgeeft aan je interieur, moet je misschien
een hogere inboedelverzekering hebben. Of
je kunt bijvoorbeeld uitrekenen dat een lijf
rentekoopsompolis zich helemaal kan terug
verdienen, doordat je door de belasting
aftrek weer in aanmerking komt voor be
paalde subsidieregelingen.' 'Nog een leuk
voorbeeld', zegt Luten. 'Je kunt nooit meer
vermogensbelasting dan inkomstenbelas
ting betalen. Het budgetadviesprogramma
Lees verder op pagina 14
Veel gebruiksmogelijkheden BAP
Ook de gemeente Rotterdam gebruikt
het budgetadviesprogramma. Daar wor
den veel huizen gerenoveerd. Met BAP
wordt uitgerekend of de bewoners de
hogere huur na renovatie nog wel kun
nen opbrengen.
Het NIBUD heeft met BAP aangetoond
dat het onmogelijk is voor jongeren tot
27 jaar om van de door de regering voor
gestelde bijstandsuitkering van f 750,-
rond te komen. Wie zelfstandig woont
kan van dit bedrag niet leven.
NJUU1 HIU
Christine Groenewegen en Albert Luten: 'BAP is een handig hulpmiddel.
