HEAO-er ontwikkelt
computerprogramma voor
de Rabobank Amersfoort
Rabo
band
Als een aangesloten bank aan een bedrijf een financiering wil
verstrekken, dan is het noodzakelijk dat de bank op de hoogte is
van de gang van zaken binnen dat bedrijf. Daarvoor is een goed
inzicht in de jaarcijfers, en soms in de halfjaarcijfers of de kwar
taalcijfers, onontbeerlijk. Het bewerken van die cijfers kost ech
ter tijd. HEAO stagiair Alex Slavenburg ontwikkelde voor de Ra
bobank Amersfoort-Hoevelaken een financieel analyse-program
ma, waarmee dat snel kan worden gerealiseerd.
Tevredenheid in Amers
foort over stagiairs
Nummer 14/14 oktober 1988
HEAO-er geeft instructie aan de heer Lapré van de afdeling Commerciële Zaken.
Om de analyse van de gegevens te
vergemakkelijken noteerden de
medewerkers van de afdeling Com
merciële Ondersteuning van de bank
Amersfoort de jaarcijfers voorheen op ba
lansuittrekselformulieren. In bepaalde ge
vallen, zoals bij substantiële veranderingen
in kredietarrangementen, deden de relatie
beheerders dit zelf. Het overzetten van
deze gegevens kostte nogal wat tijd. Men
vroeg zich af of de bewerking van die cij
fers op een meer efficiënte wijze zou kun
nen geschieden. Er zou dan ruimte ont
staan om zich met andere meer lucratieve
zaken bezig te kunnen houden.
Programmatesten Begin van dit jaar
liep Slavenburg stage bij de bank in
Amersfoort. Hij kreeg de opdracht om met
behulp van een spreadsheetprogramma
een financieel analyseprogramma te ont
wikkelen, waarmee op efficiënte wijze in
zicht kon worden verkregen in de bedrijfs
ontwikkeling van cliënten. Daarnaast werd
de stagiair verzocht het programma opti
maal te testen door zoveel mogelijk jaarcij
fers van cliënten met behulp van dit pro
gramma te verwerken. De directeur van de
bank, de heer H.T.J. Erdman ontwikkelde
een model voor financiële analyse. De
HEAO-er breidde dit model uit met een
aantal bevindingen die uit de praktijk naar
voren waren gekomen. Na een maand was
het model in eerste aanzet gereed. Omdat
het om een financieel analyseprogramma
ging, kreeg het de naam 'FINAL' mee.
Model gereed Het model voor financi
ële analyse bestaat uit de volgende onder
delen, die ieder op een aparte pagina kun
nen worden geprint:
1 Financiële hoofdlijnen
2 De activa zijde van de balans
3 De passiva zijde van de balans
4 De resultatenrekening
5 De ratio's
6 De betalingscapaciteit
7 De berekening van het bancair aan
sprakelijk vermogen
8 Het samenvattend beoordelingsoverzicht
9 De risico-analyse
Aan de hand van de accountantsrapporten
worden op de pagina's 2, 3 en 4 gegevens
ingebracht en gerangschikt in een door de
bank gewenste vorm. Het is mogelijk een
vijftal jaren naast elkaar in het programma
te brengen. Een overzicht van drie of meer
jaar geeft tenslotte pas een goed beeld van
de bedrijfsontwikkeling.
Nadat de computer met de berekening
van de ingevoerde gegevens is begonnen,
kunnen de eerste zes pagina's worden ge
print. Op pagina 1 wordt een samenvattend
overzicht gegeven van alle financiële gege
vens van het bedrijf. Daarmee kan men di
rect de financiële positie van het bedrijf be
palen. Op pagina 5 en 6 wordt de krediet
waardigheid van het bedrijf geanalyseerd.
Pagina 5 geeft de ratio's weer. Op pagina 6
wordt de betalingscapaciteit berekend.
Geïsoleerd zeggen ratio's weinig over de
bedrijfsontwikkeling. Ze dienen altijd te wor
den bekeken op hun ontwikkeling in de tijd
en dienen te worden vergeleken met de ont
wikkeling van andere ratio's. Het model
geeft een veertigtal ratio's, waarvan sommi
ge méér van toepassing zijn op het onderha
vige bedrijf dan andere. De ratio's geven
een beeld van de ontwikkelingen op de liqui
diteit, de solvabiliteit, de rentabiliteit, de ef
ficiency en de balansstructuur.
Op pagina 6 wordt door de computer au
tomatisch de betalingscapaciteit van het be
drijf berekend. Afgezien van het feit, dat de
betalingscapaciteit voldoende moet zijn om
aan de huidige rente- en aflossingsverplich
tingen te kunnen voldoen, geeft deze duide
lijk weer in hoeverre het bedrijf beschikt over
extra betalingscapaciteit, teneinde gewenste
uitbreidingsinvesteringen te financieren. Op
pagina 7 kan het bancair aansprakelijk ver
mogen worden bepaald, door enige extra in
formatie toe te voegen, zoals de overwaarde
van privé of zakelijk onroerend goed.
Op pagina 8 van FINAL wordt, na invul
ling van enige extra informatie, een samen
vattend beoordelingsoverzicht gegeven.
Daarin wordt, naast de financiële analyse
van het bedrijf, ook de bancaire positie
meegenomen. Tenslotte wordt op pagina 9
een risico-analyse vervaardigd, waarbij het
krediet van de cliënt wordt ingedeeld in een
A-, B- of C-post.
HEAO-er als docent Nadat het model
was getest en op enkele punten aangepast,
werd eind juni een cursusdag georganiseerd,
waaraan de directie van de bank, enkele le
den van de staf, de relatiebeheerders Be
drijven en de medewerkers van de afdeling
Commerciële Ondersteuning deelnamen.
Onder andere door het PC-Privé project was
het mogelijk zeven Tulip PC's op de bank te
verzamelen. Nadat in alle PC's het program
ma was ingevoerd, doceerde Slavenburg
gedurende één dag alle facetten van 'FI
NAL'. Omdat er een duidelijke handleiding
was vervaardigd, waren de cursisten in één
dag op de hoogte van de werking van het
programma.
Snelle analyse De stagiair en de me
dewerkers van de afdeling Commerciële On
dersteuning zetten per cliënt alle beschikba
re jaarcijfers op diskette. Het is nu heel
eenvoudig om een financiële analyse te ver
vaardigen. De nieuwe gegevens van de ac
countant worden aan de gegevens op de
diskette van de cliënt toegevoegd. Binnen
één kwartier is de analyse gereed. Daar
mee wordt een aanzienlijke tijdsbesparing
van 30 a 45 minuten gerealiseerd.
In Amersfoort is men tevreden over het
werk, dat de HEAO-er heeft geleverd. Men
ervaart er, dat het niveau van de studen
ten goed tot zeer goed is. De studenten
zijn in staat de bedrijfsproblematiek snel
te onderkennen en zien de oplossing ervan
als een uitdaging. Volgend jaar zal de bank
weer stageplaatsen voor HEAO-ers be
schikbaar stellen.
